Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-11-10, godz. 09:00 65 lat temu zmarła Wanda Gertz, major WP, uczestniczka I i II wojny światowej, działaczka niepodległościowa 65 lat temu, 10 listopada 1958, zmarła na emigracji w Londynie Wanda Gertz, "Lena”, działaczka patriotyczna i niepodległościowa, major Wojska Polskiego… » więcej 2023-11-10, godz. 08:00 Ponad 19 tys. zgłoszeń do udziału w kolejnej edycji akcji „Szkoła do hymnu” Mamy już ponad 19 tys. zgłoszeń do udziału w kolejnej edycji akcji MEiN "Szkoła do hymnu" - poinformowało na portalu X Ministerstwo Edukacji Narodowej. … » więcej 2023-11-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 listopada » więcej 2023-11-09, godz. 16:00 34 lata temu runął mur berliński 34 lata temu, 9 listopada 1989 roku, runął mur berliński, który przez 28 lat dzielił Niemcy na dwa różne państwa. Był też symbolem ideologicznego podziału… » więcej 2023-11-09, godz. 15:00 Pokaz cennych starodruków związanych z postacią M. Kopernika w Bibliotece Narodowej Francji W Bibliotece Narodowej Francji w Paryżu odbył się nadzwyczajny pokaz cennych starodruków związanych z postacią Mikołaja Kopernika. Wydarzenie zorganizowano… » więcej 2023-11-09, godz. 10:30 85. rocznica tak zwanej nocy kryształowej Dziś przypada 85. rocznica tak zwanej nocy kryształowej, w trakcie której zapłonęły synagogi. To jedno z najbardziej dramatycznych wydarzeń poprzedzających… » więcej 2023-11-09, godz. 13:00 73 lata temu bezpieka aresztowała generała Augusta Fieldorfa "Nila" 73 lata temu, 9 listopada 1950 roku, funkcjonariusze bezpieki aresztowali w Łodzi generała Augusta Fieldorfa "Nila", organizatora i dowódcę Kedywu Armii Krajowej… » więcej 2023-11-09, godz. 11:00 Spektakl "Czekając na dzień" w muzeum POLIN Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN wraz z Teatrem Polskim przygotowało spektakl "Czekając na dzień". Powstał na podstawie wspomnień ocalałej z powstania… » więcej 2023-11-09, godz. 09:00 84. rocznica Sonderaktion Lublin 84 lata temu, 9 listopada 1939 roku, w okupowanej Polsce, na terenach przedwojennego województwa lubelskiego, rozpoczęła się niemiecka operacja Sonderaktion… » więcej 2023-11-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 9 listopada » więcej
143144145146147
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »