Kazimierz Sosnkowski kształcił się w Instytucie Politechnicznym w Warszawie. Podczas studiów był wicekomendantem Okręgu Warszawskiego Organizacji Bojowej PPS, a od 1906 roku pełnił funkcję komendanta. Następnie działał w Związku Walki Czynnej, stając się najbliższym współpracownikiem Józefa Piłsudskiego i szefem sztabu wojskowej organizacji. Jeszcze przed I wojną światową Sosnkowski i Piłsudski utworzyli Związek Strzelecki, w którym kształciły się przyszłe kadry Legionów Polskich.

Po wybuchu wojny w 1914 roku Kazimierz Sosnkowski został szefem sztabu 1. pułku piechoty, a następnie I Brygady Legionów (dowództwo nad nią objął Józef Piłsudski), z którymi walczył z armią rosyjską. Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku został aresztowany i osadzony w twierdzy w Magdeburgu. Na wolność wyszedł po wybuchu rewolucji listopadowej w Niemczech. 10 listopada 1918 roku wraz z Józefem Piłsudskim przyjechał do Warszawy.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, brał udział w obronie Warszawy, negocjował też warunki traktatu ryskiego w 1921. Przez całe 20-lecie międzywojenne służył w wojsku na różnych stanowiskach.

We wrześniu 1939 roku dowodził zgrupowaniem wojsk polskich na południu kraju, tocząc ciężkie boje i starając się odblokować Lwów. W obliczu zbliżającej się klęski wyjechał na Węgry, a następnie do Francji i Wielkiej Brytanii. Wyznaczony przez rząd londyński na stanowisko koordynatora działań partyzanckich w kraju, stanął na czele Związku Walki Zbrojnej (od listopada 1939 do czerwca 1940), który w roku 1942 przekształcił się w Armię Krajową. Po tragicznej śmierci generała Władysława Sikorskiego w katastrofie gibraltarskiej został wodzem naczelnym. Był przeciwnikiem rozmów ze Związkiem Sowieckim do czasu uregulowania sprawy wschodniej granicy Polski. Między innymi z tego powodu Brytyjczycy i Sowieci żądali jego dymisji. Został pozbawiony stanowiska we wrześniu 1944 roku i wyemigrował do Kanady, gdzie mieszkał do śmierci.

Generał Kazimierz Sosnkowski zmarł 11 października 1969 roku w Arundel w Kanadzie. Miał 83 lata. Został pochowany w Paryżu w kościele Świętego Stanisława, ponieważ jego ostatnią wolą był leżeć jak najbliżej Polski i spocząć na ojczystej ziemi, kiedy kraj odzyska wolność. W 1992 roku urnę z prochami generała sprowadzono do Warszawy i złożono w podziemiach archikatedry Świętego Jana Chrzciciela.

(więcej)

Kazimierz Sosnkowski urodził się 19 listopada 1885 roku w Warszawie. Był wychowany w tradycjach patriotycznych, już w czasach szkolnych angażował się w działalność tajnych kółek samokształceniowych. Studiował na Wydziale Architektury Instytutu Politechnicznego w Warszawie.

Był miłośnikiem piłki nożnej i szachów. W latach 1928-1939 zajmował stanowisko prezesa Klubu Sportowego Polonia Warszawa, którego był też kibicem. Stadion Polonii przy ulicy Konwiktorskiej nosi od 1938 roku jego imię. W 1925 generał wsparł finansowo budowę krytej trybuny na stadionie KS Dyskobolia w Grodzisku Wielkopolskim. Szachami wojskowy zainteresował się podczas pobytu we Lwowie. Swoje umiejętności szlifował po osadzeniu w twierdzy magdeburskiej. Z Józefem Piłsudskim rozegrał tam ponad 250 partii szachowych. Wielokrotnie wspierał finansowo Warszawskie Towarzystwo Zwolenników Gry Szachowej, a w 1937 został honorowym członkiem Polskiego Związku Szachowego oraz prezesem Rady Naczelnej Związku. W 1935 roku znalazł się w Komitecie Honorowym VI Warszawskiej Olimpiady Szachowej, a w 1937 wszedł w skład Komitetu Honorowego IV Indywidualnych Mistrzostw Polski w Szachach.

Generał Sosnkowski interesował się także grą na fortepianie, malarstwem, literaturą polską i światową. Zajmował się również tłumaczeniem poezji. Biegle władał językiem francuskim, angielskim, niemieckim, włoskim oraz rosyjskim. Dodatkowo znał łacinę oraz klasyczny język grecki. Od 1929 Kazimierz Sosnkowski był przewodniczącym Komitetu Wojewódzkiego Stowarzyszenia Komitet Dni Chopinowskich w Polsce. Wspierał odbudowanie dworku Chopinów w Żelazowej Woli i zorganizowanie tam muzeum wybitnego pianisty.

Generał Kazimierz Sosnkowski pomagał też w utworzeniu Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Od 1933 roku wchodził także w skład władz naczelnych Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich, a od 1936 był protektorem Ligi Morskiej i Kolonialnej.