Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-11-12, 01:00 Autor:

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
12 listopada
1623 - W Witebsku zamordowany został przez przeciwników unii Kościoła prawosławnego z Kościołem katolickim Jan Kuncewicz; unicki arcybiskup połocki, bazylianin (imię zakonne Jozafat); kanonizowany w 1867 r.

1639 - Zmarł Grzegorz Knapski, jezuita, filolog, leksykograf, dramatopisarz, nauczyciel kolegiów jezuickich.

1648 - Powstanie Chmielnickiego: po przyjęciu okupu wojska kozackie odstąpiły do oblężenia Zamościa.


1738 - W Warszawie zmarł arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Teodor Andrzej Potocki.

1807 - Obszar tzw. Nowego Śląska (Zagłębie Dąbrowskie) został przyłączony do Księstwa Warszawskiego.

1842 - W Roszkowej Woli koło Rawy Mazowieckiej, urodziła się Franciszka Siedliska, zakonnica, założycielka zgromadzenia nazaretanek; beatyfikowana w 1989 r.

1891 - W Radomiu urodził się Władysław Bortnowski, generał WP; w kampanii polskiej 1939 r. dowódca Armii "Pomorze".

1898 - W Bratucicach w powiecie Bochnia urodził się Leopold Okulicki, ostatni Komendant Główny Armii Krajowej, skazany w moskiewskim procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego.

1898 - W Gręboszowie w Małopolsce urodził się Henryk Sucharski, major WP, komendant Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte we wrześniu 1939 r.

1901 - W Częstochowie urodził się Juliusz Gardan, reżyser i scenarzysta, twórca filmów "Trędowata", "Doktor Murek".

1902 - Urodził się Jan Marcin Szancer, grafik, scenograf, malarz, ilustrator książek.

1916 - Urodził się Jerzy Harald, kompozytor, pianista, skrzypek, dyrygent.

1918 - Oddziały polskie pod dowództwem mjr. Juliana Stachiewicza wyzwoliły Przemyśl po walce z oddziałami ukraińskimi.

1922 - Odbyły się wybory do Senatu, w których zwyciężyła prawica uzyskując 36,1 proc. głosów (Związek Ludowo-Narodowy 26,1 proc. i klub Chrześcijańsko-Narodowy 10 proc.); centrum zdobyło 24,4 proc. mandatów (chadecja 6,3 proc., PSL "Piast" 15,3 proc. i NPR 2,8 proc.); lewica otrzymała 13,4 proc. (w tym PPS 6,2 proc.); mniejszości narodowe uzyskały 24,3 proc. miejsc.

1922 - W Żytomierzu urodził się Tadeusz Borowski, poeta, prozaik, publicysta, jeden z najbardziej znaczących pisarzy polskiej literatury powojennej; więzień KL Auschwitz; autor zbioru opowiadań, "Pożegnanie z Marią" i "Kamienny świat".

1923 - W Katlewie na Warmii urodził się Aleksy Antkiewicz, pierwszy polski medalista olimpijski w boksie - na igrzyskach w Londynie (1948) zdobył brązowy medal; wicemistrz olimpijski z Helsinek (1952); mistrz Europy (1953).

1924 - Urodziła się Alina Bolechowska, śpiewaczka operowa.

1925 - Zmarł Roman Statkowski, kompozytor i pedagog, profesor Konserwatorium Warszawskiego.

1936 - Zmarł Stefan Grabiński, pisarz, przedstawiciel nurtu grozy w polskiej literaturze międzywojennej, klasyk noweli fantastycznej, określany mianem "polskiego Poe.

1937 - W Warszawie zmarł Zbigniew Uniłowski, pisarz, członek literackiej grupy "Kwadryga", autor powieści "Wspólny pokój".

1939 - Urodziła się Krystyna Królówna, aktorka, związana z Teatrem im. Słowackiego w Krakowie i Teatrem Polskim w Warszawie.

1940 - Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRS Wiaczesław Mołotow rozpoczął wizytę w Berlinie, w czasie której spotkał się z przywódcą III Rzeszy Adolfem Hitlerem oraz ministrem spraw zagranicznych Joachimem von Ribbentropem; podczas rozmów, które zakończyły się fiaskiem, strona niemiecka zaproponowała ZSRS m.in. przystąpienie do Paktu Trzech, podpisanego 27 września 1940 r. przez Niemcy, Włochy i Japonię, a także własną wizję podziału stref wpływów na świecie.

1943 - W Warszawie Niemcy rozstrzelali około 300 więźniów z Pawiaka; wśród nich Andrzeja Trzebińskiego, poetę, dramaturga, publicystę, naczelnego redaktora konspiracyjnego miesięcznika "Sztuka i Naród".

1944 - NKWD aresztowało Bolesława Piaseckiego wraz z innymi członkami Konfederacji Narodu.

1944 - W Lublinie powstał Tymczasowy Centralny Komitet Żydów Polskich.

1947 - Urodził się Zbigniew Łapiński, pianista, kompozytor; członek tria, do którego należeli również Jacek Kaczmarski i Przemysław Gintrowski, autor muzyki piosenek Jacka Kaczmarskiego np. "Somosierra", "Wigilia na Syberii" i "Czerwony autobus", "Nie widzą, nie wiedzą" .

1948 - Biskup lubelski Stefan Wyszyński został metropolitą gnieźnieńskim i warszawskim, prymasem Polski.

1960 - W Krakowie urodził się Andrzej Nowak, historyk, sowietolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; autor m.in. książek "Polska i trzy Rosje. Studium polityki wschodniej Józefa Piłsudskiego" i "Od imperium do imperium. Spojrzenia na historię Europy Wschodniej".

1966 - Urodził się Andrzej Majewski, reżyser, scenarzysta, pisarz, publicysta i artysta fotografik.

1973 - W Montrealu zmarł gen. Wacław Stachiewicz, oficer Legionów Polskich, od 1935 r. szef Sztabu Głównego WP; podczas kampanii polskiej 1939 r. szef Sztabu Naczelnego Wodza.

1978 - W Warszawie zmarł Tadeusz Fijewski, aktor; znany m.in. z filmów "Kapelusz pana Anatola", "Pętla", "Lalka" oraz serialu "Chłopi".

1981 - W Gdańsku zwodowany został żaglowiec szkolny, trzymasztowa fregata "Dar Młodzieży".

1981 - Zmarł Tadeusz Waczkowski, aktor teatrów warszawskich Powszechnego i Narodowego.

1982 - Stan wojenny: Władze komunistyczne zwolniły z miejsca internowania Lecha Wałęsę.

1982 - W Warszawie zmarł Jan Ciszewski, dziennikarz, komentator sportowy.

1984 - Zmarł Stanisław Baliński, pisarz i tłumacz.

1984 - W Warszawie powstał Komitet Obywatelski "Przeciw Przemocy".

1986 - W więzieniu w Barczewie zmarł Erich Koch, nazistowski dygnitarz, nadprezydent Prus Wschodnich (1933-1945), szef Zarządu Cywilnego Okręgu Białystok i komisarz III Rzeszy na Ukrainę (1941-1944); odpowiedzialny za zbrodnie dokonane na ludności polskiej, żydowskiej i ukraińskiej; aresztowany w 1949 r. przez brytyjską policję wojskową i przekazany w 1950 r. stronie polskiej; skazany w 1959 r. na karę śmierci; orzeczonego wyroku nigdy jednak nie wykonano, powodem takiej decyzji miał być zły stan zdrowia skazanego.

1989 - W Krzyżowej na Dolnym Śląsku odprawiona została Msza Pojednania z udziałem premiera Tadeusza Mazowieckiego i kanclerza Helmuta Kohla.

1989 - W Rzymie papież Jan Paweł II kanonizował Adama Chmielowskiego, Brata Alberta, zakonnika, malarza, założyciela zgromadzeń zakonnych albertynów i albertynek oraz przytulisk dla bezdomnych; uczestnika Powstania Styczniowego.

1992 – W krypcie bazyliki archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie złożona została urna z prochami gen. Kazimierza Sosnkowskiego.

2004 - W Warszawie zmarł gen. Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik m.in. Bitwy o Anglię; w czasie II wojny światowej zestrzelił 22 samoloty; w latach 1948-1956 więziony przez władze komunistyczne.

2006 Zmarł Adam Schaff, filozof, początkowo zaliczany do konserwatywnego nurtu filozofii marksistowskiej, następnie ideolog eurokomunizmu.

2010 - W Katowicach zmarł Henryk Mikołaj Górecki, jeden z najwybitniejszych współczesnych kompozytorów, autor III Symfonii "Pieśni żałosnych".

2010 - W Zakopanem zmarł Stanisław Bobak, skoczek narciarski, dwukrotny olimpijczyk (1976, 1980); pierwszy reprezentant Polski, który zwyciężył w zawodach Pucharu Świata w skokach (1980 Zakopane, Średnia Krokiew).

2015 - Odbyły się inauguracyjne posiedzenia Sejmu RP VIII i Senatu RP IX kadencji. Premier Ewa Kopacz złożyła w Sejmie dymisję rządu PO-PSL.

2020 - W Koninie zmarł Eugeniusz Makulski, marianin, współtwórca i kustosz Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski w Licheniu Starym.

2022 – Sprowadzono do kraju z Wielkiej Brytanii szczątki trzech prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zalewskiego i Stanisława Ostrowskiego.

2023 – We Wrocławiu zmarła Hanna Gucwińska, wieloletnia dyrektor Ogrodu Zoologicznego we Wrocławiu. Od 1971 roku, przez ponad 30 lat, wraz ze swoim mężem tworzyła bardzo popularny program telewizyjny „Z kamerą wśród zwierząt”.

Zobacz także

2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej 2024-11-13, godz. 14:36 Sto lat temu Władysław Reymont otrzymał Nobla za powieść "Chłopi" 13 listopada 1924 roku Akademia Szwedzka przyznała Literacką Nagrodę Nobla Władysławowi Reymontowi za powieść "Chłopi". Akademicy docenili uniwersalizm… » więcej 2024-11-11, godz. 09:00 Dzisiaj otwarcie wystawy w Muzeum Historii Polski "1025. Narodziny Królestwa” Obiekty archeologiczne związane z życiem codziennym w XI wieku, a także eksponaty pochodzące ze skarbca Piastów. To elementy wystawy "1025. Narodziny Królestwa”… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »