Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 95 lat temu urodził się Aleksander Ścibor-Rylski…
2023-03-16, 08:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

95 lat temu urodził się Aleksander Ścibor-Rylski, prozaik, scenarzysta i reżyser

Samochody po zderzeniu. Obok stoi Aleksander Ścibor-Rylski (1. z lewej). [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Samochody po zderzeniu. Obok stoi Aleksander Ścibor-Rylski (1. z lewej). [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
95 lat temu, 16 marca 1928 roku, urodził się Aleksander Ścibor-Rylski, prozaik, scenarzysta i reżyser. Był autorem wielu scenariuszy do filmów, między innymi "Człowiek z marmuru" i "Człowiek z żelaza" w reżyserii Andrzeja Wajdy. Napisał też scenariusze do obrazów: "Popioły" na podstawie powieści Stefana Żeromskiego, "Domu bez okien" oraz serialu telewizyjnego "Lalka" według książki Bolesława Prusa. Zmarł w 1983 roku.
Na początku lat 50. XX wieku Aleksander Ścibor-Rylski tworzył scenariusze filmów dokumentalnych, a następnie fabularnych, jak "Cień" Jerzego Kawalerowicza. Jego debiut reżyserski przypadł na lata 60., gdy zrealizował obrazy: "Jutro Meksyk" i "Sąsiedzi". Reżyserował też filmy według własnego scenariusza, między innymi "Morderca zostawia ślad" oraz "Wilcze echa". Obraz "Człowiek z żelaza" z 1981 roku z jego scenariuszem, będący kontynuacją "Człowieka z marmuru", został nominowany do Oscara.

W jednym z wywiadów dla Polskiego Radia, w 1980 roku, Aleksander Ścibor-Rylski podkreślił, że dobry scenariusz zostawia także pole do popisu reżyserowi: "Oczywiście mówimy o dobrych reżyserach, bo w ręku złych reżyserów scenariusz się rozsypuje, a film nie powstaje. Ale w wypadku ludzi, którzy umieją robić filmy, (...) musi tam być miejsce na ich własną wyobraźnię, ponieważ inaczej nudziłoby się to robić".

Aleksander Ścibor-Rylski jest autorem opowiadania "Ich dzień powszedni" oraz książek "Styczeń" i "Pierścionek z końskiego włosia", napisanej w 1965 roku, a wydanej drukiem po śmierci prozaika, w 1991-ym. Dwutomowa powieść opowiadająca o losach młodzieży z Armii Krajowej, rozgrywająca się w czasie Powstania Warszawskiego oraz pierwszych miesięcy komunistycznych rządów w Polsce, została zablokowana przez PRL-owską cenzurę. Na kanwie książki Andrzej Wajda nakręcił w 1992 roku głośny film "Pierścionek z orłem w koronie".

Aleksander Ścibor-Rylski był laureatem licznych wyróżnień, w tym Nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, Nagrody Polskiego Radia II stopnia, a za scenariusz do "Lalki" w 1979 roku otrzymał Nagrodę Prezesa Komitetu do spraw Radia i Telewizji (zespołową).

(więcej)

Aleksander Ścibor-Rylski, herbu Ostoja, urodził się 16 marca 1928 roku w Grudziądzu. Podczas okupacji walczył w Szarych Szeregach i Armii Krajowej. Ciężko ranny w Powstaniu Warszawskim, gdzie był łącznikiem dowódcy w Zgrupowaniu ''Żniwiarz", po upadku zrywu wyszedł ze stolicy z ludnością cywilną.

Po wojnie studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, jednak studiów nie skończył. W latach 1948-1954 był członkiem redakcji tygodnika "Żołnierz Polski", gdzie pełnił między innymi funkcję kierownika działu kulturalnego. Od 1955 do 1958 roku pisał do czasopisma "Nowa Kultura". W latach 70. XX wieku był kierownikiem artystycznym zespołu filmowego "Pryzmat", a potem przewodniczącym Komitetu Kinematografii.

Jako poeta debiutował w 1946 roku, zaś w 1950 jego powieść "Węgiel" została uznana za wzorcowy utwór tzw. realizmu socjalistycznego. Pisał też sztuki teatralne - "Kaftan bezpieczeństwa" czy "Rodeo", które pobiło rekord popularności na Małej Scenie Teatru Współczesnego w Warszawie. Spektakl w reżyserii Tadeusza Łomnickiego zagrano blisko 250 razy.

Aleksander Ścibor-Rylski zmarł w Warszawie, 3 kwietnia 1983 roku, w wieku 55 lat. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Wólce Węglowej.

Zobacz także

2023-05-19, godz. 16:00 73. rocznica urodzin księdza Sylwestra Zycha, kapelana Solidarności w Hucie Warszawa 73 lata temu, 19 maja 1950 roku, urodził się ksiądz Sylwester Zych, kapłan archidiecezji warszawskiej, kapelan Solidarności w Hucie Warszawa. Zaangażowany… » więcej 2023-05-19, godz. 14:00 95. urodziny kapitana Juliusza Kuleszy, uczestnika Powstania Warszawskiego 95 lat temu, 19 maja 1928 roku, urodził się w Warszawie Juliusz Kulesza, kapitan Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego… » więcej 2023-05-19, godz. 11:00 Włoska miejscowość Acquafondata odda hołd żołnierzom 2. Korpusu Polskiego Włoska miejscowość Acquafondata odda dziś (19.05) hołd żołnierzom 2. Korpusu Polskiego. Odbędą się tam uroczystości przed pomnikiem upamiętniającym… » więcej 2023-05-19, godz. 10:00 Prezentacja wydawnictwa "Siatka Witolda" - o siatce wywiadowczej organizowanej przez rotmistrza Pileckiego W Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL zaprezentowano dokumentację rozpracowań, śledztwa i procesu grupy rotmistrza Witolda Pileckiego… » więcej 2023-05-19, godz. 08:00 Ujazd świętuje 800-lecie Ujazd świętuje w tym roku wielki jubileusz 800-lecie lokacji. To najmniejsze miasto województwa opolskiego, a równocześnie jedno z najstarszych miast w Polsce… » więcej 2023-05-19, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 19 maja » więcej 2023-05-18, godz. 12:00 Bruksela: wystawa poświęcona pacyfikacji Michniowa przez Niemców w czasie II WŚ W Stałym Przedstawicielstwie Polski przy Unii Europejskiej otwarto wystawę poświęconą pacyfikacji Michniowa przez Niemców w czasie II wojny światowej. Mieszkańcy… » więcej 2023-05-18, godz. 10:00 Archiwum IPN otrzymało zbiór archiwaliów rodziny Moszoro Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej otrzymało zbiór archiwaliów Bartłomieja Stanisława Moszoro, Konsula Honorowego RP w Rosario w Argentynie. Zbiór filmów… » więcej 2023-05-18, godz. 08:00 Monte Cassino we wspomnieniach polskich żołnierzy [POSŁUCHAJ] Mija 79 lat od zwycięskiej dla aliantów bitwy pod Monte Cassino. 18 maja 1944 roku żołnierze 2. Korpusu Polskiego Władysława Andersa zdobyli wzgórze, otwierając… » więcej 2023-05-18, godz. 08:30 Na Monte Cassino główne uroczystości w 79. rocznicę zwycięskiej bitwy Na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino odbędą się dziś główne uroczystości upamiętniające 79. rocznicę bitwy. Zwycięstwo nad Niemcami stało… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »