Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-08-25, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
25 sierpnia
1599 - Krakowska drukarnia Łazarza Andrysowicza wydała Biblię w tłumaczeniu księdza Jakuba Wujka.

1807 - W Końskowoli koło Puław zmarł Franciszek Dionizy Kniaźnin, poeta, dramatopisarz, tłumacz.

1833 - W Aleksandrowie Łódzkim urodził się Izrael Poznański, przemysłowiec, właściciel warsztatów tkackich w Łodzi; nazywany ostatnim, po Ludwiku Geyerze i Karolu Scheiblerze, łódzkim "królem bawełny".

1888 - W Krakowie założone zostało Zgromadzenie Albertynów.

1891 - W Karwinie na Śląsku Cieszyńskim urodził się Gustaw Morcinek, pisarz, publicysta; autor "Wyrąbanego chodnika", "Łyska z pokładu Idy" i "Ondraszka"; w czasie II wojny światowej więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Dachau i Sachsenhausen.

1905 - W Głogowcu koło Łęczycy urodziła się Maria Helena Kowalska, imię zakonne Faustyna, siostra Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, mistyczka; kanonizowana w 2000 r. przez papieża Jana Pawła II.

1912 – Z inicjatywy Józefa Piłsudskiego w Zakopanem została powołana organizacja niepodległościowa Polski Skarb Wojskowy, której zadaniem miało być gromadzenie środków na walkę zbrojną o niepodległość.

1915 - Niemcy utworzyli Generalne Gubernatorstwo Warszawskie. Funkcję generalnego gubernatora objął gen. Hans von Beseler.

1917 - W ramach protestu przeciwko polityce prowadzonej przez władze niemieckie po kryzysie przysięgowym do dymisji podała się Tymczasowa Rada Stanu.

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: Wojska litewskie zajęły Wilno, po wycofaniu się z niego Armii Czerwonej.

1920 - Zakończenie II powstania śląskiego; dzień wcześniej Międzysojusznicza Komisja Plebiscytowa ogłosiła rozwiązanie niemieckiej policji i powołała Policję Górnego Śląska o polsko-niemieckim składzie.

1930 - Marszałek Józef Piłsudski po raz drugi objął funkcję premiera.

1939 - W Londynie Polska i Wielka Brytania podpisały układ o wzajemnej pomocy w przypadku wojny.

1939 - Do portu gdańskiego, pod pretekstem kurtuazyjnej wizyty, wpłynął niemiecki pancernik "Schleswig-Holstein"; 1 września okręt rozpoczął ostrzał polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte.

1942 - W Bereźnem na Wołyniu Niemcy przy udziale ukraińskiej policji pomocniczej przeprowadzili likwidację getta, w czasie której zamordowali 3680 Żydów.

1944 - W nocy z 25 na 26 sierpnia dowództwo Powstania Warszawskiego oraz władze cywilne ewakuowały się ze Starego Miasta do Śródmieścia.

1946 - W Dusznikach-Zdroju rozpoczął się pierwszy Festiwal Chopinowski.

1947 - W Poznaniu urodził się Filip Bajon, reżyser, scenarzysta, pisarz; autor filmów "Aria dla atlety", "Limuzyna Daimler-Benz", "Wahadełko", "Magnat", "Poznań '56", "Przedwiośnie" i "Śluby panieńskie".

1948 - We Wrocławiu rozpoczął obrady Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju, w którym wzięło udział kilkuset pisarzy, artystów i naukowców reprezentujących 46 państw. Przebieg obrad w dużym stopniu podporządkowany został dyrektywom władz sowieckich, mającym na celu mobilizowanie światowej opinii publicznej przeciwko "imperialistom amerykańskim".

1961 - W Hali Stoczni Gdańskiej rozpoczął się I Międzynarodowy Festiwal Piosenki.

1971 - Decyzja władz sowieckich o likwidacji Cmentarza Orląt Lwowskich.

1980 - Biuro Polityczne KC KPZR powołało specjalną Komisję do spraw Polski, jej przewodniczącym został Michaił Susłow.

1983 - W Stoczni Gdańskiej doszło do spotkania wicepremiera Mieczysława F. Rakowskiego ze stoczniowcami.

1988 - Lech Wałęsa skierował do władz komunistycznych "Oświadczenie w sprawie dialogu" zawierające propozycje zagadnień, które miałyby być omawiane w trakcie rozmów, wśród nich znalazła się sprawa legalizacji "Solidarności".

1989 - W Paryżu zmarł Roman Palester, kompozytor, autor muzyki do wielu filmów, m.in. "Zakazanych piosenek"; kierownik audycji kulturalnych w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

2000 - Premiera filmu "Duże zwierzę" w reżyserii Jerzego Stuhra.

2002 - W Rzymie zmarła Karolina Lanckorońska, historyk sztuki, współzałożycielka Polskiego Instytutu Historycznego, współorganizatorka Fundacji im. Lanckorońskich w Rzymie; promotorka i mecenas polskiej kultury, dziedziczka cennej kolekcji dzieł sztuki, które przekazała m.in. dla Zamku Królewskiego w Warszawie i Zamku Królewskiego na Wawelu.

2007 - W Poznaniu zmarł Conrad Drzewiecki, tancerz i choreograf.

2022 – Na polecenie reżimu w Mińsku zrównano z ziemią cmentarz żołnierzy Armii Krajowej w Surkontach koło Grodna. Pochowano tam m.in. ppłk. Macieja Kalenkiewicza "Kotwicza" wraz z 36 podkomendnymi, w tym sześcioma oficerami Nowogródzkiego Okręgu Armii Krajowej.

Zobacz także

2024-09-24, godz. 11:00 Wystawa "Oręż Niepodległej 1944" w Nowym Jorku Unikalne mundury wojskowe, dokumenty, ordery, odznaczenia, modele samolotów z lat II wojny światowej - to tylko część eksponatów na nowojorskiej wystawie… » więcej 2024-09-24, godz. 09:00 Minęła rocznica Aktion Saybusch; Niemcy wysiedlili z Żywiecczyzny 20 tys. Polaków 84 lata temu Niemcy rozpoczęli akcję pod kryptonimem Aktion Saybusch, czyli Akcja Żywiec. Polegała na wysiedleniu Polaków z Żywiecczyzny wcielonej do III… » więcej 2024-09-24, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 24 września » więcej 2024-09-23, godz. 16:00 Zawodowi historycy nie muszą walczyć o widzialność i klikalność (wywiad) Polscy historycy i historyczki podejmują badania nad wieloma ważnymi dziedzinami. Także zupełnie nowymi. Nie powinni ścigać się z nikim na widzialność… » więcej 2024-09-23, godz. 15:00 Muzeum Auschwitz: sesja poświęcona buntowi Sonderkommando w Birkenau Buntowi więźniów z Sonderkommando w obozie Auschwitz II-Birkenau, do którego doszło 7 października 1944 roku, poświęcona będzie sesja edukacyjna online… » więcej 2024-09-23, godz. 14:30 Stowarzyszenie "Rodzina Ponarska" na obchodach Dnia Zagłady Żydów Litewskich w Ponarach [DŹWIĘK] W podwileńskich Ponarach uczczono pamięć ofiar Holokaustu. Na Litwie 23 września jest obchodzony jako Dzień Zagłady Żydów Litewskich. Ponary stały się… » więcej 2024-09-23, godz. 09:00 85 lat temu wskutek bombardowań zamilkła rozgłośnia Polskiego Radia - Warszawa II 85 lat temu, 23 września 1939 roku, kilka minut po godzinie 15-tej, po zbombardowaniu przez Niemców elektrowni na warszawskim Powiślu, przerwała emisję stałego… » więcej 2024-09-23, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 23 września » więcej 2024-09-22, godz. 11:00 85 lat temu Lwów skapitulował przed Armią Czerwoną 85 lat temu, 22 września 1939 roku, załoga Lwowa, pod dowództwem generała Władysława Langnera, nie chcąc oddać miasta w ręce Niemców, skapitulowała… » więcej 2024-09-22, godz. 09:00 85. rocznica pierwszej zbiorowej egzekucji na Polakach w Lesie Szpęgawskim 85 lat temu, 22 września 1939 roku, w Lesie Szpęgawskim koło Starogardu Gdańskiego Niemcy zabili 88 pacjentów ze szpitala psychiatrycznego w Kocborowie. Była… » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »