W 20-leciu międzywojennym Witold Hulewicz pełnił funkcję kierownika programowego Rozgłośni Wileńskiej Polskiego Radia, piątej radiostacji uruchomionej w naszym kraju. W 1928 roku napisał specjalnie dla Polskiego Radia pierwszy dramat zatytułowany "Pogrzeb Kiejstuta" i zrealizowany w wileńskich plenerach. Niestety, do dziś nie zachowały się ani rękopis, ani poetycki tekst, a słuchowisk wtedy jeszcze nie nagrywano.

Hulewicz szybko stał się najwybitniejszym w Polsce reżyserem i teoretykiem teatru radiowego. To jemu Teatr Polskiego Radia zawdzięcza rozpropagowanie określenia - "teatr wyobraźni", użytego po raz pierwszy w 1933 roku w artykule Zdzisława Marynowskiego. Hulewicz posłużył się nim w przedwojennym opracowaniu "Teatr wyobraźni. Uwagi o słuchowisku i literackim scenarjuszu radjowym". W latach 30. kierował Działem Literackim radia w Warszawie. Jego zasługą było stworzenie Teatru Polskiego Radia, dla którego słuchowiska pisali wybitni twórcy, jak Jarosław Iwaszkiewicz czy Jerzy Szaniawski.

We wrześniu 1939 roku Witold Hulewicz przemawiał przez radio do żołnierzy niemieckich oblegających Warszawę, apelując do ich sumień. Stał u boku prezydenta Stefana Starzyńskiego w trakcie obrony stolicy. Później kierował podziemnym pismem "Polska Żyje". Aresztowany przez gestapo we wrześniu 1940 roku, został osadzony na Pawiaku. Był wielokrotnie przesłuchiwany w siedzibie gestapo w alei Szucha. Rozstrzelano go w Palmirach, 12 czerwca 1941 roku, wraz z 29 innymi więźniami Pawiaka. Miał 45 lat.

Rok później zostały wydane jego poezje, w podziemnej antologii "Pieśń niepodległa", obok wierszy Baczyńskiego, Staffa i Słonimskiego, pod redakcją Czesława Miłosza.

Witold Hulewicz jest autorem przekładów Johanna Goethego i Rainera Rilkego, z którym był zaprzyjaźniony. Napisał również biografię Ludwiga van Beethovena "Przybłęda boży". Wydał tomik poezji "Płomień w garści". W 1935 roku, na wniosek Polskiej Akademii Literatury, został nagrodzony Srebrnym Wawrzynem Akademickim.

Jest bohaterem filmu biograficznego z 2003 roku "Inny. Życie Witolda Hulewicza" w reżyserii Agnieszki Karaś.

(więcej)

Urodził się 26 listopada 1895 w Kościankach, w województwie wielkopolskim. Był synem ziemianina i pianistki. Uczęszczał do gimnazjum w Śremie, gdzie zdał maturę. Studiował na Uniwersytecie Poznańskim i na Sorbonie w Paryżu.

Podczas I wojny światowej został wcielony do armii niemieckiej i skierowany na front francuski. Po wybuchu Powstania Wielkopolskiego stanął do walki po stronie powstańców. Witold Hulewicz był współwydawcą "Zdroju", dwutygodnika literackiego, utworzonego wraz z braćmi Jerzym i Bohdanem, przy wsparciu pisarza Stanisława Przybyszewskiego. W 1916 roku w Poznaniu założyli Spółkę Wydawniczą "Ostoja", pismo zaczęło wychodzić rok później i istniało pięć lat. Jako poeta pozostawał pod wpływem ekspresjonistów. Publikował swoje wojenne utwory w "Zdroju", wydane potem w 1921 roku w tomiku "Płomień w garści".

W 1924 roku pisarz przeniósł się do Wilna. Tam rozwinął działalność jako współzałożyciel Rady Wileńskich Zrzeszeń Artystycznych i organizator wielu imprez kulturalnych. Był też redaktorem "Tygodnika Wileńskiego" i kierownikiem literackim Teatru Reduta. W 1935 roku wyjechał do Warszawy.

Zamordowany w Palmirach w 1941 roku, w 1946-tym wraz z innymi ofiarami został ekshumowany przez Polski Czerwony Krzyż. Jego szczątki zidentyfikowano na podstawie medalika z wizerunkiem Matki Bożej Ostrobramskiej, kwitu z paczki pisanego ręką matki i zapalniczki kupionej w czasie służbowego wyjazdu na olimpiadę w Berlinie.

W stulecie urodzin Witolda Hulewicza, w 1995 roku, ustanowiono nagrodę jego imienia. W 2015-tym na kamiennym krzyżu w Palmirach, gdzie znajduje się grób Hulewicza, została odsłonięta pamiątkowa tabliczka ufundowana przez Związek Artystów Scen Polskich i Polskie Radio.