Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński…
2023-11-06, 16:00 Autor: IAR/K.Koziełł/D.Panek/O.Kłosińska/dok.

80 lat temu został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński, komendant Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej

Jerzy Antoni Lewiński (Chuchro). [fot. wikipedia/domena publiczna]
Jerzy Antoni Lewiński (Chuchro). [fot. wikipedia/domena publiczna]
80 lat temu, 6 listopada 1943 roku, został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński, pseudonimy "Chuchro" i "Jurek", major saperów Wojska Polskiego, organizator i komendant Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej. Zginął rozstrzelany przez Niemców w ulicznej egzekucji 24 listopada 1943. Miał 35 lat.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku walczył w obronie Warszawy. Był dowódcą 1. kompanii i zastępcą dowódcy 5. zmotoryzowanego batalionu saperów. Ranny, dostał się do niewoli niemieckiej. Po ucieczce z obozu jenieckiego w Radomiu wrócił do Warszawy.
Od grudnia 1939 działał w konspiracji, w Związku Walki Zbrojnej. Początkowo należał do tak zwanego Sztabu Dywersji, a od sierpnia 1940 dowodził batalionem saperów miasta stołecznego Warszawy. W czerwcu 1942 roku objął dowództwo Związku Odwetu Okręgu Warszawskiego AK.

Od listopada 1942 roku Jerzy Antoni Lewiński był organizatorem i dowódcą Kedywu (Kierownictwa Dywersji) Okręgu Warszawa AK. Odpowiadał za wiele akcji zbrojnych Związku Odwetu i Kedywu, w tym głośną akcję "Wieniec" przeciwko niemieckiemu transportowi kolejowemu, przeprowadzoną w październiku 1942. W tym samym czasie zostały wysadzone tory kolejowe w ośmiu miejscach Warszawskiego Węzła Kolejowego.

Ponadto uczestniczył między innymi w akcji "Getto", podczas której AK udzielała zbrojnej pomocy żydowskim powstańcom z getta. W maju 1943 roku wyraził zgodę na przeprowadzenie przez Jana Krysta "Alana" samodzielnej akcji bojowej w kawiarni "Adria", podczas której zastrzelonych zostało trzech oficerów gestapo. Dowództwo Kedywu z reguły nie pozwalało na takie akcje, w tym jednak przypadku sytuacja była wyjątkowa - "Alan" chorował na gruźlicę płuc i miał wkrótce umrzeć.

Jerzy Antoni Lewiński zginął rozstrzelany przez Niemców 24 listopada 1943 roku prawdopodobnie przy ulicy Nabielaka w Warszawie. Po śmierci odznaczono go Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Zobacz także

2024-01-11, godz. 11:00 100 lat temu Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej 100 lat temu, 11 stycznia 1924 roku, Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej, zwanej reformą Grabskiego. Była to jedna z kluczowych… » więcej 2024-01-11, godz. 09:00 105 lat temu Józef Piłsudski podpisał dekret o ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby 105 lat temu, 11 stycznia 1919 roku, Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał dekret o obowiązkowym ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby. Był… » więcej 2024-01-11, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 11 stycznia » więcej 2024-01-10, godz. 15:00 15 lat temu zmarła generał Elżbieta Zawacka, kurierka AK, cichociemna 15 lat temu, 10 stycznia 2009 roku, zmarła generał Elżbieta Zawacka, legendarna kurierka Komendy Głównej Armii Krajowej, podczas II drugiej wojny światowej… » więcej 2024-01-10, godz. 13:00 105 lat temu zmarł Antoni Wiwulski, twórca Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie 105 lat temu, 10 stycznia 1919 roku, zmarł Antoni Wiwulski, rzeźbiarz, architekt, twórca Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie i pomnika Trzech Krzyży w Wilnie… » więcej 2024-01-10, godz. 11:00 II edycja konkursu „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny Instytut Śląski zaprasza do udziału w konkursie „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny. » więcej 2024-01-10, godz. 09:00 132 lata temu urodził się Melchior Wańkowicz, pisarz, publicysta, mistrz reportażu 132 lata temu, 10 stycznia 1892 roku, urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej… » więcej 2024-01-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 stycznia » więcej 2024-01-09, godz. 15:00 82 lata temu zginął Jerzy Różycki, matematyk i kryptolog 82 lata temu, 9 stycznia 1942 roku, w katastrofie statku na Morzu Śródziemnym zginął Jerzy Różycki, matematyk i kryptolog, pracownik kontrwywiadu wojskowego… » więcej 2024-01-09, godz. 13:00 106 lat temu urodził się Stanisław Leopold, harcerz, dowódca 1. kompanii batalionu "Parasol" 106 lat temu, 9 stycznia 1918 roku, urodził się Stanisław Leopold, pseudonim "Rafał", harcerz, dowódca 1. kompanii batalionu "Parasol", szef akcji "Koppe"… » więcej
112113114115116
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »