Twierdza Modlin była jednym z ostatnich punktów polskiego oporu podczas wojny obronnej 1939. Od 14 września broniło jej około 40 tysięcy żołnierzy, mających do dyspozycji 96 dział i pociąg pancerny. Dowodził nimi generał Wiktor Thommée, dowódca Armii Łódź. W walkach zginęło ponad 1900 żołnierzy, a ponad 4000 zostało rannych.

ęłęóW kolejnych latach II wojny światowej Twierdza Modlin nie odegrała już istotnej roli. Podczas okupacji Niemcy wykorzystywali umocnienia do różnych celów. W części zabudowań znajdował się obóz przejściowy, a w Forcie III w Pomiechówku - obóz koncentracyjny, gdzie zginęło około 20 tysięcy ludzi. Twierdza została wyzwolona 18 stycznia 1945 roku.

Po wojnie w Twierdzy Modlin zrealizowano między innymi zdjęcia do filmów "C.K. Dezerterzy" i "Pan Tadeusz".

(więcej)

Pierwsze fortyfikacje w pobliżu Modlina zostały wybudowane w czasie potopu szwedzkiego. Budowę obecnej twierdzy rozpoczęto 200 lat później - w 1806 roku, z rozkazu Napoleona I. Twierdza była czterokrotnie broniona: w 1813, 1831, 1915 i 1939 roku. W 1920 w czasie walk polsko-bolszewickich forty Modlina stały się głównym punktem obrony 5. Armii generała Władysława Sikorskiego na linii Wkry.

W okresie międzywojennym twierdza była ważnym garnizonem. Znajdowały się tam między innymi: port wojenny, stocznia rzeczna, Szkoła Podchorążych Broni Pancernych i Centrum Wyszkolenia Saperów. Pełniła też rolę doświadczalnego poligonu fortecznego. We wrześniu 1939 roku garnizon twierdzy stanowiła początkowo 8. Dywizja Piechoty. Stacjonował tam także sztab Armii Modlin. Po bitwie granicznej (pierwsza faza kampanii wrześniowej) w fortach Modlina obsadzono dalsze części oddziałów Armii Modlin.

Wojska niemieckiego II Korpusu Armijnego podeszły pod twierdzę 10 września. Trzy dni później Modlin został wzmocniony przez oddziały Armii Łódź, dowodzonej przez generała Wiktora Thommée, który objął dowództwo Obozu Warownego Modlin. 18 września rozpoczęły się systematyczne natarcia niemieckie na Modlin, wsparte silną artylerią i atakami lotnictwa, wobec których polska załoga była prawie bezbronna. Niemcy skierowali do ataku na twierdzę około stu samolotów.

Obrona twierdzy przed przeważającymi siłami wroga trwała 15 dni. 29 września 1939 roku na szosie do Jabłonny w rejonie Suchocina generał Thommée podpisał kapitulację.