Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-10-12, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
12 października
1736 - W Gdańsku urodził się Michał Jerzy Poniatowski, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, młodszy brat Stanisława Augusta.

1794 - Po klęsce bitwy pod Maciejowicami i dostaniu się do niewoli rosyjskiej Tadeusza Kościuszki naczelnikiem insurekcji został Tomasz Wawrzecki.

1840 - W Krakowie urodziła się Helena Modrzejewska, jedna z najwybitniejszych polskich aktorek; wśród jej najlepszych kreacji wymienia się szekspirowskie role Ofelii, Julii i Lady Makbet.

1844 - Wmurowano kamień węgielny pod budowę dworca kolejowego Kraków Główny.

1891 - We Wrocławiu urodziła się Edyta Stein, filozofka, teolożka, pochodzenia żydowskiego, karmelitanka - imię zakonne Teresa Benedykta od Krzyża; zamordowana w niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau w 1942 r.; kanonizowana w 1998 r.

1915 - W Krakowie urodziła się Irena Orska, aktorka.

1918 - Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wprowadziła nową rotę przysięgi i przejęła władzę nad Polską Siłą Zbrojną.

1919 - W Hotelu Francuskim w Krakowie odbył się zjazd założycielski Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

1920 - Gen. Lucjan Żeligowski proklamował powstanie Litwy Środkowej, nad którą sprawował władzę jako naczelny dowódca.

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: W Rydze delegacje polska i sowiecka podpisały preliminaria pokojowe oraz umowę rozejmową.

1921 - Rada Ligi Narodów podjęła decyzję o podziale Górnego Śląska.

1931 - W Rio de Janeiro odsłonięto znany na całym świecie 38-metrowy pomnik Chrystusa Odkupiciela; monument zaprojektował francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia Paul Landowski.

1935 - Premier Walery Sławek podał się do dymisji.

1939 - Okupacja niemiecka: Dekret Adolfa Hitlera o utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa.

1942 - W okupowanej przez Niemców Warszawie kilkanaście organizacji konspiracyjnych założyło Społeczną Organizację Samoobrony (SOS), działającą we współpracy z Kierownictwem Walki Cywilnej.

1943 - 1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki rozpoczęła bój pod Lenino; w walkach zginęło ponad pół tysiąca żołnierzy polskich, a prawie 1800 odniosło rany, co stanowiło ok. 20 proc. stanu osobowego formacji.

1944 - Pierwsza masowa dezercja w LWP: W nocy z 12 na 13 października z 31 pułku piechoty 7 Dywizji Piechoty zdezerterowało 636 żołnierzy.

1952 - W Warszawie urodził się Andrzej Krzysztof Kunert, historyk, publicysta, w latach 2010 - 2016 r. sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

1953 - Uwięziony przez władze komunistyczne prymas Stefan Wyszyński został przewieziony z Rywałdu do Stoczka koło Lidzbarka Warmińskiego.

1961 - Premiera filmu "Ogniomistrz Kaleń" w reżyserii Ewy i Czesława Petelskich.

1963 - Rada Państwa mianowała Mariana Spychalskiego marszałkiem Polski.

1964 - W Düsseldorfie rozpoczął się pierwszy proces załogi niemieckiego obozu zagłady w Treblince; na ławie oskarżonych zasiadł m.in. Kurt Hubert Franz - zastępca komendanta obozu Franza Stangla.

1969 - W Warszawie zmarł Zygmunt Kamiński, malarz i grafik, twórca obowiązującego wzoru godła Polski. Wykonał również ilustracje do powieści Stefana Żeromskiego i Władysława Reymonta.

1976 - Oddano do użytku trasę Warszawa-Katowice, tzw. gierkówkę.

1990 - Sejm powołał Straż Graniczną.

1996 - Zmarł Stefan Knapp, malarz, którego prace zdobią między innymi londyńskie lotnisko Heathrow, siedzibę ONZ w Genewie, centrum handlowe Aleksander’s w Paramus, New Jersey.

2010 - W Warszawie zmarła Mirosława Dubrawska, aktorka teatralna, telewizyjna i filmowa.

Zobacz także

2024-10-17, godz. 09:00 175 lata temu zmarł Fryderyk Chopin 175 lat temu, 17 października 1849 roku, w Paryżu zmarł Fryderyk Chopin, jeden z najwybitniejszych kompozytorów doby romantyzmu, mistrz pianistyki. Jego koncerty… » więcej 2024-10-17, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 17 października » więcej 2024-10-16, godz. 20:30 „Druga ojczyzna. 80. rocznica przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii” w Sejmie W Sejmie otwarto wystawę "Druga ojczyzna" 80 lat po przybyciu polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii”. Inicjatorem ekspozycji jest Ambasada Nowej Zelandii… » więcej 2024-10-16, godz. 00:17 Muzeum Pamięci Sybiru ze specjalnym wyróżnieniem Europejskiej Akademii Muzealnej Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku, które zajmuje się tematyką deportacji Polaków na Wschód, otrzymało specjalne wyróżnienie prestiżowej nagrody przyznawanej… » więcej 2024-10-16, godz. 00:13 Powstał portal o polskich cmentarzach wojennych w Uzbekistanie Powstał nowy portal dokumentujący historię 17 polskich cmentarzy wojennych w Uzbekistanie, na którym można też znaleźć listę nazwisk osób pochowanych… » więcej 2024-10-16, godz. 09:00 46. rocznica wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża 46 lat temu, 16 października 1978 roku, kardynał Karol Wojtyła został wybrany na papieża. O godzinie 18.18 znad Kaplicy Sykstyńskiej na placu św. Piotra… » więcej 2024-10-16, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 16 października » więcej 2024-10-15, godz. 15:00 Wańkowicz niedoczytany i przypominany - wkrótce finał Roku Melchiora Wańkowicza Dni Wańkowiczowskie w Poznaniu, sesja naukowa „Wańkowicz niedoczytany”, nowa książka Aleksandry Ziółkowskiej-Boehm pt. „Melchior Wańkowicz przypominany”… » więcej 2024-10-15, godz. 14:00 Media o wyroku ws. mordercy Kukuczki: sprawiedliwość po ponad 50 latach Sprawiedliwość została wymierzona po ponad 50 latach - komentują niemieckie media poniedziałkowy wyrok niemieckiego sądu w sprawie zabójstwa Polaka Czesława… » więcej 2024-10-15, godz. 12:15 85 lat temu Niemcy wymordowali około 150 Polaków w lesie bratiańskim 85 lat temu - 15 października 1939 roku - członkowie niemieckiego Selbstschutzu, czyli paramilitarnej formacji złożonej z przedstawicieli niemieckiej mniejszości… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »