Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński…
2023-11-06, 16:00 Autor: IAR/K.Koziełł/D.Panek/O.Kłosińska/dok.

80 lat temu został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński, komendant Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej

Jerzy Antoni Lewiński (Chuchro). [fot. wikipedia/domena publiczna]
Jerzy Antoni Lewiński (Chuchro). [fot. wikipedia/domena publiczna]
80 lat temu, 6 listopada 1943 roku, został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński, pseudonimy "Chuchro" i "Jurek", major saperów Wojska Polskiego, organizator i komendant Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej. Zginął rozstrzelany przez Niemców w ulicznej egzekucji 24 listopada 1943. Miał 35 lat.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku walczył w obronie Warszawy. Był dowódcą 1. kompanii i zastępcą dowódcy 5. zmotoryzowanego batalionu saperów. Ranny, dostał się do niewoli niemieckiej. Po ucieczce z obozu jenieckiego w Radomiu wrócił do Warszawy.
Od grudnia 1939 działał w konspiracji, w Związku Walki Zbrojnej. Początkowo należał do tak zwanego Sztabu Dywersji, a od sierpnia 1940 dowodził batalionem saperów miasta stołecznego Warszawy. W czerwcu 1942 roku objął dowództwo Związku Odwetu Okręgu Warszawskiego AK.

Od listopada 1942 roku Jerzy Antoni Lewiński był organizatorem i dowódcą Kedywu (Kierownictwa Dywersji) Okręgu Warszawa AK. Odpowiadał za wiele akcji zbrojnych Związku Odwetu i Kedywu, w tym głośną akcję "Wieniec" przeciwko niemieckiemu transportowi kolejowemu, przeprowadzoną w październiku 1942. W tym samym czasie zostały wysadzone tory kolejowe w ośmiu miejscach Warszawskiego Węzła Kolejowego.

Ponadto uczestniczył między innymi w akcji "Getto", podczas której AK udzielała zbrojnej pomocy żydowskim powstańcom z getta. W maju 1943 roku wyraził zgodę na przeprowadzenie przez Jana Krysta "Alana" samodzielnej akcji bojowej w kawiarni "Adria", podczas której zastrzelonych zostało trzech oficerów gestapo. Dowództwo Kedywu z reguły nie pozwalało na takie akcje, w tym jednak przypadku sytuacja była wyjątkowa - "Alan" chorował na gruźlicę płuc i miał wkrótce umrzeć.

Jerzy Antoni Lewiński zginął rozstrzelany przez Niemców 24 listopada 1943 roku prawdopodobnie przy ulicy Nabielaka w Warszawie. Po śmierci odznaczono go Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Zobacz także

2023-12-11, godz. 11:00 105 lat temu urodził się urodził się Aleksander Sołżenicyn, pisarz, autor "Archipelagu GuŁag" 105 lat temu, 11 grudnia 1918 roku, urodził się Aleksander Sołżenicyn, pisarz, myśliciel, autor słynnej powieści "Archipelag GUŁag". Więzień sowieckich… » więcej 2023-12-11, godz. 09:00 Kilkanaście osób z medalami Pro Patria i Pro Bono Kilkanaście osób, działaczy podziemia antykomunistycznego z czasów stanu wojennego, zostało uhonorowanych medalami Pro Patria i Pro Bono. Medale przyznał… » więcej 2023-12-11, godz. 08:00 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Muzeum na Rakowieckiej Od 9 do 13 grudnia 2023 r. w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL odbywają się wydarzenia i uroczystości upamiętniające ofiary systemu… » więcej 2023-12-11, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 11 grudnia » więcej 2023-12-10, godz. 13:00 120 lat temu Maria Skłodowska-Curie po raz pierwszy otrzymała Nagrodę Nobla 120 lat temu, 10 grudnia 1903 roku, polska uczona Maria Skłodowska-Curie, współtwórczyni nauki o promieniotwórczości, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla… » więcej 2023-12-10, godz. 11:00 127 lat temu zmarł Alfred Nobel, wynalazca dynamitu, fundator Nagród Nobla 127 lat temu, 10 grudnia 1896 roku, zmarł Alfred Nobel, szwedzki chemik, wynalazca dynamitu, a także przemysłowiec i naukowiec. Obecnie jego nazwisko kojarzy… » więcej 2023-12-10, godz. 08:30 Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą laureatem nagrody prezydenta Litwy Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą jednym z laureatów nagrody prezydenta Litwy Gitanasa Nausedy. W Pałacu Prezydenckim w Wilnie odbyła się uroczysta… » więcej 2023-12-10, godz. 09:00 Koncert Marka Piekarczyka rozpoczął obchody 42.rocznicy stanu wojennego w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów… Akustyczny koncert Marka Piekarczyka rozpoczął obchody 42. rocznicy stanu wojennego w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL. Lider zespołu… » więcej 2023-12-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 grudnia » więcej 2023-12-09, godz. 11:00 Jutro (10.12) w Nysie odsłonięcie tablicy upamiętniającej Bogusława Podborączyńskiego W niedzielę odbędą się uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej, upamiętniającej Bogusława Podborączyńskiego, kolportera prasy podziemnej, ofiary… » więcej
128129130131132
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »