- Przez Charbielin przebiegało kilka szlaków Marszów Śmierci – tłumaczy dr Paweł Szymkowicz, prezes Towarzystwa Przyjaciół Głuchołaz. - Historycy szacują, że w okolicach Głuchołaz przeszło co najmniej dziewięć szlaków z udziałem kilku tysięcy osób. Na terenie gminy do tej pory ekshumowano szczątki około 250 osób. Tutaj w Charbielinie pochowanych jest 11 osób, które zginęły najprawdopodobniej w końcówce stycznia 1945 roku. Zginęły zamordowane przez strażników, przez esesmanów, którzy te osoby konwojowali. Wiemy to po ranach, które są opisane w protokołach ekshumacyjnych.

- Pełnej prawdy na temat tych tragicznych wydarzeń nie dowiemy się już nigdy, z tego względu, że brakuje dokumentacji, ale cały czas prowadzimy badania i przede wszystkim pamiętamy o wszystkich, którzy wtedy zginęli – mówi Mirosław Leśniewski z opolskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej. - Szlaki tych przejść naznaczone są krwią, cierpieniem tych ludzi, bestialstwem oprawców. Wachmani mordowali tych ludzi, tak jak tutaj w Charbielinie wiemy, że około czterech osób z dziesięciu, które zostały zamordowane, przyczyną ich śmierci było zmiażdżenie czaszki. To brzmi okrutnie. Natomiast widać, że ci ludzie przeszli okrutne męki, zanim zmarli.

- Na naszym terenie jest kilka takich miejsc związanych z Marszem Śmierci, o każdym staramy się pamiętać - dodaje Edward Szupryczyński, burmistrz Głuchołaz. - Nie tylko pamiętamy u nas, ale też od kilku dobrych lat jest pamięć w Rogoźnicy. Mówimy tutaj o miejscu, do którego mieli dotrzeć więźniowie. Udajemy się tam, składamy symboliczne kwiaty. Historia była tragicznie - dramatyczna i oby się nie powtórzyła.

Historycy szacują, że w okolicach Głuchołaz przeszło co najmniej dziewięć szlaków Marszów Śmierci z udziałem kilku tysięcy osób. Na terenie gminy do tej pory ekshumowano szczątki blisko 250 ofiar.

Dodajmy, że w odsłonięciu okolicznościowej tablicy poświęconej ofiarom Marszu Śmierci wzięli udział przedstawiciele parlamentu, senator Jerzy Czerwiński, przedstawiciele samorządu lokalnego oraz mieszkańcy Charbielina.

Organizatorem wydarzenia było Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN we Wrocławiu.