Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Mija 193. rocznica obrony Reduty Ordona w Powstaniu…
2024-09-06, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

Mija 193. rocznica obrony Reduty Ordona w Powstaniu Listopadowym

Julian Konstanty Ordon. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Julian Konstanty Ordon. [fot. wikipedia/domena publiczna]
193 lata temu, 6 września 1831 roku, podczas Powstania Listopadowego, rozpoczęły się walki o Redutę Ordona na przedpolach Warszawy. Dwudniowe starcia polskich powstańców z przeważającymi siłami rosyjskiego zaborcy zakończyły się kapitulacją obrońców. Polscy żołnierze nie widząc szans na zwycięstwo, wysadzili obiekt, a to udaremniło zdobycie amunicji przez nieprzyjaciela. Wskutek przegranej, powstańcy byli zmuszeni poddać Warszawę, a niedługo potem upadło powstanie.
Reduta Ordona, której prawdziwa nazwa brzmiała: "Dzieło fortyfikacyjne nr 54", była częścią zewnętrznego pasa obrony Warszawy. Placówką dowodził major Ignacy Dobrzelewski, wojskami artyleryjskimi - podporucznik Julian Konstanty Ordon. Załoga Reduty Ordona liczyła od 400 do 500 osób, dysponowała zaledwie sześcioma armatami oraz składem amunicji i prochu. Placówka nie była przygotowana na odparcie kilku tysięcy Rosjan, polskie dowództwo bowiem nie spodziewało się ataku od strony Woli, dlatego też Reduty broniła jedna trzecia przewidzianej obsady. W walkach zginęło wielu Polaków i Rosjan, choć nie ma dokładnych danych. Niektóre źródła mówią o 600 żołnierzach rosyjskich.

Bohaterscy obrońcy przeszli do historii za sprawą wiersza Adama Mickiewicza "Reduta Ordona", napisanego na podstawie opowiadania Stefana Garczyńskiego, bezpośredniego świadka wydarzeń. W literaturze Ordon wysadził się w powietrze wraz z placówką, w rzeczywistości, ciężko poparzony, przeżył. Kawaler Krzyża Virtuti Militari, przez lata dźwigał ciężar mitu stworzonego przez wieszcza. Zmarł śmiercią samobójczą, w 1887 roku, we Florencji. Jego prochy spoczywają na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Przez wiele lat uważano, że Reduta Ordona znajdowała się na warszawskiej Woli. Wiadomo już, że była ulokowana w trójkącie obecnych ulic: Na Bateryjce, alei Bohaterów Września oraz Alei Jerozolimskich w Warszawie.

Na terenie fortyfikacji od 2010 roku były prowadzone prace archeologiczne. Dzięki badaniom Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, odkryto ponad 2,5 tysiąca zabytków, w tym rzeczy osobiste żołnierzy, a także dokonano ekshumacji poległych Polaków i Rosjan. Teren Reduty Ordona został wpisany do rejestru zabytków jako miejsce bitwy.

(więcej)

Powstanie Listopadowe było zrywem niepodległościowym, który wybuchł w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, w celu wyzwolenia Królestwa Polskiego spod panowania Rosji. Był to jednocześnie największy wysiłek zbrojny w historii polskich walk wyzwoleńczych w XIX wieku. Prawie 11 miesięcy blisko 150 tysięcy ludzi prowadziło walkę z największą potęgą militarną Europy. Po wielu początkowych sukcesach powstanie zakończyło się klęską militarną. Upadło 21 października 1831 roku.

Mimo klęski powstanie odbiło się szerokim echem w Europie. Niemiecki dziennik "Allgemaine Anzeiger" z 21 października 1831 roku pisał: "Warszawa padła, polska armia przestała istnieć. (...) Zyskali jednak Polacy szacunek, podziw i uznanie całej Europy. Tego uznania i odwagi nie może Polakom odmówić nawet wróg".

Po upadku zrywu car Mikołaj ograniczył autonomię Królestwa. Uczestników powstania represjonowano, a ich majątki konfiskowano. Blisko 11 tysięcy Polaków opuściło kraj, tworząc tzw. Wielką Emigrację. Represje carskie dotknęły nawet najmłodszych obywateli. Kilka tysięcy polskich dzieci zostało siłą wcielonych do specjalnych batalionów - kantonistów Armii Imperium Rosyjskiego. W drodze z Warszawy do Bobrujska zmarło dwie trzecie z nich, pozostałych przy życiu chłopców wychowano na rosyjskich żołnierzy.

W kolejnych latach Rosjanie zlikwidowali konstytucję Królestwa Polskiego, polską armię, władze, sądownictwo i polskie szkolnictwo wyższe. Do szkół średnich wprowadzono dodatkowy język rosyjski. Po 1840 roku zaczął obwiązywać rosyjski system monetarny oraz system miar i wag.

Zobacz także

2024-11-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 listopada » więcej 2024-11-11, godz. 09:00 Dzisiaj otwarcie wystawy w Muzeum Historii Polski "1025. Narodziny Królestwa” Obiekty archeologiczne związane z życiem codziennym w XI wieku, a także eksponaty pochodzące ze skarbca Piastów. To elementy wystawy "1025. Narodziny Królestwa”… » więcej 2024-11-11, godz. 08:00 Prudnickie obchody Święta Niepodległości Religijne, patriotyczne oraz artystyczne akcenty mają prudnickie obchody Narodowego Święta Niepodległości. 11 listopada uroczystości rozpocznie o godz. 11:15… » więcej 2024-11-11, godz. 07:45 Nysa jak co roku uczci Narodowe Święto Niepodległości Będą oficjalne uroczystości, ale też wydarzenia artystyczne i sportowe. Miasto zaprasza mieszkańców na obchody 106 rocznicy odzyskania niepodległości. » więcej 2024-11-11, godz. 07:30 Część oficjalna, piknik oraz koncert. Co będzie się działo w Opolu 11 listopada? Na początek msza święta, potem uroczyste obchody na placu Wolności i na koniec piknik na rynku oraz koncert w Stegu Arenie - tak w skrócie będzie wyglądać… » więcej 2024-11-11, godz. 07:15 Narodowe Święto Niepodległości - obchody 11 listopada w stolicy i w całym kraju 11 listopada w całym kraju odbędą się uroczystości związane z Narodowym Świętem Niepodległości. Główne uroczystości z udziałem m.in. prezydenta Andrzeja… » więcej 2024-11-11, godz. 07:00 Przybyli ułani... do Kędzierzyna-Koźla. Defilada kawalerzystów przeszła ulicami miasta Defilada na kozielskim rynku Sekcji Konnej Ochotniczego Szwadronu 3. Pułku Ułanów Śląskich uświetniła tegoroczne obchody 106. rocznicy odzyskania niepodległości… » więcej 2024-11-11, godz. 06:45 Historia Święta Niepodległości 11 listopada jest w Polsce Narodowym Świętem Niepodległości. Właśnie 11 listopada 105 lat temu Rada Regencyjna przekazała władzę wojskową Józefowi Piłsudskiemu… » więcej 2024-11-11, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 11 listopada » więcej 2024-11-10, godz. 10:00 Mija 86 lat od "nocy kryształowej" Opole pamięta o żydowskich mieszkańcach miasta i tragicznej "nocy kryształowej", która miała miejsce 86 lat temu. W nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku w… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »