Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 82. rocznica zagłady Żydów z getta w Otwocku i…
2024-08-19, 13:00 Autor: IAR/K.Koziełł/E.Porycka/dok./ w kry

82. rocznica zagłady Żydów z getta w Otwocku i innych gett na wschód od Warszawy

Żydzi otwoccy oczekujący na transport do obozu zagłady w Treblince 19 sierpnia 1942; zdjęcie wykonano z przejeżdżającego pociągu [fot. wikipedia/domena publiczna]
Żydzi otwoccy oczekujący na transport do obozu zagłady w Treblince 19 sierpnia 1942; zdjęcie wykonano z przejeżdżającego pociągu [fot. wikipedia/domena publiczna]
82 lata temu, 19 sierpnia 1942 roku, Niemcy zlikwidowali getto w Otwocku, dzień później w Falenicy i Rembertowie, a 21 sierpnia - w Mińsku Mazowieckim. Z zamkniętej dzielnicy żydowskiej Otwocka wywieźli do obozu zagłady w Treblince (Treblinka II) od 7 do 10 tysięcy Żydów, którzy następnego dnia najprawdopodobniej zginęli w komorach gazowych. Kilka tysięcy zamordowano na miejscu, około 600 osób w lesie przy ulicy Reymonta. Rozstrzelania kontynuowano w sierpniu i we wrześniu. Łącznie zabito około 2 tysięcy osób, które zdołały ukryć się przed transportem do obozu.
W 82. rocznicę zagłady gett w Otwocku, Falenicy i Rembertowie odbędą się liczne uroczystości upamiętniające te tragiczne wydarzenia. Kulminacyjnym punktem obchodów będzie tradycyjny Marsz Pamięci i Modlitwy, który wyruszy 19 sierpnia o godz. 19.00 z ronda Bronisława Marchlewicza (skrzyżowanie ulic Reymonta i Samorządowej) w Otwocku, a zakończy się pod pomnikiem przy ulicy Reymonta - miejscu pamięci otwockich Żydów. Getto w Otwocku było drugim co do wielkości w dystrykcie warszawskim. W ciągu dwóch lat przeszło przez nie około 12 tysięcy Żydów. Szacuje się, że 2 tysiące z nich zmarło wskutek głodu i chorób.

Dzień po likwidacji getta w Otwocku, 20 sierpnia 1942 roku, Niemcy wywieźli z getta w Falenicy do obozu zagłady w Treblince ponad 6 tysięcy osób. Ogółem przez to getto przeszło 7,5 tysiąca Żydów, z czego w wyniku ciężkich warunków bytowych, epidemii, doraźnych egzekucji życie straciło około 1,5 tysiąca. Razem z Żydami z Falenicy Niemcy wywieźli 1500 Żydów z getta w Rembertowie, których tego samego dnia przepędzono na rampę kolejową w Falenicy. Od 100 do 300 osób - starszych, chorych i zniedołężniałych - zamordowano na miejscu.

21 sierpnia Niemcy zlikwidowali getto w Mińsku Mazowieckim - mieszkało w nim od 6,5 do 7,5 tysiąca Żydów. Stłoczono ich najpierw na rynku, później na rampie kolejowej. Zamordowano ponad tysiąc osób, a około 600 zdolnych do pracy mężczyzn pozostawiono na miejscu. Pozostali rankiem 22 sierpnia zostali wywiezieni do Treblinki. 26 sierpnia Niemcy przystąpili do mordowania żydowskich więźniów obozu pracy w Karczewie.
Wzdłuż tzw. linii otwockiej, Niemcy prowadzili eksterminację planowo aż do wiosny 1943 roku. W maju wysadzili w powietrze barak w tartaku Rubena Najwera z uwięzionymi w nim ostatnimi Żydami z Falenicy.

Likwidacja getta w Otwocku i kolejnych dzielnic żydowskich na wschód od Warszawy była częścią akcji "Reinhardt", którą Niemcy przeprowadzili w latach 1942-1943 na terytorium okupowanej Polski, realizując plan tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej.

(więcej) Niemiecki okupant utworzył getta w Otwocku, Falenicy, Rembertowie i Mińsku Mazowieckim jesienią 1940 roku. W zamkniętej dzielnicy w Otwocku znaleźli się miejscowi Żydzi, osoby deportowane z okolicy oraz grupa żydowskich dzieci, przywiezionych z III Rzeszy. Powstały dwie dzielnice: tak zwana mieszkaniowa oraz kuracyjna. W granicach tej ostatniej znalazły się żydowskie szpitale i sanatoria. Pobyt tam był możliwy wyłącznie za pisemnym zezwoleniem lekarza miejskiego. Przesiedlenie Żydów trwało do listopada 1940 roku. W styczniu 1941 getto zostało zamknięte. Osobom pochodzenia żydowskiego, ujętym w części aryjskiej miasta, groziło rozstrzelanie. Warunki życia w otwockim getcie stopniowo pogarszały się. Dochodziło do częstych zachorowań, w tym na tyfus i czerwonkę. Ocenia się, że w wyniku epidemii i głodu zmarło około 1,5 tysiąca osób. Niemcy wykorzystywali niektórych Żydów do prac przymusowych, między innymi w pobliskim Karczewie. Kilkadziesiąt osób wysłali do niemieckiego obozu pracy w Tyszowcach koło Zamościa.

W getcie w Falenicy stłoczono 7,5 tysiąca mieszkańców pochodzenia żydowskiego oraz przesiedleńców z innych miejscowości. Szacuje się, że w wyniku ciężkich warunków bytowych i chorób, w zamkniętej dzielnicy życie straciło około 1,5 tysiąca ludzi. Około 300 osób zamordowano w getcie i obozie pracy, większość pozostałych przy życiu zginęła w obozie zagłady w Treblince. Przez getto w Rembertowie przeszło od 1400 do 2000 Żydów. Niemal wszystkich mieszkańców Niemcy zamordowali w Treblince albo rozstrzelali podczas akcji likwidacyjnych. W zamkniętej dzielnicy żydowskiej w Mińsku Mazowieckim umieszczono według szacunków 6,5-7,5 tysiąca osób. Przywieziono tu także Żydów z Kalisza, Pabianic, Lipna i Kałuszyna. Większość mieszkańców getta została wywieziona do obozu zagłady w Treblince. W połowie 1941 roku w getcie powstały grupy oporu, które nawiązały kontakt z Gwardią Ludową. Niektórym Żydom udało się dołączyć do oddziałów partyzanckich.

Zobacz także

2024-09-11, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 11 września » więcej 2024-09-10, godz. 15:00 Muzeum Niepodległości: II wojna światowa w plakacie filmowym II wojna światowa w plakacie filmowym. W Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej otwarto wystawę „II wojna światowa w filmie - wystawa plakatów ze zbiorów… » więcej 2024-09-10, godz. 13:00 Wystawa z okazji 770. rocznicy lokacji Bytomia Z okazji 770. rocznicy lokacji Bytomia Muzeum Górnośląskie przygotowało wystawę obrazującą efekty badań archeologicznych prowadzonych w mieście od ponad… » więcej 2024-09-10, godz. 11:00 85 lat temu rozpoczęło się oblężenie Warszawy 85 lat temu rozpoczęło się oblężenie Warszawy. Stolica zamieniła się w twierdzę, w której wyjątkowo ważną rolę pełniło Polskie Radio oraz emitowane… » więcej 2024-09-10, godz. 09:00 50 lat temu zmarł Melchior Wańkowicz, mistrz opowieści reportażowej 50 lat temu, 10 września 1974 roku, zmarł pisarz, publicysta i dziennikarz Melchior Wańkowicz. Mistrz opowieści reportażowej, łączącej fakty z elementami… » więcej 2024-09-10, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 10 września » więcej 2024-09-09, godz. 13:00 85 lat temu rozpoczęła się bitwa nad Bzurą, największe starcie we wrześniu 1939 85 lat temu, 9 września 1939 roku, rozpoczęła się bitwa nad Bzurą. Było to największe starcie z Niemcami podczas wojny obronnej Polski 1939 roku i jedyna… » więcej 2024-09-09, godz. 11:00 Nieznani sprawcy zniszczyli w Chajsach na Białorusi miejsce pamięci ofiar represji stalinowskich Nieznani sprawcy zbezcześcili w Chajsach na Białorusi, w obwodzie witebskim, miejsce pamięci ofiar represji stalinowskich. W masowych grobach są tu pochowani… » więcej 2024-09-09, godz. 09:00 EDD 2024. Zwiedzanie ratusza w Brzegu z przewodnikiem Europejskie Dni Dziedzictwa to okazja na poznanie losów brzeskiego ratusza. Bezpłatna wycieczka 10 września. Budynek będzie można zwiedzać o godzinie 11:30… » więcej 2024-09-09, godz. 08:00 IPN o Narodowych Siłach Zbrojnych w Malerzowicach Wielkich Ma nie tylko przypominać o zamordowanych żołnierzach, ale też prezentować historię Narodowych Sił Zbrojnych. Mowa o ścieżce edukacyjnej, która została… » więcej
1617181920
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »