Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 17. rocznica śmierci Stanisława Lema
2023-03-27, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

17. rocznica śmierci Stanisława Lema

Książki Stanisława Lema w różnych językach. [fot. ing. David Rimeš/wikimedia/domena publiczna]
Książki Stanisława Lema w różnych językach. [fot. ing. David Rimeš/wikimedia/domena publiczna]
17 lat temu - 27 marca 2006 roku - zmarł Stanisław Lem, pisarz, filozof, futurolog, autor książek science-fiction, jeden z najpopularniejszych i najbardziej cenionych na świecie polskich twórców. Jego powieści i opowiadania przetłumaczono na ponad 40 języków, a ich łączny nakład osiągnął 30 milionów egzemplarzy.
Wciąż są wznawiane, tłumaczone, kupowane i czytane. "Solaris", "Cyberiada" czy "Bajki robotów" do dziś inspirują pisarzy oraz twórców kina i teatru, a motywy z twórczości pisarza są obecne w kulturze masowej, na przykład w grach komputerowych.

Pisarz jest uważany za odnowiciela powieści fantastyczno-naukowej. Poszerzył jej tematykę o problemy humanistyki, a także refleksje nad skutkami rozwoju nauki i techniki.

Główną część jego dorobku stanowią dzieła z dziedziny filozofii i futurologii. Są poświęcone rozważaniom na temat technologii i natury inteligencji, a także trudnościom w przekazywaniu informacji i we wzajemnym zrozumieniu się istot inteligentnych. Wiele rozważań pisarz poświęcił też miejscu człowieka we wszechświecie.

Stanisław Lem był człowiekiem wszechstronnym o niespotykanej wiedzy z zakresu nauk ścisłych i filozofii. Był zawsze na bieżąco z najnowszymi tendencjami w nauce czy technologii i bardzo starannie je analizował. Jego twórczość była zawsze gruntownie przemyślana.

"Muszę oczywiście dbać o to, aby poziom racjonalności tych wszystkich koncepcji był możliwie jak najwyższy. Inaczej robi się z tego jakieś bagno pełne nonsensu" - mówił w wywiadzie dla Polskiego Radia w 1975 roku.

Pisarz wyprzedzał swoją epokę - przewidział nadejście ery informacji, internetu, rzeczywistości wirtualnej oraz inżynierii genetycznej. W centrum swojej twórczości stawiał jednak nie technologię, cyfryzację czy innowacje, ale człowieka.

Pisał o zagrożeniach dla ludzkiej psychiki, które niosą ze sobą te zjawiska, otwarcie wyrażał zaniepokojenie sposobem, w jaki współczesna cywilizacja korzysta z najnowszych osiągnięć nauki i techniki. Sam nie używał komputera i nie korzystał z internetu.

Napisana w 1961 roku powieść "Solaris", będąca próbą opisania kontaktu człowieka z nieznaną inteligencją, została dwukrotnie przeniesiona na ekran. Pierwszej adaptacji dokonał rosyjski reżyser Andriej Tarkowski, drugiej Steven Soderbergh w Hollywood. W jednym z wywiadów pisarz przyznał, że ta powieść mu się - jak to ujął - "zdarzyła".
"Są pewne rzeczy, które potrafiłem w pewnym okresie życia napisać. Na przykład 'Solaris', wcześniej jeszcze nie potrafiłbym, teraz już nie potrafiłbym" - wyjaśnił.

Inne znane powieści Stanisława Lema to między innymi "Opowieści o pilocie Pirxie", "Cyberiada", "Prowokacja". Jest też autorem zbiorów esejów, felietonów i publicystyki literackiej jak: "Summa technologiae", "Filozofia przypadku", "Fantastyka i futurologia".

Osiągnięcia pisarza przyniosły mu doktoraty honoris causa wielu uczelni, honorowe obywatelstwo miasta Krakowa, austriacką nagrodę państwową im. Franza Kafki, nagrodę Fundacji Kultury Polskiej Złote Berło, Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis", a także najwyższe polskie odznaczenie państwowe - Order Orła Białego.

Zobacz także

2023-05-29, godz. 10:00 Wystawa poświęcona pacyfikacji Michniowa prezentowana w Brukseli "Architektura Pamięci" to tytuł wystawy nawiązującej do zagłady wsi Michniów (Świętokrzyskie), która do połowy czerwca będzie prezentowana w Brukseli… » więcej 2023-05-29, godz. 08:00 Wystawa o armii gen. Andersa W stadninie koni w Janowie Podlaskim została otwarta wystawa poświęcona armii generała Władysława Andersa. » więcej 2023-05-29, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 29 maja » więcej 2023-05-28, godz. 10:00 40 lat temu komunistyczny sąd skazał szefa Rozgłośni Polskiej RWE Zdzisława Najdera na karę śmierci 40 lat temu, 28 maja 1983 roku, Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał zaocznie oskarżonego o szpiegostwo dyrektora Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa… » więcej 2023-05-28, godz. 08:00 81 lat temu Niemcy przeprowadzili egzekucję więźniów Pawiaka w Lesie Sękocińskim 81 lat temu, w nocy z 27 na 28 maja 1942 roku, w Lesie Sękocińskim w pobliżu Magdalenki funkcjonariusze SS rozstrzelali 223 więźniów Pawiaka, wśród nich… » więcej 2023-05-28, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 28 maja » więcej 2023-05-27, godz. 21:00 Otwarto muzeum militarne we Włodzieninie Inscenizacja walk o Monte Cassino, zawody militarne czy pokaz sprzętu wojskowego, to tylko niektóre z atrakcji, jakie w ten weekend towarzyszą otwarciu muzeum… » więcej 2023-05-27, godz. 12:00 27 maja przypada Dzień Samorządu Terytorialnego . Tego dnia 33 lata temu (1990) w III RP odbyły się pierwsze w pełni demokratyczne wybory do rad gmin i miast. Dzień ten uważa się za symboliczną datę… » więcej 2023-05-27, godz. 08:00 Przedpremierowy pokaz „Raportu Pileckiego” w Waszyngtonie W Muzeum Ofiar Komunizmu w Waszyngtonie odbyła się zagraniczna premiera filmu „Raport Pileckiego”. Pokaz zbiegł się z 75 rocznicą śmierci bohatera filmu… » więcej 2023-05-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 27 maja » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »