Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 104. rocznica podpisania zawieszenia broni w wojnie…
2024-10-12, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Sowińska/K.Koziełł/dok.

104. rocznica podpisania zawieszenia broni w wojnie polsko-bolszewickiej

Delegacja polska na rokowania o zawieszeniu broni i zawarciu pokoju z Rosją Sowiecką 1920. Od lewej siedzą: Władysław Kiernik, gen. Mieczysław Kuliński, Jan Dąbski, Stanisław Grabski, Leon Wasilewski. Stoją: Michał Wichliński, Witold Kamieniecki, Norbert
Delegacja polska na rokowania o zawieszeniu broni i zawarciu pokoju z Rosją Sowiecką 1920. Od lewej siedzą: Władysław Kiernik, gen. Mieczysław Kuliński, Jan Dąbski, Stanisław Grabski, Leon Wasilewski. Stoją: Michał Wichliński, Witold Kamieniecki, Norbert
104 lata temu - 12 października 1920 roku - w Rydze podpisano zawieszenie broni w trwającej niemal dwa lata wojnie polsko-bolszewickiej, której przełomowym momentem była Bitwa Warszawska. Podpisy pod dokumentem złożyły delegacja Sejmu i rządu Rzeczypospolitej oraz delegacja rządu bolszewickiego.
Kilka miesięcy później, 18 marca 1921 roku, również w Rydze został podpisany traktat pokojowy, który wytyczył granicę polsko-radziecką i do agresji ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 regulował stosunki pomiędzy państwami.

Dziś, podobnie jak w chwili podpisania, oceny pokojowego traktatu z Rygi są rozbieżne. Niektórzy historycy uznają go za porażkę polskich elit politycznych, inni uważają, że zwyciężył ich realizm.

Zgodnie z traktatem granice II Rzeczypospolitej na wschodzie kończyły się niemal w granicach drugiego zaboru. Polska zyskała część zachodniej Białorusi, bez Mińska, a także część Ukrainy, bez Kamieńca Podolskiego. Na północy jej rubieże wyznaczała Dźwina, a na południu - Zbrucz i Dniestr.

Rosja sowiecka miała wypłacić Polsce odszkodowanie w wysokości 30 milionów rubli w złocie, czego jednak nigdy nie zrobiła. Nie zostały zrealizowane także ustalenia dotyczące praw Polaków zamieszkujących państwo sowieckie. Do Polski wróciło ponad milion rodaków, ponad półtora miliona spotkał tragiczny los - wysiedlenia, prześladowania, katorga, głód i śmierć.

(więcej)

Wojna II Rzeczypospolitej z Rosją sowiecką wybuchła w 1919 roku. Za jej początek uznaje się starcia wojsk odrodzonej Polski z oddziałami Armii Czerwonej w okolicy miejscowości Mosty nad Niemnem 14 lutego.

Bolszewicka armia posuwała się za wycofującymi się z tamtych terenów Niemcami na mocy tajnego porozumienia, zawartego w listopadzie 1918 roku między Leninem a dowództwem niemieckim. Przewidywało ono przejmowanie przez bolszewików terenów okupowanych wcześniej przez Niemców. Na przełomie 1918 i 1919 roku utworzona w tym celu przez bolszewików Armia Zachodnia zajęła Mińsk i Wilno, wchodząc w styczność z oddziałami polskimi.

Celem Lenina było zrealizowanie idei światowej rewolucji, która miała doprowadzić do dyktatury proletariatu. Rosja bolszewicka dążyła też do podboju państw europejskich i przekształcenia ich w podległe republiki. Na zjeździe Międzynarodówki Komunistycznej w 1919 roku Lenin zapowiadał: "Niemcy będą nasze. Odzyskamy Węgry. Bałkany powstaną przeciwko kapitalizmowi. Powstaną Włochy. Burżuazyjna Europa ogarnięta jest przez nawałnicę i drży w posadach".

Przełomowym momentem wojny była Bitwa Warszawska, w której Polacy pokonali Armią Czerwoną. Dzięki śmiałemu kontrnatarciu udało się złamać marsz bolszewików na stolicę i zmusić ich do odwrotu.

Wojna między Polską a Rosją bolszewicką była konfliktem toczonym na dużych przestrzeniach - front miał ponad tysiąc kilometrów. Polska armia, początkowo licząca 12 tysięcy żołnierzy, stała się szybko niemal milionową formacją, co stanowiło rezultat tytanicznej pracy. Mimo to Rosjanie mieli znacznie lepsze możliwości uzupełniania armii w porównaniu z Polakami. Jednak to właśnie polskie wojska, które wcześniej przez wiele miesięcy były w odwrocie pod naporem bolszewików, w sierpniu 1920 powstrzymały sowiecki plan światowej ofensywy.

Zobacz także

2024-10-22, godz. 22:04 Festiwal Szyfrów przybliży historię kryptologa Jana Kowalewskiego Z myślą o wielbicielach historii i łamigłówek w piątek w Łodzi odbędzie się Festiwal Szyfrów. Wydarzenie ma przybliżyć historię kryptologa z Łodzi… » więcej 2024-10-22, godz. 21:46 Polscy dyplomaci odwiedzają miejsca pamięci narodowej Polscy dyplomaci na Litwie rozpoczęli w poniedziałek siedmiodniową akcję, podczas której odwiedzą w tym kraju blisko 60 miejsc pamięci narodowej. Przedsięwzięcie… » więcej 2024-10-22, godz. 11:00 Stargard: kolejny masowy grób na terenie po byłym obozie jenieckim Szczątki ponad stu ofiar niemieckiego obozu jenieckiego odnaleźli badacze z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego na terenie byłego obozu Stalag II D w Stargardzie… » więcej 2024-10-22, godz. 09:00 46. rocznica inauguracji pontyfikatu Jana Pawła II 46 lat temu, 22 października 1978 roku, mszą pontyfikalną na placu św. Piotra w Rzymie papież Jan Paweł II zainaugurował swój pontyfikat. Został wybrany… » więcej 2024-10-22, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 22 października » więcej 2024-10-21, godz. 18:54 Pistolet ostatniego żołnierza podziemia trafił na muzealną wystawę Należał do ostatniego żołnierza niezłomnego, teraz trafił na muzealną wystawę. Mowa o pistolecie sierżanta Józefa Franczaka "Lalusia". Dokładnie 61… » więcej 2024-10-21, godz. 18:49 25. rocznica śmierci kompozytora Alfreda Schütza 25 lat temu, 21 października 1999 roku, zmarł Alfred Schütz, kompozytor, dyrygent i pianista. Twórca muzyki do wielu pieśni żołnierskich, w tym do słów… » więcej 2024-10-21, godz. 18:43 Przekazano archiwum fotograficzne Macieja Piekarskiego do Archiwum Akt Nowych Do Archiwum Akt Nowych przekazano archiwum fotograficzne historyka sztuki, dziennikarza i varsavianisty, Macieja Piekarskiego. Przekazania archiwaliów dokonała… » więcej 2024-10-21, godz. 09:00 Hołd ofiarom niemieckiego ludobójstwa Wielkopolanie oddli hołd ofiarom niemieckiego ludobójstwa. 85 lat temu na terenie Wielkopolski rozpoczęła się operacja Tannenberg. Od 1 września do 25 października… » więcej 2024-10-21, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 21 października » więcej
1011121314
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »