Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-11-08, 01:00 Autor:

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
8 listopada
1632 - W wolnej elekcji na króla Polski wybrany został Władysław IV Waza, najstarszy syn zmarłego Zygmunta III.

1781 - W Makoszowach, obecnie dzielnica Zabrza, urodził się Karol Godula, współtwórca śląskiego przemysłu, właściciel kompleksu kopalń i hut cynku.

1774 - W Warszawie zaczęła się ukazywać "Gazeta Warszawska". Jej wydawca, były jezuita, ks. Stefan Łuskina, otrzymał w 1773 roku przywilej królewski dający mu wyłączne prawo do wydawania prasy na terenie Korony we wszystkich językach oprócz francuskiego.

1841 - Urodził się Stanisław Kramsztyk, fizyk, pedagog, popularyzator nauki, czynny działacz ruchu oświatowego w Warszawie pod koniec XIX wieku. Był jednym ze współzałożycieli Kasy imienia Milanowskiego - wspomagającej finansowo młodych naukowców.

1858 - Urodził się Tadeusz Wróblewski, prawnik i teoretyk prawa, bibliofil, zesłaniec syberyjski, po 1886 roku obrońca w procesach działaczy politycznych, założyciel biblioteki naukowej w Wilnie.

1864 - W Carskim Siole car Aleksander II podpisał ukaz o kasacie klasztorów w Królestwie Polskim; na jego podstawie w nocy z 27 na 28 listopada 1864 r. władze rosyjskie przeprowadziły kasację 109 klasztorów.

1877 - W Warszawie zmarł Karol Beyer, pierwszy zawodowy fotograf warszawski; twórca polskiej fotografii profesjonalnej; numizmatyk.

1888 - Urodziła się Leokadia Pancewicz-Leszczyńska, aktorka teatralna i gwiazda kina międzywojennego.

1898 - Urodził się Wacław Ścibor-Rylski, aktor, reżyser, dyrektor teatru.

1906 - Pod Rogowem w pobliżu Łodzi działacze Organizacji Bojowej PPS pod dowództwem Józefa Montwiłł-Mireckiego przeprowadzili akcję na rosyjski pociąg pocztowy, zdobywając pieniądze na działalność niepodległościową; była to jedna z największych akcji bojowych Polskiej Partii Socjalistycznej.

1912 - Urodził się Eugeniusz Markowski, malarz, grafik, scenograf. W latach 1940-1955 przebywał za granicą, był członkiem grupy artystów "Libera Associazione Arti Figurative" we Włoszech.

1917 - W wyniku dokonanego w Piotrogrodzie zamachu stanu władzę w Rosji przejęła Rada Komisarzy Ludowych z Włodzimierzem Leninem na czele.

1917 - W Olsztynie urodził się Tadeusz Nowakowski, pisarz, publicysta, współpracownik BBC i sekcji polskiej Radia Wolna Europa.

1918 - Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali zwolnieni z Twierdzy w Magdeburgu.

1923 - W Warszawie urodził się Józef Hen, pisarz, publicysta, scenarzysta; autor powieści "Nikt nie woła", beletryzowanych biografii "Ja, Michał z Montaigne", "Błazen - wielki mąż" - o Tadeuszu Boyu-Żeleńskim i "Mój przyjaciel król" - o Stanisławie Auguście, a także książek "Nie boję się bezsennych nocy" i "Nowolipie".

1926 - Urodził się Bogdan Baer, aktor teatralny i filmowy, związany z teatrami stołecznymi: Narodowym, Dramatycznym, Ateneum i Polskim.

1928 - Władze Warszawy podjęły uchwałę o przemianowaniu placu Saskiego na plac Marszałka Piłsudskiego. Plac w 1939 r. nazwany został przez Niemców Adolf Hitler Platz, a w 1945 r. przez komunistów - placem Zwycięstwa. W 1990 r. powrócił do nazwy z 1928 r.
1929 - W Warszawie urodził się Jan Młodożeniec, plastyk, jeden z największych twórców plakatu, projektant graficzny, malarz.

1933 - Rozpoczęła działalność Polska Akademia Literatury. Prezesem PAL został Wacław Sieroszewski, jego zastępcą Leopold Staff, a sekretarzem Juliusz Kaden-Bandrowski.

1934 - Urodził się Jerzy Sito, poeta, pisarz, autor sztuk scenicznych.

1937 - W Stryju urodził się Jan Kociniak, aktor filmowy i teatralny, związany z warszawskim Teatrem Ateneum; wystąpił m.in. w filmach "Rękopis znaleziony w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hassa i "Miś" Stanisława Barei; jego głosem mówił Gucio w "Pszczółce Mai" oraz Kubuś Puchatek w serii filmów animowanych.

1942 - W Warszawie zmarł Edward Puchalski, reżyser filmowy, scenarzysta, aktor.

1942 - II wojna światowa: siły brytyjsko-amerykańskie w ramach operacji "Torch" wylądowały w kontrolowanych przez siły Państwa Francuskiego Maroku i Algierii.

1948 - Dekretem Ministerstwa Kultury i Sztuki powołany został Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca "Mazowsze" pod kierownictwem prof. Tadeusza Sygietyńskiego.

1956 - Początek prac Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu.

1986 - W Moskwie zmarł Wiaczesław Mołotow, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRS (1930-1941), od 1939 r. komisarz spraw zagranicznych; sygnatariusz układu sojuszniczego z III Rzeszą, tzw. paktu Ribbentrop-Mołotow; wspólnie z innymi członkami BP KC WKP(b) podpisał uchwałę z 5 marca 1940 r. o rozstrzelaniu polskich jeńców wojennych przebywających w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD - w wyniku tej decyzji zgładzono około 22 tys. obywateli polskich.

1992 - W Warszawie zmarła Hanna Skarżanka, aktorka; żołnierz Kedywu Wileńskiego Okręgu AK; w okresie stanu wojennego zaangażowana w działalność podziemnej "Solidarności"; przez wiele lat związana z warszawskim Teatrem Ateneum; wystąpiła m.in. w filmach "Prawo i pięść", "Rok spokojnego słońca" i "Dolina Issy".

2000 - W Krakowie zmarł Krzysztof Litwin, aktor, grafik, malarz; odtwórca postaci sierżanta Walczaka w serialu "Przygody psa Cywila"; był pierwszym kompozytorem "Piwnicy Pod Baranami" i autorem muzyki do pierwszego piwnicznego hymnu; występował w Teatrze Telewizji oraz na scenach Starego Teatru i Operetki Krakowskiej.

2000 - W Warszawie zmarł Józef Pińkowski, działacz komunistyczny, ekonomista; w latach 1971-1981 członek KC PZPR; od września 1980 do lutego 1981 r. stał na czele rządu PRL.
2006 – Do Polski przyleciały pierwsze dwa zakupione w USA samoloty wielozadaniowe F-16.

2006 – Indeks WIG20 po raz pierwszy w historii Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie przekroczył granicę 50 tys. punktów.

2008 - W Warszawie zmarł Mieczysław F. Rakowski, dziennikarz, w latach 1958-1982 redaktor naczelny tygodnika "Polityka"; od 1975 do 1990 r. członek KC PZPR; poseł na Sejm (1972-1989); premier PRL (1988-1989) i ostatni I sekretarz KC PZPR.

2016 – W warszawskiej Dolinie Szwajcarskiej odsłonięto pomnik Henryka Sławika i Józsefa Antalla seniora – Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Zobacz także

2024-11-09, godz. 11:00 35 lat temu runął Mur Berliński Równo trzydzieści pięć lat temu runął Mur Berliński, który dzielił mieszkańców obecnej stolicy Niemiec. To był realny koniec komunistycznej NRD, a… » więcej 2024-11-09, godz. 09:00 85. rocznica Sonderaktion Lublin 85 lat temu, 9 listopada 1939 roku, w okupowanej Polsce, na terenach przedwojennego województwa lubelskiego, rozpoczęła się niemiecka operacja Sonderaktion… » więcej 2024-11-09, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 9 listopada » więcej 2024-11-08, godz. 09:00 Tydzień Patriotyczny w Kędzierzynie-Koźlu Z okazji 106. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości Muzeum Ziemi Kozielskiej przygotowało tygodniowy program obchodów tego jakże ważnego dla wszystkich… » więcej 2024-11-07, godz. 09:00 Powstaje replika wozu pancernego dla nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego Replika wozu pancernego Ehrhardt M17 powstaje dla nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego. „Siłą nowego muzeum i prezentowanej ekspozycji będą oryginalne… » więcej 2024-11-07, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 7 listopada » więcej 2024-11-06, godz. 09:00 85 lat temu podczas Sonderaktion Krakau Niemcy aresztowali profesorów wyższych uczelni 85 lat temu, 6 listopada 1939 roku, podczas Sonderaktion Krakau Niemcy aresztowali 183 osoby, wśród nich profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii… » więcej 2024-11-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 listopada » więcej 2024-11-05, godz. 22:28 Muzeum Auschwitz: ukazał się „Kalendarz wydarzeń w KL Auschwitz” Ukazało się pięciotomowe wydanie nowego „Kalendarza wydarzeń w KL Auschwitz”. Na 2216 stronach szczegółowo przedstawione zostało funkcjonowanie dzień… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »