Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Mija 193. rocznica obrony Reduty Ordona w Powstaniu…
2024-09-06, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

Mija 193. rocznica obrony Reduty Ordona w Powstaniu Listopadowym

Julian Konstanty Ordon. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Julian Konstanty Ordon. [fot. wikipedia/domena publiczna]
193 lata temu, 6 września 1831 roku, podczas Powstania Listopadowego, rozpoczęły się walki o Redutę Ordona na przedpolach Warszawy. Dwudniowe starcia polskich powstańców z przeważającymi siłami rosyjskiego zaborcy zakończyły się kapitulacją obrońców. Polscy żołnierze nie widząc szans na zwycięstwo, wysadzili obiekt, a to udaremniło zdobycie amunicji przez nieprzyjaciela. Wskutek przegranej, powstańcy byli zmuszeni poddać Warszawę, a niedługo potem upadło powstanie.
Reduta Ordona, której prawdziwa nazwa brzmiała: "Dzieło fortyfikacyjne nr 54", była częścią zewnętrznego pasa obrony Warszawy. Placówką dowodził major Ignacy Dobrzelewski, wojskami artyleryjskimi - podporucznik Julian Konstanty Ordon. Załoga Reduty Ordona liczyła od 400 do 500 osób, dysponowała zaledwie sześcioma armatami oraz składem amunicji i prochu. Placówka nie była przygotowana na odparcie kilku tysięcy Rosjan, polskie dowództwo bowiem nie spodziewało się ataku od strony Woli, dlatego też Reduty broniła jedna trzecia przewidzianej obsady. W walkach zginęło wielu Polaków i Rosjan, choć nie ma dokładnych danych. Niektóre źródła mówią o 600 żołnierzach rosyjskich.

Bohaterscy obrońcy przeszli do historii za sprawą wiersza Adama Mickiewicza "Reduta Ordona", napisanego na podstawie opowiadania Stefana Garczyńskiego, bezpośredniego świadka wydarzeń. W literaturze Ordon wysadził się w powietrze wraz z placówką, w rzeczywistości, ciężko poparzony, przeżył. Kawaler Krzyża Virtuti Militari, przez lata dźwigał ciężar mitu stworzonego przez wieszcza. Zmarł śmiercią samobójczą, w 1887 roku, we Florencji. Jego prochy spoczywają na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Przez wiele lat uważano, że Reduta Ordona znajdowała się na warszawskiej Woli. Wiadomo już, że była ulokowana w trójkącie obecnych ulic: Na Bateryjce, alei Bohaterów Września oraz Alei Jerozolimskich w Warszawie.

Na terenie fortyfikacji od 2010 roku były prowadzone prace archeologiczne. Dzięki badaniom Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, odkryto ponad 2,5 tysiąca zabytków, w tym rzeczy osobiste żołnierzy, a także dokonano ekshumacji poległych Polaków i Rosjan. Teren Reduty Ordona został wpisany do rejestru zabytków jako miejsce bitwy.

(więcej)

Powstanie Listopadowe było zrywem niepodległościowym, który wybuchł w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, w celu wyzwolenia Królestwa Polskiego spod panowania Rosji. Był to jednocześnie największy wysiłek zbrojny w historii polskich walk wyzwoleńczych w XIX wieku. Prawie 11 miesięcy blisko 150 tysięcy ludzi prowadziło walkę z największą potęgą militarną Europy. Po wielu początkowych sukcesach powstanie zakończyło się klęską militarną. Upadło 21 października 1831 roku.

Mimo klęski powstanie odbiło się szerokim echem w Europie. Niemiecki dziennik "Allgemaine Anzeiger" z 21 października 1831 roku pisał: "Warszawa padła, polska armia przestała istnieć. (...) Zyskali jednak Polacy szacunek, podziw i uznanie całej Europy. Tego uznania i odwagi nie może Polakom odmówić nawet wróg".

Po upadku zrywu car Mikołaj ograniczył autonomię Królestwa. Uczestników powstania represjonowano, a ich majątki konfiskowano. Blisko 11 tysięcy Polaków opuściło kraj, tworząc tzw. Wielką Emigrację. Represje carskie dotknęły nawet najmłodszych obywateli. Kilka tysięcy polskich dzieci zostało siłą wcielonych do specjalnych batalionów - kantonistów Armii Imperium Rosyjskiego. W drodze z Warszawy do Bobrujska zmarło dwie trzecie z nich, pozostałych przy życiu chłopców wychowano na rosyjskich żołnierzy.

W kolejnych latach Rosjanie zlikwidowali konstytucję Królestwa Polskiego, polską armię, władze, sądownictwo i polskie szkolnictwo wyższe. Do szkół średnich wprowadzono dodatkowy język rosyjski. Po 1840 roku zaczął obwiązywać rosyjski system monetarny oraz system miar i wag.

Zobacz także

2024-10-09, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 9 października » więcej 2024-10-08, godz. 00:00 Wręczono odznaczenia „Dumni z Powstańców” 20 osób, instytucji i stowarzyszeń z całego kraju otrzymało odznaczenia „Dumni z Powstańców” dla najaktywniej włączających się w przygotowanie obchodów… » więcej 2024-10-08, godz. 11:00 Powojenne Opole na wystawie zdjęć przed Dworcem Głównym Jeszcze do 10 października przed Dworcem PKP można oglądać wystawę 20 zdjęć powojennego Opola. Ich autorem jest zmarły w 1990 r. malarz, grafik i jeden… » więcej 2024-10-08, godz. 10:00 Prof. Nicieja w WBP Dlaczego październik to dobry czas, by odwiedzić Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Opolu? Przede wszystkim z powodu spotkań autorskich. Już dzisiaj (08.10)… » więcej 2024-10-08, godz. 09:00 Święto Żołnierzy Batalionów Chłopskich Dziś, 8 października, Święto Żołnierzy Batalionów Chłopskich. Przypada w rocznicę zaprzysiężenia w 1940 roku na komendanta tej konspiracyjnej wojskowej… » więcej 2024-10-08, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 8 października » więcej 2024-10-07, godz. 22:59 Znani Ślązacy patronami ulic w Opolu. Spotkanie z dr Moniką Choroś Stowarzyszenie Rodło Opole zaprosiło mieszkańców na spotkanie z dr Moniką Choroś z Instytutu Śląskiego w Opolu. Badaczka pochodzenia śląskich nazw miejscowych… » więcej 2024-10-07, godz. 13:00 106 lat temu Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wydała manifest "Do Narodu Polskiego" 106 lat temu, 7 października 1918 roku, Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wydała manifest "Do Narodu Polskiego", w którym zapowiadała utworzenie wolnej… » więcej 2024-10-07, godz. 11:15 20 lat temu zmarł Przemysław Bystrzycki, pisarz, żołnierz Armii Polskiej na Wschodzie, cichociemny 20 lat temu, 7 października 2004 roku, zmarł Przemysław Bystrzycki, pisarz, żołnierz Armii Polskiej na Wschodzie, cichociemny. Był autorem wielu książek… » więcej 2024-10-07, godz. 09:00 XVIII-wieczny starodruk z oficyny supraskiej zabytkiem miesiąca Muzeum Podlaskiego Najnowszy nabytek Muzeum Podlaskiego - XVIII-wieczny starodruk, który miał pomagać w ewangelizacji, wydany w drukarni ojców bazylianów w Supraślu - został… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »