Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 19.03.2021
2021-03-19, 12:04 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 19.03.2021

Posłuchajmy jak wspomina tamten dzień cytowany tu już Jan Nowak – członek komisji plebiscytowej w Tarnowskich Górach, autor poczytnych pamiętników z okresu powstań śląskich: „W poszczególnych lokalach wyborczych zasiadały od godz. 8 rano komisje mężów zaufania a na stole leżały kartki wyborcze. Każdy wstępujący, po skontrolowaniu przy stole jego nazwiska i uprawnienia do głosowania w spisie otrzymywał 2 kartki wyborcze i 1 kopertę. Jedna kartka nosiła napis "Polska - Polen" a druga "Deutschland - Niemcy".
Głosowanie odbywało się w wydzielonym pomieszczeniu, gdzie płonęła świeca. Jedną z kartek należało spalić, a drugą włożyć do koperty i po wyjściu zza zasłony wrzucić do wyborczej urny.
W większości okręgów frekwencja była bardzo wysoka. Mimo, że lokale wyborcze były czynne do godz. 19.00 już około 17.00 zaobserwowano ustanie ruchu w lokalach. Przebieg liczenia głosów w Tarnowskich Górach tak relacjonuje Jan Nowak: „Liczyliśmy robiąc kreski na kratkowanym arkuszu, Niemcy..., Niemcy..., Niemcy..., a dopiero każda 5 lub 6 kartka głosiła Polskę. Gorączka mnie brała i pot płynął z czoła, Niemcy zaś z tryumfalnym uśmiechem szeptali "wir haben gesiegt" - myśmy zwyciężyli.

Jednak radość tarnogórskich Niemców była nieco przedwczesna, bo choć wygrali plebiscyt w samych Tarnowskich Górach, to już w otaczającym je powiecie przeważały głosy za Polską. Tak było w większej części obszaru plebiscytowego – w miastach zwyciężali Niemcy, na wsiach Polacy.

Spośród uprawnionych do głosowania 1 220 524 osób nie zagłosowało jedynie 29 678 osób co daje frekwencję na poziomie 97,2 proc. Za Polską oddano 479 359 głosów, za Niemcami 707 605, a unieważniono 3 882 głosy. Oznaczało to oddanie 59,5 proc. głosów za Niemcami i 40,4 za Polską.

Za przyłączeniem do Polski opowiedziały się 674 gminy, natomiast za pozostaniem w Niemczech 624 gminy, w tym wszystkie powiaty miejskie.
Choć wynik plebiscytu miał być tylko dla Komisji Międzysojuszniczej wskazówką co do sposobu rozwiązania spornej kwestii Górnego Śląska, to rezultaty głosowania postawiły sprawę rewindykacji Śląska dla Polski pod znakiem zapytania

Zarówno Niemcy, jak i Włochy oraz Wielka Brytania uznały, że jest to klęska Polski. Choć w obozie polskim wyniki plebiscytu wywołały rozczarowanie i konsternację to Korfanty już w środę 22 marca opublikował odezwę, w której ogłosił zdecydowane zwycięstwo opcji polskiej we wschodniej części obszaru plebiscytowego.

Również strona niemiecka szybko ogłosiła swoje zwycięstwo, a tego samego 22 marca ulicami Opola przemaszerowała niemiecka demonstracja żądająca od Międzysojuszniczej Komisji szybkiej decyzji o pozostawieniu Śląska w Niemczech. Wybuchy radości szybko przekształciły się w agresywną antypolską demonstrację przed siedzibą Powiatowego Komisariatu Plebiscytowego. Porządek na ulicach Opola zaprowadziło dopiero wieczorem francuskie wojsko.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 19.03.2021

Zobacz także

2021-03-22, godz. 12:09 "Na Linii Korfantego" 22.03.2021 Analizując wyniki plebiscytu Komisariat Plebiscytowy doszedł do wniosku, że w znacznym stopniu zaważyły na nich głosy emigrantów niemieckich, których Niemcy… » więcej 2021-03-18, godz. 15:54 "Na Linii Korfantego" 18.03.2021 O tym, że na Górnym Śląsku odbędzie się plebiscyt powszechnie wiedziano już od czerwca 1919 roku czyli od ogłoszenia postanowień pokoju wersalskiego… » więcej 2021-03-17, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 17.03.2021 Wśród powstańczych dowódców niewątpliwie jedną z najbardziej popularnych ale i tajemniczych postaci był kapitan pruskiej marynarki wojennej Robert Oszek… » więcej 2021-03-16, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 16.03.2021 Gdy przyjdzie wymieniać najbardziej zasłużonych powstańczych dowódców, niewątpliwie w pierwszej kolejności trzeba wskazać dowódcę dwóch pierwszych… » więcej 2021-03-15, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 15.03.2021 Niewątpliwie Wojciech Korfanty w walce o przynależność państwową Śląska po I wojnie światowej był postacią najważniejszą. Jako członek powstańczego… » więcej 2021-03-12, godz. 11:31 "Na Linii Korfantego" 12.03.2021 Jednym z głównych elementów polskiej propagandy przedplebiscytowej była wspomniana już ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r., która… » więcej 2021-03-11, godz. 14:30 "Na Linii Korfantego" 11.03.2021 Jak wspominaliśmy w poprzednich odcinkach do akcji propagandowej przed plebiscytem na Górnym Śląsku obie strony zaangażowały wszelkie możliwe środki. Wśród… » więcej 2021-03-10, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 10.03.2021 Po drugim Powstaniu Śląskim i usunięciu z Rejencji Opolskiej niemieckiej policji SIPO, polscy działacze mogli zacząć działać z większym rozmachem i na… » więcej 2021-03-09, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 09.03.2021 Gdy po II powstaniu śląskim z obszaru plebiscytowego zniknęła brutalna niemiecka policja SIPO, a powołana w jego miejsce dwunarodowa Policja Plebiscytowa… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »