Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-11-07, godz. 18:00 156. roczn. urodzin Marii Skłodowskiej-Curie i 112. otrzymania po raz drugi Nobla 156 lat temu, 7 listopada 1867 roku, urodziła się Maria Skłodowska-Curie, polska uczona, współtwórczyni nauki o promieniotwórczości, dwukrotna laureatka… » więcej 2023-11-07, godz. 12:00 Do Krakowa wróciła wystawa „Broń i Barwa” Do Krakowa wróciła słynna wystawa „Broń i Barwa”. Odwiedzający Arsenał Muzeum Czartoryskich w Krakowie zobaczą nową odsłonę wstawy prezentują zbiory… » więcej 2023-11-07, godz. 10:00 Wkrótce finał akcji "Szkoła do Hymnu" MEiN zachęca szkoły, przedszkola i placówki oświatowe, a także szkoły polonijne, do udziału w szóstej edycji akcji "Szkoła do hymnu". W ramach akcji 10… » więcej 2023-11-07, godz. 09:00 100 lat lemu powstała I dzielnica Związku Polaków w Niemczech z siedzibą w Opolu Dzisiaj (07.11) odbędzie się upamiętnienie działaczy I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech z siedzibą Opolu. Uroczystości rozpoczną się w południe… » więcej 2023-11-07, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 7 listopada » więcej 2023-11-06, godz. 16:00 80 lat temu został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński, komendant Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej 80 lat temu, 6 listopada 1943 roku, został aresztowany Jerzy Antoni Lewiński, pseudonimy "Chuchro" i "Jurek", major saperów Wojska Polskiego, organizator i… » więcej 2023-11-06, godz. 14:00 105 lat temu powołano rząd Ignacego Daszyńskiego 105 lat temu, w nocy z 6 na 7 listopada 1918 roku, w Lublinie został utworzony Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim na czele. Nazywany… » więcej 2023-11-06, godz. 12:00 163 lata temu urodził się Ignacy Paderewski, pianista, współtwórca niepodległej Polski 163 lata temu, 6 listopada 1860 roku, urodził się Ignacy Jan Paderewski, światowej sławy pianista i kompozytor, współtwórca niepodległej Polski. Jego działalność… » więcej 2023-11-06, godz. 11:00 Rozpoczyna się cykl seminariów "Z Rakowieckiej…" o najnowszej historii Polski W Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL rozpoczyna się cykl seminariów naukowych "Z Rakowieckiej…" o najnowszej historii Polski. O 17.00… » więcej 2023-11-06, godz. 10:00 "Tobie Polsko" - oznaczenie grobu powstańca śląskiego W Katowicach odbędzie się dzisiaj uroczystość oznaczenia grobu powstańca śląskiego Stanisława Mastalerza znakiem pamięci "Tobie Polsko”. Wydarzenie… » więcej
145146147148149
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »