Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 104. rocznica podpisania zawieszenia broni w wojnie…
2024-10-12, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Sowińska/K.Koziełł/dok.

104. rocznica podpisania zawieszenia broni w wojnie polsko-bolszewickiej

Delegacja polska na rokowania o zawieszeniu broni i zawarciu pokoju z Rosją Sowiecką 1920. Od lewej siedzą: Władysław Kiernik, gen. Mieczysław Kuliński, Jan Dąbski, Stanisław Grabski, Leon Wasilewski. Stoją: Michał Wichliński, Witold Kamieniecki, Norbert
Delegacja polska na rokowania o zawieszeniu broni i zawarciu pokoju z Rosją Sowiecką 1920. Od lewej siedzą: Władysław Kiernik, gen. Mieczysław Kuliński, Jan Dąbski, Stanisław Grabski, Leon Wasilewski. Stoją: Michał Wichliński, Witold Kamieniecki, Norbert
104 lata temu - 12 października 1920 roku - w Rydze podpisano zawieszenie broni w trwającej niemal dwa lata wojnie polsko-bolszewickiej, której przełomowym momentem była Bitwa Warszawska. Podpisy pod dokumentem złożyły delegacja Sejmu i rządu Rzeczypospolitej oraz delegacja rządu bolszewickiego.
Kilka miesięcy później, 18 marca 1921 roku, również w Rydze został podpisany traktat pokojowy, który wytyczył granicę polsko-radziecką i do agresji ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 regulował stosunki pomiędzy państwami.

Dziś, podobnie jak w chwili podpisania, oceny pokojowego traktatu z Rygi są rozbieżne. Niektórzy historycy uznają go za porażkę polskich elit politycznych, inni uważają, że zwyciężył ich realizm.

Zgodnie z traktatem granice II Rzeczypospolitej na wschodzie kończyły się niemal w granicach drugiego zaboru. Polska zyskała część zachodniej Białorusi, bez Mińska, a także część Ukrainy, bez Kamieńca Podolskiego. Na północy jej rubieże wyznaczała Dźwina, a na południu - Zbrucz i Dniestr.

Rosja sowiecka miała wypłacić Polsce odszkodowanie w wysokości 30 milionów rubli w złocie, czego jednak nigdy nie zrobiła. Nie zostały zrealizowane także ustalenia dotyczące praw Polaków zamieszkujących państwo sowieckie. Do Polski wróciło ponad milion rodaków, ponad półtora miliona spotkał tragiczny los - wysiedlenia, prześladowania, katorga, głód i śmierć.

(więcej)

Wojna II Rzeczypospolitej z Rosją sowiecką wybuchła w 1919 roku. Za jej początek uznaje się starcia wojsk odrodzonej Polski z oddziałami Armii Czerwonej w okolicy miejscowości Mosty nad Niemnem 14 lutego.

Bolszewicka armia posuwała się za wycofującymi się z tamtych terenów Niemcami na mocy tajnego porozumienia, zawartego w listopadzie 1918 roku między Leninem a dowództwem niemieckim. Przewidywało ono przejmowanie przez bolszewików terenów okupowanych wcześniej przez Niemców. Na przełomie 1918 i 1919 roku utworzona w tym celu przez bolszewików Armia Zachodnia zajęła Mińsk i Wilno, wchodząc w styczność z oddziałami polskimi.

Celem Lenina było zrealizowanie idei światowej rewolucji, która miała doprowadzić do dyktatury proletariatu. Rosja bolszewicka dążyła też do podboju państw europejskich i przekształcenia ich w podległe republiki. Na zjeździe Międzynarodówki Komunistycznej w 1919 roku Lenin zapowiadał: "Niemcy będą nasze. Odzyskamy Węgry. Bałkany powstaną przeciwko kapitalizmowi. Powstaną Włochy. Burżuazyjna Europa ogarnięta jest przez nawałnicę i drży w posadach".

Przełomowym momentem wojny była Bitwa Warszawska, w której Polacy pokonali Armią Czerwoną. Dzięki śmiałemu kontrnatarciu udało się złamać marsz bolszewików na stolicę i zmusić ich do odwrotu.

Wojna między Polską a Rosją bolszewicką była konfliktem toczonym na dużych przestrzeniach - front miał ponad tysiąc kilometrów. Polska armia, początkowo licząca 12 tysięcy żołnierzy, stała się szybko niemal milionową formacją, co stanowiło rezultat tytanicznej pracy. Mimo to Rosjanie mieli znacznie lepsze możliwości uzupełniania armii w porównaniu z Polakami. Jednak to właśnie polskie wojska, które wcześniej przez wiele miesięcy były w odwrocie pod naporem bolszewików, w sierpniu 1920 powstrzymały sowiecki plan światowej ofensywy.

Zobacz także

2024-10-18, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 18 października » więcej 2024-10-17, godz. 19:54 Jutro wręczenie Międzynarodowej Literackiej Nagrody im. Witolda Pileckiego Jutro (18.10.) zostanie wręczona Międzynarodowa Nagroda imienia Witolda Pileckiego. W Reducie Banku Polskiego w Warszawie o godz. 18.00 zostaną przekazane nagrody… » więcej 2024-10-17, godz. 19:45 Po raz pierwszy obchodzimy Międzynarodowy Dzień Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Szopkarstwo, koronkarstwo, bacowanie, Barbórka i inne tradycyjne zwyczaje, obrzędy oraz umiejętności rzemieślnicze obchodzą dziś swoje święto - Międzynarodowy… » więcej 2024-10-17, godz. 11:00 W Sejmie otwarto wystawę „Polska jutra - dekalog społeczny bł. księdza Jerzego Popiełuszki” W Sejmie uroczyście otwarto wystawę „Polska jutra - dekalog społeczny bł. księdza Jerzego Popiełuszki”. W uroczystości udział wzięli: najbliżsi księdza… » więcej 2024-10-17, godz. 09:00 175 lata temu zmarł Fryderyk Chopin 175 lat temu, 17 października 1849 roku, w Paryżu zmarł Fryderyk Chopin, jeden z najwybitniejszych kompozytorów doby romantyzmu, mistrz pianistyki. Jego koncerty… » więcej 2024-10-17, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 17 października » więcej 2024-10-16, godz. 20:30 „Druga ojczyzna. 80. rocznica przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii” w Sejmie W Sejmie otwarto wystawę "Druga ojczyzna" 80 lat po przybyciu polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii”. Inicjatorem ekspozycji jest Ambasada Nowej Zelandii… » więcej 2024-10-16, godz. 00:17 Muzeum Pamięci Sybiru ze specjalnym wyróżnieniem Europejskiej Akademii Muzealnej Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku, które zajmuje się tematyką deportacji Polaków na Wschód, otrzymało specjalne wyróżnienie prestiżowej nagrody przyznawanej… » więcej 2024-10-16, godz. 00:13 Powstał portal o polskich cmentarzach wojennych w Uzbekistanie Powstał nowy portal dokumentujący historię 17 polskich cmentarzy wojennych w Uzbekistanie, na którym można też znaleźć listę nazwisk osób pochowanych… » więcej 2024-10-16, godz. 09:00 46. rocznica wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża 46 lat temu, 16 października 1978 roku, kardynał Karol Wojtyła został wybrany na papieża. O godzinie 18.18 znad Kaplicy Sykstyńskiej na placu św. Piotra… » więcej
1011121314
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »