Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 100 lat temu urodził się Andrzej Wolski 'Jur'…
2024-10-05, 22:33 Autor: IAR/D.Panek/K.Koziełł/B.Falkowska/dok.

100 lat temu urodził się Andrzej Wolski "Jur", żołnierz AK, uczestnik akcji pod Arsenałem

Arsenał 1945 widok z ulicy Bielańskiej [Fot. źródło: S. Lorentz (red.), Walka o dobra kultury Warszawa 1939–1945. Tom I/wikipedia/domena publiczna]]
Arsenał 1945 widok z ulicy Bielańskiej [Fot. źródło: S. Lorentz (red.), Walka o dobra kultury Warszawa 1939–1945. Tom I/wikipedia/domena publiczna]]
100 at temu, 5 października 1924 roku, urodził się Andrzej Wolski, pseudonim "Jur", uczestnik Powstania Warszawskiego, żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej. Był najmłodszym z wykonawców akcji pod Arsenałem. Po II wojnie światowej skazany za rzekomą próbę obalenia systemu socjalistycznego. Zmarł na emigracji w Kanadzie, 28 kwietnia 2011 roku.
Gdy rozpoczęła się II wojna światowa miał 15 lat. Podczas obrony Warszawy służył w Wojennym Pogotowiu Harcerzy, działał w Szarych Szeregach, a następnie w AK. Należał do grupy wykonawców akcji pod Arsenałem, podczas której żołnierze Szarych Szeregów odbili z rąk gestapo harcmistrza Jana Bytnara, pseudonim "Rudy”, i 20 innych więźniów politycznych. Namalowany przez "Jura" napis "Polska Zwycięży" na murze okalającym tory Wyścigów Konnych na Służewcu dotrwał do 1946 roku.

W 1944, po upadku Powstania Warszawskiego, trafił do niemieckiej niewoli. Po wyswobodzeniu obozu w Sandbostel wyjechał do Francji, ale w 1946 wrócił do Polski. Trzy lata później został aresztowany przez UB, osądzony i skazany na 10 lat więzienia, jako "wróg ludu, usiłujący siłą obalić władzę ludową". Na wolność, dzięki amnestii, wyszedł w 1954 roku. W areszcie i więzieniu spędził ponad pięć lat.

Ukończenie studiów na Politechnice Warszawskiej i prace badawcze, które prowadził pozwoliły mu na wyjazd do Zairu (obecnie Demokratyczna Republika Konga). W 1970 roku zamieszkał w Kanadzie. Był profesorem na Université de Moncton. Pracował również na uczelniach w Senegalu, Gabonie i Ruandzie (obecnie Rwanda).

W latach 1990-1996 pełnił funkcję prezesa Kongresu Polonii Kanadyjskiej.

Wspomnienia wojenne i powojenne opisał w książkach: "Akcja Celestynów”, "Drzwi bez klamki” oraz "Powolne konanie”.

Andrzej Wolski został odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej i Warszawskim Krzyżem Powstania.

(więcej)

Andrzej Wolski urodził się 5 października 1924 roku w Warszawie. We wrześniu 1939 uczęszczał do III Gimnazjum Miejskiego. Naukę kontynuował na tak zwanych tajnych kompletach. W 1943 roku zdał maturę i rozpoczął edukację w Państwowej Szkole Technicznej w Warszawie.

W konspiracji "Jur" działał od 1939 roku, początkowo w niezorganizowanych strukturach harcerskich, a następnie w tworzących się Szarych Szeregach. Uczestniczył w akcjach małego sabotażu, malowaniu kotwic Polski Walczącej i znaków "V". Po sformowaniu Grup Szturmowych Szarych Szeregów brał udział w akcjach: pod Arsenałem i "Celestynów", podczas której przejęto pociąg transportujący więźniów do niemieckiego obozu zagłady. W 1944 roku ukończył konspiracyjną szkołę podchorążych "Agricola”, uzyskując stopień kaprala podchorążego.

Podczas Powstania Warszawskiego walczył w batalionie "Zośka” w Zgrupowaniu "Radosław” na Woli i na Starówce. Dwukrotnie był ranny. Brał udział w obronie przyczółku czerniakowskiego w oczekiwaniu na desant żołnierzy sowieckich. 24 września 1944 roku dostał się do niewoli i został wywieziony do obozu dla jeńców wojennych. Wyzwolony przez armię brytyjską, wyjechał do Francji, gdzie został oddelegowany na studia w Université de Grenoble.

Do Warszawy wrócił w lipcu 1946 roku i podjął studia na Wydziale Elektroniki na Politechnice Warszawskiej. Został zatrzymany 3 stycznia 1949 roku, przez Urząd Bezpieczeństwa, podczas akcji wymierzonej w byłych żołnierzy batalionu "Zośka” i Zgrupowania "Radosław”, a następnie - skazany na 10 lat więzienia za rzekomą próbę obalenia systemu.

Po wyjściu na wolność w 1954 roku wrócił na studia na Politechnice Warszawskiej, gdzie uzyskał tytuł magistra, a następnie doktora nauk technicznych. Od 1967 roku przebywał na kontrakcie w Afryce, gdzie pracował jako profesor elektroniki na Uniwersytecie w Zairze.

W 1970 roku zamieszkał w Kanadzie. Stworzył Wydział Elektryczny w École de Technologie Supérieure na Université du Québec a Montréal.

Był autorem 22 prac naukowych, licznych publikacji i artykułów z zakresu elektroniki.

Zmarł 28 kwietnia 2011 roku w Montrealu. Jego prochy sprowadzono do Polski i 5 września 2011 złożono w Panteonie Polski Podziemnej na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

Zobacz także

2024-11-07, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 7 listopada » więcej 2024-11-06, godz. 09:00 85 lat temu podczas Sonderaktion Krakau Niemcy aresztowali profesorów wyższych uczelni 85 lat temu, 6 listopada 1939 roku, podczas Sonderaktion Krakau Niemcy aresztowali 183 osoby, wśród nich profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii… » więcej 2024-11-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 listopada » więcej 2024-11-05, godz. 22:28 Muzeum Auschwitz: ukazał się „Kalendarz wydarzeń w KL Auschwitz” Ukazało się pięciotomowe wydanie nowego „Kalendarza wydarzeń w KL Auschwitz”. Na 2216 stronach szczegółowo przedstawione zostało funkcjonowanie dzień… » więcej 2024-11-05, godz. 21:19 Kalendarium historyczne 5 listopada » więcej 2024-11-04, godz. 09:00 Colloquium Opole 2024 o zbiorowej pamięci i sposobach jej kształtowania “Pamięć zbiorowa i sposoby jej kształtowania z polsko-czesko-niemieckiej perspektywy” - pod takim tytułem już w najbliższy wtorek (05.11) rozpocznie… » więcej 2024-11-04, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 4 listopada » więcej 2024-11-03, godz. 11:00 Prezes IPN o projekcie straty.pl: stwórzmy wspólnie cyfrowy pomnik pamięci o ofiarach II wojny światowej Stwórzmy wspólnie cyfrowy pomnik pamięci o ofiarach II wojny światowej - zaapelował w czwartek prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki. W Gdańsku… » więcej 2024-11-03, godz. 11:00 81 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali 42 tysiące Żydów Mija 81. rocznica niemieckiej akcji o kryptonimie "Erntefest" - "Dożynki". Jej celem była likwidacja Żydów w Generalnym Gubernatorstwie na Lubelszczyźnie… » więcej 2024-11-03, godz. 09:00 Mija 40 lat od pogrzebu księdza Jerzego Popiełuszki 40 lat temu, 3 listopada 1984 roku, w Warszawie odbył się pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »