Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-09-29, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
29 września
1341 – W Poznaniu odbył się ślub króla Kazimierza III Wielkiego z Adelajdą Heską. Jednocześnie arcybiskup Janisław koronował Adelajdę na królową.

1484 - We Lwowie zmarł Jan z Dukli, teolog, kaznodzieja, franciszkanin; patron Polski; kanonizowany przez Jana Pawła II w 1997 r.

1609 - Wojska polskie i litewskie rozpoczęły oblężenie Smoleńska.

1669 - W katedrze na Wawelu odbyła się koronacja Michała Korybuta Wiśniowieckiego na króla Polski.

1747 - W Będominie koło Kościerzyny urodził się Józef Wybicki, polityk, pisarz, publicysta; konfederat barski, członek Komisji Edukacji Narodowej, uczestnik Powstania Kościuszkowskiego; współtwórca Legionów Polskich we Włoszech; autor "Mazurka Dąbrowskiego", który stał się polskim hymnem narodowym.

1760 - W Wierzei w województwie poznańskim urodził się Michał Sokolnicki, generał, inżynier, uczestnik wojny z Rosją w 1792 r., Powstania Kościuszkowskiego oraz wojen napoleońskich.

1804 - W Halczyńcu w okolicach Berdyczowa urodził się Michał Czajkowski, Sadyk Pasza, pisarz, uczestnik Powstania Listopadowego; po 1831 r. na emigracji we Francji; działacz niepodległościowy związany z Hotelem Lambert; od 1850 r. w armii tureckiej; przeszedł na islam; uczestnik wojny krymskiej (1853-1856); autor "Wernyhory" i "Powieści kozackich".

1823 - W Smolhowie na Białorusi urodził się Władysław Syrokomla, poeta, tłumacz.

1837 - W Krakowie urodził się Michał Bałucki, komediopisarz, prozaik.

1861 - W Warszawie zmarła Tekla Bądarzewska-Baranowska, pianistka, kompozytorka popularnych miniatur muzycznych.

1882 - W Krakowie ukazało się pierwsze wydanie dziennika "Nowa Reforma".

1887 - W warszawskim "Kurierze Codziennym" ukazał się pierwszy odcinek powieści "Lalka" Bolesława Prusa.

1899 - W Warszawie urodził się Jan Rzepecki, szef Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK, komendant Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość".

1904 - W Kowlu urodził się Michał Waszyński, reżyser i scenarzysta filmowy; jeden z najpopularniejszych twórców międzywojennego kina polskiego; autor filmów "Jego ekscelencja subiekt", "Pieśniarz Warszawy", "Antek policmajster", "Bohaterowie Sybiru", "Znachor", "Dybuk", "Włóczęgi", "Wielka droga".

1911 - W Warszawie urodził się Stanisław Jankowski "Agaton", architekt, urbanista, cichociemny, oficer AK, w Powstaniu Warszawskim dowódca plutonu "Agaton"; po wojnie pracownik Biura Odbudowy Stolicy, współautor planu generalnego zagospodarowania przestrzennego Warszawy, m.in. Trasy W-Z i MDM.

1916 - Austriackie władze wojskowe przyjęły dymisję Józefa Piłsudskiego z Legionów; decyzją władz austriackich Legiony Polskie zostały przekształcone w Polski Korpus Posiłkowy.

1932 - W Warszawie urodził się Michał Pawlicki, aktor, reżyser teatralny, pedagog; znany m.in. z filmów "Zaklęte rewiry", "Nad Niemnem", a także "Vabank 2, czyli riposta".

1933- Ukazało się rozporządzenie Rady Ministrów powołujące Polską Akademię Literatury.

1935 - Otwarcie stadionu Ruchu Chorzów.

1938 - Na konferencji w Monachium przywódcy Niemiec, Włoch, Francji i Wielkiej Brytanii podpisali układ upoważniający III Rzeszę do zajęcia tzw. obszaru Sudetów, należącego do Czechosłowacji.

1939 - Kampania polska: do Warszawy wkroczyły pierwsze oddziały niemieckie.

1939 - Kampania polska: kapitulacja załogi Twierdzy Modlin.

1939 – Kampania polska: grupa Korpusu Ochrony Pogranicza gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna zwyciężyła w bitwie z oddziałami Armii Czerwonej pod Szackiem na Wołyniu.

1943 - W Popowie (powiat Lipno) urodził się Lech Wałęsa, członek Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, współzałożyciel i pierwszy przewodniczący NSZZ "Solidarność"; prezydent RP w latach 1990-1995; laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1983 r.

1943 - II wojna światowa: Marszałek Pietro Badoglio podpisał akt bezwarunkowej kapitulacji wojsk włoskich.

1944 - Pod Jaktorowem wojska niemieckie rozbiły Grupę Armii Krajowej "Kampinos"; w walkach poległo około 100 żołnierzy AK, wśród nich dowódca mjr Alfons Kotowski "Okoń", około 200 zostało rannych; straty niemieckie: około 200 zabitych i rannych.

1947 - W Poznaniu urodził się Piotr Mroczyk, dziennikarz, działacz opozycji antykomunistycznej; dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w latach 1989-1994.

1951 - W więzieniu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego przy ul. Racławickiej w Warszawie zmarł ppłk Aleksander Krzyżanowski "Wilk", dowódca Okręgu Wileńskiego AK; aresztowany przez UB i torturowany w czasie śledztwa; formalnego procesu w jego sprawie nigdy nie przeprowadzono.

1967 - Premiera filmu "Jowita" w reżyserii Janusza Morgensterna.

1976 - Ukazał się pierwszy numer "Komunikatu KOR" informujący m.in. o represjach władz komunistycznych wobec uczestników protestów z 25 czerwca 1976 r.

1976 - Powołano Centrum Badań Kosmicznych PAN.

1977 - Komitet Obrony Robotników został przekształcony w Komitet Samoobrony Społecznej "KOR".

1984 - Zmarł Jerzy Wasowski, aktor, kompozytor, dziennikarz; wspólnie z Jeremim Przyborą stworzył "Kabaret Starszych Panów".

1986 - Lech Wałęsa powołał Tymczasową Radę NSZZ "Solidarność".

1989 - Premiera filmu "Jeniec Europy" w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.

1989 - W wypadku samochodowym pod Raciborzem zginęli autorzy popularnonaukowego programu telewizyjnego „Sonda” Zdzisław Kamiński i Andrzej Kurek oraz kierowca i pilot rajdowy Andrzej Gieysztor.

1993 - W Łodzi zmarł Włodzimierz Skoczylas, aktor, pedagog, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego Dachau.

2000 - W Warszawie zmarł Michał Pawlicki, aktor, reżyser teatralny, pedagog; znany m.in. z filmów "Zaklęte rewiry", "Nad Niemnem", a także "Vabank 2, czyli riposta".

2001 - W Warszawie na placu Bankowym odsłonięto pomnik Juliusza Słowackiego.

2017 - W Warszawie zmarł Wiesław Michnikowski, aktor, artysta kabaretowy, wykonawca słynnych przebojów Kabaretu Starszych Panów, m.in. "Wesołe jest życie staruszka", "Addio pomidory" czy "Jeżeli kochać", odtwórca pamiętnej roli Jej Ekscelencji w "Seksmisji" Juliusza Machulskiego.

2022 – W Krakowie zmarł Mieczysław Gil, opozycjonista, działacz „Solidarności” z krakowskiej Nowej Huty, organizator strajku przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego, drugi przewodniczący Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego.

Zobacz także

2024-09-29, godz. 09:00 85 lat temu skapitulowała Twierdza Modlin 85 lat temu, 29 września 1939 roku, po dwóch tygodniach oblężenia, ostrzeliwania i bombardowania z powietrza przez wojska niemieckie, skapitulowała Twierdza… » więcej 2024-09-28, godz. 11:00 85 lat temu skapitulowała Warszawa 85 lat temu, 28 września 1939 roku, skapitulowała Warszawa. O godzinie 13.15 w budynku fabryki Skody na Rakowcu generał Tadeusz Kutrzeba i generał Johannes… » więcej 2024-09-28, godz. 10:00 Pruszków: obchody Dnia Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 W Pruszkowie odbędą się - 28 września - obchody Dnia Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących Im Pomoc. Niemiecki nazistowski Dulag 121 w Pruszkowie… » więcej 2024-09-28, godz. 09:00 85. rocznica podpisania II układu Ribbentrop-Mołotow 85 lat temu, 28 września 1939 roku, ministrowie spraw zagranicznych Rzeszy Niemieckiej i ZSRR - Joachim von Ribbentrop i Wiaczesław Mołotow podpisali w Moskwie… » więcej 2024-09-28, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 28 września » więcej 2024-09-27, godz. 21:36 Arcybiskup Antoni Baraniak w archiwach kościelnych i państwowych Niezłomny obrońca Kościoła, heroicznie znoszący prześladowania komunistów, duszpasterz oddany ludziom, a także znakomity teolog i kanonista. Taki obraz… » więcej 2024-09-27, godz. 13:00 85 lat temu powstała Służba Zwycięstwu Polski 85 lat temu, 27 września 1939 roku, w oblężonej przez wojska niemieckie Warszawie została utworzona Służba Zwycięstwu Polski, pierwsza konspiracyjna organizacja… » więcej 2024-09-27, godz. 11:00 85 lat temu utworzono Szare Szeregi 85 lat temu, 27 września 1939 roku, w Warszawie utworzono Szare Szeregi - Związek Harcerstwa Polskiego działający w konspiracji. Pod tą nazwą ZHP funkcjonował… » więcej 2024-09-27, godz. 09:00 Sukces projektu "Lamsdorf-Łambinowice – archeologia pamięci” Poznaliśmy tożsamość 60 włoskich jeńców wojennych, którzy w latach 1943-45 byli przetrzymywani w Stalagu Lamsdorf w dzisiejszych Łambinowicach. Ich identyfikacja… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »