Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 104 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska
2024-08-13, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

104 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska

Piechota polska w marszu na front przed bitwą warszawską [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
Piechota polska w marszu na front przed bitwą warszawską [unknown-anonymous - Centralne Archiwum Wojskowe]
04 lata temu, 13 sierpnia 1920 roku, rozpoczęła się Bitwa Warszawska, w której Wojsko Polskie odniosło spektakularne zwycięstwo nad Armią Czerwoną. Zapewniło to naszemu państwu niepodległość na blisko 20 lat i uchroniło Europę Zachodnią przed komunistyczną rewolucją. Bitwa była przełomowym starciem wojny polsko-bolszewickiej, która rozpoczęła się ponad rok wcześniej. Nazywana jest "Cudem nad Wisłą" ze względu na wiktorię polskich wojsk nad przeważającymi siłami bolszewickimi.
Bitwa Warszawska była wielką operacją wojskową, przeprowadzoną od 13 do 25 sierpnia 1920 roku. Szala zwycięstwa przechyliła się 15 sierpnia, gdy armia polska pokonała wojska dowodzone przez sowieckiego generała Michaiła Tuchaczewskiego, atakujące stolicę.

Walkę o przedpole Warszawy wojska Tuchaczewskiego rozpoczęły 13 sierpnia. Napastnikom obiecano po 40 tysięcy rubli i wolność rabunku przez trzy dni. Dla polskich żołnierzy przegrana oznaczałaby utratę odzyskanej niedawno - w 1918 roku - niepodległości. Obronna faza walk o Warszawę, trwająca do 16 sierpnia, koncentrowała się w rejonie Radzymina i Ossowa na Froncie Północnym, którym dowodził generał Józef Haller.

W chwili rozpoczęcia Bitwy Warszawskiej polska armia pozostawała w odwrocie, wycofując się na zachód pod naporem bolszewików. Nie powiódł się plan zatrzymania ich na linii Bugu. Z początkiem sierpnia padła twierdza Brześć. W takiej sytuacji w pierwszych dniach sierpnia w Sztabie Generalnym zrodził się plan polskiej kontrofensywy. Historycy do dziś dyskutują, kto był jego autorem, dokument został jednak podpisany przez Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, który wziął na siebie odpowiedzialność za jego realizację i skutki. Plan zakładał kontruderzenie znad Wieprza na tyły wojsk bolszewickich walczących o Warszawę, przy jednoczesnym związaniu głównych sił wroga na przedpolach stolicy.

Po zaakceptowaniu ostatecznej wersji polskiej kontrofensywy Józef Piłsudski opuścił stolicę, aby objąć dowództwo grupy uderzeniowej koncentrowanej nad Wieprzem. Uderzenie rozpoczęło się 16 sierpnia, kończąc fazę obronną Bitwy Warszawskiej. Dowodzona przez Józefa Piłsudskiego tak zwana grupa manewrowa, w skład której wchodziło pięć dywizji piechoty i brygada kawalerii, przełamała obronę bolszewicką w rejonie Kocka i Cycowa, a następnie zaatakowała tyły wojsk bolszewickich nacierających na Warszawę. Polski kontratak zmusił bolszewików do niezorganizowanego wycofania się na wschód za Niemen. Siły polskie przeszły do działań pościgowych.

12 października 1920 roku delegacja Sejmu i rządu Rzeczypospolitej i delegacja rządu bolszewickiego zawarły w Rydze zawieszenie broni. Także tam, 18 marca 1921 został podpisany traktat pokojowy, który wytyczył granicę polsko-radziecką i do agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939, regulował stosunki pomiędzy państwami.

Michaił Tuchaczewski o klęskę Armii Czerwonej na przedpolach Warszawy oskarżył Józefa Stalina, który walczył z Polakami o Lwów. Miał odesłać 1. Armię Konną i 12. Armię do walk o Warszawę, jednak tego nie zrobił. Wiele lat później Stalin, już jako przywódca Związku Sowieckiego, skazał na śmierć wszystkich, którzy obwiniali go za porażkę w Bitwie Warszawskiej. Skazany został także Michaił Tuchaczewski i zgładzony w Moskwie w 1937 roku.

Zobacz także

2024-08-13, godz. 11:00 80 lat temu na warszawskiej Starówce wybuchł tzw. czołg pułapka 80 lat temu, 13 sierpnia 1944 roku, powstańcy warszawscy przechwycili na Starym Mieście niemiecki pojazd opancerzony, który po przejechaniu barykady eksplodował… » więcej 2024-08-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 sierpnia » więcej 2024-08-12, godz. 15:00 Powstaniec Witold Lisowski - Sprawiedliwy wśród narodów świata o służbie lekarzy w czasie powstania Służba lekarzy w czasie powstania warszawskiego to karta chwały - wspominał powstaniec Witold Lisowski pseudonim „Lis”, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata… » więcej 2024-08-12, godz. 13:00 81 lat temu żołnierze Kedywu AK w akcji "Góral" przejęli ponad 100 milionów złotych 81 lat temu, 12 sierpnia 1943 roku, żołnierze Kedywu Armii Krajowej przeprowadzili w centrum Warszawy przy ulicy Senatorskiej akcję "Góral", nazywaną też… » więcej 2024-08-12, godz. 11:00 63 lata temu rozpoczęto budowę muru berlińskiego 63 lata temu, w nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 roku, rozpoczęła się budowa muru berlińskiego, oddzielającego Berlin Wschodni od Berlina Zachodniego. Przez… » więcej 2024-08-12, godz. 09:00 Uroczystości przy płycie Grobu Nieznanego Żołnierza Weterani, przedstawiciele rządu, mieszkańcy stolicy oddali hołd poległym oraz żyjącym żołnierzom Narodowych Sił Zbrojnych. W 80. rocznicę powołania… » więcej 2024-08-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 sierpnia » więcej 2024-08-11, godz. 11:00 87. rocznica tzw. Operacji Polskiej NKWD, wymierzonej w Polaków w ZSRR 87 lat temu, 11 sierpnia 1937 roku, rozpoczęła się tzw. Operacja Polska, wymierzona w Polaków mieszkających w Związku Radzieckim. Szef NKWD Nikołaj Jeżow… » więcej 2024-08-11, godz. 09:00 80 lat temu powstała Brygada Świętokrzyska, jeden z oddziałów NSZ 80 lat temu, 11 sierpnia 1944 roku, w Lasocinie na Kielecczyźnie powstała Brygada Świętokrzyska, jeden z oddziałów Narodowych Sił Zbrojnych, który nie… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »