Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 120 lat temu urodził się Henryk Vogelfänger, prawnik…
2024-10-04, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/dok.

120 lat temu urodził się Henryk Vogelfänger, prawnik i gwiazda "Wesołej Lwowskiej Fali"

Henryk Vogelfänger. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Henryk Vogelfänger. [fot. wikipedia/domena publiczna]
120 lat temu, 4 października 1904 roku, urodził się Henryk Vogelfänger, prawnik, a także aktor radiowy i filmowy. Był gwiazdą przedwojennego programu radiowego "Wesoła Lwowska Fala", jednego z niezwykle lubianych i najpopularniejszych w historii Polskiego Radia. Wraz z Kazimierzem Wajdą tworzył w nim słynny duet Szczepko i Tońko.
Występy lwowskich batiarów gromadziły przed radioodbiornikami ponad sześć milionów stałych słuchaczy. Swoje dialogi, skecze i piosenki artyści wykonywali też w filmach, na estradzie i w kawiarniach, które wówczas pełniły rolę ośrodków życia kulturalnego. Jako Tońko Henryk Vogelfänger wystąpił w trzech obrazach "Będzie lepiej", "Włóczęgi" i "Serce batiara". Ten ostatni, realizowany w 1939 roku, w którym aktor był też współautorem dialogów, zaginął podczas II wojny światowej. Henryk Vogelfänger zmarł w 1990 roku.

Z wykształcenia adwokat z tytułem doktora nauk prawnych, posiadający we Lwowie własną kancelarię, współpracę z Polskim Radiem rozpoczął w 1933 roku. Razem ze Szczepkiem występował w legendarnej "Wesołej Lwowskiej Fali", odtwarzając skecze Wiktora Budzyńskiego, a następnie własne. Artyści bawili słuchaczy humorem, wnosili do audycji pogodę ducha, a także uczuciowość i nutę nostalgii. To między innymi dzięki ich występom, program stał się najpopularniejszą audycją radiową w przedwojennej Polsce. Wspólnie nagrali też kilkadziesiąt płyt, a także wystąpili w krótkometrażowych filmach: "Jeszcze Polska" i "Polish Soldiers Holiday".

Sława Szczepka i Tońka nie słabła aż do wybuchu II wojny światowej, i do tego też momentu Vogelfänger prowadził swoją kancelarię adwokacką. Kiedy we wrześniu 1939 roku wojska niemieckie i sowieckie zaatakowały miasto, Henryk Vogelfänger i Kazimierz Wajda ewakuowali się ze Lwowa wraz z kolegami z Polskiego Radia. Przez Rumunię, Jugosławię, Włochy dotarli do Francji. Zostali członkami zespołu aktorskiego Wojska Polskiego we Francji, w Anglii i na froncie zachodnim. Henryk Vogelfänger był żołnierzem 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka. W 1944 roku w Holandii został awansowany na stopień podporucznika. Po latach wspominał: "Ten durnowaty Tońcio zawsze budził takie uczucie chęci pomocy i generał Maczek dał mi swoją gwiazdkę. I tę gwiazdkę na moim berecie do dzisiejszego dnia mam jako podporucznik".

Po wojnie wrócił do Anglii, a po rozwiązaniu zespołu wyjechał do Afryki Południowej. Powróciwszy do Londynu, pozostał tam na emigracji, przyjął nazwisko Henry Barker. Do Polski przyjechał na stałe w 1988 roku. Występował w warszawskiej kawiarni "U Szczepka i Tońka" w programie "Przywitanie Tońka". Zmarł 6 października 1990 w Warszawie. Został pochowany na Chiswick New Cemetery w Londynie, obok żony. (więcej)

Henryk Vogelfänger urodził się 4 października 1904 roku we Lwowie. Ukończył tamtejsze VI Gimnazjum im. Stanisława Staszica. Studiował prawo na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza, gdzie otrzymał tytuł doktora praw. W roku 1935 otworzył kancelarię adwokacką.

W 1933 rozpoczął przygodę z radiem. Wraz z Kazimierzem Wajdą utworzyli niezapomniany duet Szczepko i Tońko, który występował w słynnej audycji lwowskiego radia. Od 16 lipca 1933 roku co tydzień słuchała jej cała Polska, najpierw pod tytułem "Wesoła niedziela", później "Wesoła Lwowska Fala", a od 1936 roku - "Ta-joj". Popularność dwóch wesołych lwowskich batiarów wykraczała poza świat radia. Z trzech filmów, w których zagrali aktorzy, wielkim sukcesem okazała się komedia "Będzie lepiej" z 1936 roku z muzyką Henryka Warsa. Obraz miał gwiazdorską obsadę, wystąpili w nim między innymi Loda Niemirzanka, Aleksander Żabczyński i Stanisław Sielański.

Po wojnie Vogelfänger zamieszkał w Anglii. Studiował prawo administracyjne na Uniwersytecie w Edynburgu. Przez kilkanaście lat w szkołach angielskich uczył łaciny i podstaw prawa konstytucyjnego. Grał między innymi Eugeniusza w "Tangu" Mrożka, Szambelana Kawalerskiego w "Ciotuni" Fredry czy Tartuffe'a w "Świętoszku" Moliera. Do Polski wrócił w 1988 roku. W tym samym roku powstał film dokumentalny "Tońko, czyli legenda o ostatnim baciarze", opowiadający o Henryku Vogelfängerze, Lwowie i jego dawnych mieszkańcach.

Artysta został odznaczony w 1939 roku Srebrnym Krzyżem Zasługi. W 1985 uhonorowano go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, przyznanym za całokształt wieloletniej pracy artystycznej w zespole "(...) Lwowskiej Fali".

Zobacz także

2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej 2024-11-13, godz. 14:36 Sto lat temu Władysław Reymont otrzymał Nobla za powieść "Chłopi" 13 listopada 1924 roku Akademia Szwedzka przyznała Literacką Nagrodę Nobla Władysławowi Reymontowi za powieść "Chłopi". Akademicy docenili uniwersalizm… » więcej 2024-11-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 listopada » więcej 2024-11-11, godz. 09:00 Dzisiaj otwarcie wystawy w Muzeum Historii Polski "1025. Narodziny Królestwa” Obiekty archeologiczne związane z życiem codziennym w XI wieku, a także eksponaty pochodzące ze skarbca Piastów. To elementy wystawy "1025. Narodziny Królestwa”… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »