"Jury obradujące w składzie Andrzej Friszke (przewodniczący), Antoni Dudek, Dobrochna Kałwa, Barbara Klich-Kluczewska, Jan Kofman, Andrzej Krzysztof Kunert, Anna Landau-Czajka, Anna Machcewicz, Tomasz Makowski, Małgorzata Szejnert i Andrzej Wielowieyski, nominowało do tegorocznej Nagrody pięć tytułów: Kalina Błażejowska, +Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych+ (Wydawnictwo Czarne), Ryszard Jamka, +Panów piłą. Trzy legendy o Jakubie Szeli+ (Wydawnictwo Marginesy), Cezary Łazarewicz, +Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa+ (Spółdzielnia Wydawnicza +Czytelnik+), Grzegorz Motyka, +Akcja Wisła '47. Komunistyczna czystka etniczna+ (Wydawnictwo Literackie) i Marcin Zaremba, +Wielkie rozczarowanie. Geneza rewolucji Solidarności+ (Znak Horyzont)" - czytamy w opublikowanej informacji.

Jak wyjaśniono, "w finałowej piątce znalazły się publikacje dotyczące II wojny światowej i okupacji, czasów PRL czy historii ludowej". "Autorzy i autorki posługiwali się zarówno metodą reportażową, jak i aparatem akademickim. Jedne książki skupiają się na osobach, inne – na mechanizmach pamięci czy władzy. Łączy je odkrywanie nowych perspektyw i faktów oraz przypominanie zapomnianych lub wypartych wydarzeń. Wszystkie mogą służyć do dyskusji nie tylko o sprawach minionych, ale również o współczesnych problemach. Autorzy i autorki reprezentują różne pokolenia badaczy i reporterów, co wpływa na ich wrażliwość, język i zainteresowania" - napisano.

Autor lub autorka najlepszej publikacji historycznej 2023 r. otrzyma nagrodę pieniężną w wysokości 50 tys. zł oraz statuetkę zaprojektowaną przez wykładowcę warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, rzeźbiarza Jacka Kowalskiego, tzw. "Temperówkę Kazimierza Moczarskiego", replikę temperówki Kazimierza Moczarskiego. "Pozostałe osoby nominowane otrzymają po 10 tys. zł" - dodano w informacji o nagrodzie.
Uroczystość wręczenia nagrody odbędzie się 1 grudnia.

Nagroda Historyczna m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego, ustanowiona w grudniu 2018 r. uchwałą Rady m.st. Warszawy, jest kontynuacją nagrody powstałej w 2009 r. za najlepszą książkę poświęconą najnowszej historii Polski.

"To jedna z najważniejszych nagród historycznych w kraju, a jej laureatami byli m.in. Timothy Snyder, Alexandra Richie, Karol Modzelewski, Grzegorz Piątek, Anna Wylegała, a w ubiegłym roku Sławomir Łotysz za książkę +Pińskie błota. Natura, wiedza i polityka na polskim Polesiu do 1945 roku+" - napisano.

Jak wyjaśniono, "jury nagradza publikacje podejmujące tematy, które frapują nie tylko naukowców i miłośników historii". "Pogłębiona refleksja nad najnowszą historią Polski pozwala bowiem zrozumieć również bieżącą rzeczywistość i światopoglądowe spory, które toczymy do dziś" - zaznaczono w informacji.

"Nagroda jest także uczczeniem pamięci Kazimierza Moczarskiego, dziennikarza i prawnika, demokraty i żołnierza Armii Krajowej, po wojnie przez 11 lat więzionego przez komunistów. Był autorem +Rozmów z katem+, niezwykłego zapisu rozmów z Jürgenem Stroopem, likwidatorem warszawskiego getta, z którym dzielił jedną celę więzienia na warszawskim Mokotowie" - przypomniano.

Organizatorem i fundatorem konkursu jest m.st. Warszawa, a współorganizatorami Dom Spotkań z Historią oraz Fundacja im. Kazimierza i Zofii Moczarskich. Partnerem nagrody jest Biblioteka Narodowa.