Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 104 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska
2024-08-13, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

104 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska

Piechota polska w marszu na front przed bitwą warszawską [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
Piechota polska w marszu na front przed bitwą warszawską [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
04 lata temu, 13 sierpnia 1920 roku, rozpoczęła się Bitwa Warszawska, w której Wojsko Polskie odniosło spektakularne zwycięstwo nad Armią Czerwoną. Zapewniło to naszemu państwu niepodległość na blisko 20 lat i uchroniło Europę Zachodnią przed komunistyczną rewolucją. Bitwa była przełomowym starciem wojny polsko-bolszewickiej, która rozpoczęła się ponad rok wcześniej. Nazywana jest "Cudem nad Wisłą" ze względu na wiktorię polskich wojsk nad przeważającymi siłami bolszewickimi.
Bitwa Warszawska była wielką operacją wojskową, przeprowadzoną od 13 do 25 sierpnia 1920 roku. Szala zwycięstwa przechyliła się 15 sierpnia, gdy armia polska pokonała wojska dowodzone przez sowieckiego generała Michaiła Tuchaczewskiego, atakujące stolicę.

Walkę o przedpole Warszawy wojska Tuchaczewskiego rozpoczęły 13 sierpnia. Napastnikom obiecano po 40 tysięcy rubli i wolność rabunku przez trzy dni. Dla polskich żołnierzy przegrana oznaczałaby utratę odzyskanej niedawno - w 1918 roku - niepodległości. Obronna faza walk o Warszawę, trwająca do 16 sierpnia, koncentrowała się w rejonie Radzymina i Ossowa na Froncie Północnym, którym dowodził generał Józef Haller.

W chwili rozpoczęcia Bitwy Warszawskiej polska armia pozostawała w odwrocie, wycofując się na zachód pod naporem bolszewików. Nie powiódł się plan zatrzymania ich na linii Bugu. Z początkiem sierpnia padła twierdza Brześć. W takiej sytuacji w pierwszych dniach sierpnia w Sztabie Generalnym zrodził się plan polskiej kontrofensywy. Historycy do dziś dyskutują, kto był jego autorem, dokument został jednak podpisany przez Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, który wziął na siebie odpowiedzialność za jego realizację i skutki. Plan zakładał kontruderzenie znad Wieprza na tyły wojsk bolszewickich walczących o Warszawę, przy jednoczesnym związaniu głównych sił wroga na przedpolach stolicy.

Po zaakceptowaniu ostatecznej wersji polskiej kontrofensywy Józef Piłsudski opuścił stolicę, aby objąć dowództwo grupy uderzeniowej koncentrowanej nad Wieprzem. Uderzenie rozpoczęło się 16 sierpnia, kończąc fazę obronną Bitwy Warszawskiej. Dowodzona przez Józefa Piłsudskiego tak zwana grupa manewrowa, w skład której wchodziło pięć dywizji piechoty i brygada kawalerii, przełamała obronę bolszewicką w rejonie Kocka i Cycowa, a następnie zaatakowała tyły wojsk bolszewickich nacierających na Warszawę. Polski kontratak zmusił bolszewików do niezorganizowanego wycofania się na wschód za Niemen. Siły polskie przeszły do działań pościgowych.

12 października 1920 roku delegacja Sejmu i rządu Rzeczypospolitej i delegacja rządu bolszewickiego zawarły w Rydze zawieszenie broni. Także tam, 18 marca 1921 został podpisany traktat pokojowy, który wytyczył granicę polsko-radziecką i do agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939, regulował stosunki pomiędzy państwami.

Michaił Tuchaczewski o klęskę Armii Czerwonej na przedpolach Warszawy oskarżył Józefa Stalina, który walczył z Polakami o Lwów. Miał odesłać 1. Armię Konną i 12. Armię do walk o Warszawę, jednak tego nie zrobił. Wiele lat później Stalin, już jako przywódca Związku Sowieckiego, skazał na śmierć wszystkich, którzy obwiniali go za porażkę w Bitwie Warszawskiej. Skazany został także Michaił Tuchaczewski i zgładzony w Moskwie w 1937 roku.

Zobacz także

2024-09-10, godz. 11:00 85 lat temu rozpoczęło się oblężenie Warszawy 85 lat temu rozpoczęło się oblężenie Warszawy. Stolica zamieniła się w twierdzę, w której wyjątkowo ważną rolę pełniło Polskie Radio oraz emitowane… » więcej 2024-09-10, godz. 09:00 50 lat temu zmarł Melchior Wańkowicz, mistrz opowieści reportażowej 50 lat temu, 10 września 1974 roku, zmarł pisarz, publicysta i dziennikarz Melchior Wańkowicz. Mistrz opowieści reportażowej, łączącej fakty z elementami… » więcej 2024-09-10, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 10 września » więcej 2024-09-09, godz. 13:00 85 lat temu rozpoczęła się bitwa nad Bzurą, największe starcie we wrześniu 1939 85 lat temu, 9 września 1939 roku, rozpoczęła się bitwa nad Bzurą. Było to największe starcie z Niemcami podczas wojny obronnej Polski 1939 roku i jedyna… » więcej 2024-09-09, godz. 11:00 Nieznani sprawcy zniszczyli w Chajsach na Białorusi miejsce pamięci ofiar represji stalinowskich Nieznani sprawcy zbezcześcili w Chajsach na Białorusi, w obwodzie witebskim, miejsce pamięci ofiar represji stalinowskich. W masowych grobach są tu pochowani… » więcej 2024-09-09, godz. 09:00 EDD 2024. Zwiedzanie ratusza w Brzegu z przewodnikiem Europejskie Dni Dziedzictwa to okazja na poznanie losów brzeskiego ratusza. Bezpłatna wycieczka 10 września. Budynek będzie można zwiedzać o godzinie 11:30… » więcej 2024-09-09, godz. 08:00 IPN o Narodowych Siłach Zbrojnych w Malerzowicach Wielkich Ma nie tylko przypominać o zamordowanych żołnierzach, ale też prezentować historię Narodowych Sił Zbrojnych. Mowa o ścieżce edukacyjnej, która została… » więcej 2024-09-09, godz. 07:00 Na Polanie Śmierci w Starym Grodkowie upamiętniono żołnierzy NSZ Mija 78. rocznica zbrodni dokonanej przez funkcjonariuszy UB i NKWD na żołnierzach Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału kapitana Henryka Flamego pseudonim "Bartek"… » więcej 2024-09-08, godz. 13:00 56 lat temu Ryszard Siwiec dokonał samospalenia Mijają 56 lat od samospalenia Ryszarda Siwca w proteście przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, w której wzięły udział także… » więcej 2024-09-08, godz. 11:00 85 lat temu rozpoczęła się naziemna obrona Warszawy 85 lat temu, 8 września 1939 roku, rozpoczęła się naziemna obrona Warszawy, jeden z bohaterskich epizodów kampanii wrześniowej 1939 roku. Wcześniej stolica… » więcej
1314151617
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »