Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-07-09, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
9 lipca
1339 – Na zjeździe w Wyszehradzie król Kazimierz Wielki zawarł układ z królem Węgier Karolem Robertem dotyczący sukcesji tronu polskiego i sojuszu przeciw krzyżakom.

1410 - Król Władysław II Jagiełło wraz z całym wojskiem przekroczył granicę z państwem krzyżackim koło Lidzbarka.

1455 - Król Kazimierz IV Jagiellończyk nadał w Piotrkowie Gdańskowi przywilej samodzielnego nakładania podatków i ustanawiania wilkierzy (prawa wydawane przez radę miejską).

1521 - W katedrze wawelskiej zawieszono dzwon, któremu nadano imię "Zygmunt"; dzwon został odlany z dział zdobytych na wojnie z Zakonem Krzyżackim, jego wykonawcą był krakowski ludwisarz Hans Behem.

1677 - We Wrocławiu zmarł Johannes Scheffler zwany Angelusem Silesiusem, śląski poeta okresu baroku piszący po niemiecku, lekarz, duchowny katolicki.

1696 - W Łużnej zmarł Wacław Potocki, jeden z głównych twórców barokowych w Polsce, poeta, epik, satyryk i moralista, autor "Transakcji wojny chocimskiej...".

1734 – Wojna o sukcesję polską: wojska rosyjskie wkroczyły do Gdańska, który skapitulował 30 czerwca, po trwającym cztery miesiące oblężeniu.

1736 - Zakończenie obrad Sejmu pacyfikacyjnego: uznanie Augusta III za króla, dla stronników Stanisława Leszczyńskiego amnestia; był to jedyny sejm w czasie panowania Augusta III, który nie został zerwany.

1762 - W Rosji w wyniku przewrotu władzę objęła caryca Katarzyna II, nazywana "Katarzyną Wielką"; zainicjowała rozbiory Polski w 1772 r.

1916 - W Krakowie urodził się Stanisław Pagaczewski - pisarz, głównie twórca utworów dla dzieci; autor trylogii poświęconej przygodom Baltazara Gąbki.

1917 - W odpowiedzi na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na "wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami"; wydarzenie to przeszło do historii, jako tzw. kryzys przysięgowy.

1927 - W Warszawie urodził się Zdzisław Maklakiewicz, aktor, żołnierz Armii Krajowej; stworzył niezapomnianą kreację w "Rejsie" Marka Piwowskiego, znany również z filmów "Wniebowzięci" i "Jak to się robi".

1929 - W Bystrej zmarł Julian Fałat, malarz, jeden z najwybitniejszych polskich akwarelistów; w latach 1895-1909 rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

1937 - W Krakowie zakończono prace nad Kopcem Piłsudskiego.

1941 - W Warszawie urodził się Tadeusz Borowski, aktor; wystąpił w filmach "Zaraza", "Zapamiętaj imię swoje", a także w serialach "Tajemnica Enigmy", "Blisko, coraz bliżej", "Rycerze i rabusie", "Znaki szczególne" i "Znak orła".

1945 - W Manchesterze zmarła Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, poetka i dramatopisarka; córka znanego malarza Wojciecha Kossaka i siostra satyryczki Magdaleny Samozwaniec; autorka zbiorów poezji "Niebieskie migdały", "Różowa magia", "Pocałunki", "Dancing" i "Surowy jedwab", "Śpiąca załoga", "Róże i lasy płonące", "Gołąb ofiarny", a także dramatów: "Szofer Archibald", "Egipska pszenica" czy "Zalotnicy niebiescy". Jej osobiste notatki z czasów wojny opublikowano w tomie "Wojnę szatan spłodził".

1946 - W Poznaniu Najwyższy Trybunał Narodowy skazał Artura Greisera, namiestnika III Rzeszy w tzw. Kraju Warty, na karę śmierci. Greiser był odpowiedzialny m.in. za masowe deportacje ludności żydowskiej i polskiej oraz udział w zabójstwach osób cywilnych i jeńców wojennych. Wyrok wykonano 21 lipca 1946 r.

1947 - Rząd polski na polecenie władz sowieckich odrzucił propozycję udziału w Planie Marshalla.

1948 - W Olkuszu urodził się Jerzy Skoczylas, satyryk, aktor kabaretowy, jeden z założycieli Kabaretu Elita.

1947 - W Londynie zmarł gen. Lucjan Żeligowski, w czasie I wojny światowej m.in. dowódca dywizji w I Korpusie Polskim; podczas wojny polsko-bolszewickiej dowódca Frontu Litewsko-Białoruskiego, później Grupy Operacyjnej; w październiku 1920 r. mianowany dowódcą 1 DP Litewsko-Białoruskiej, na czele której, z rozkazu Józefa Piłsudskiego, zajął Wilno i Wileńszczyznę, proklamując utworzenie Litwy Środkowej; w latach 1921-1925 Inspektor Armii w Warszawie; minister Spraw Wojskowych (1925-1926); w czasie zamachu majowego poparł marszałka Piłsudskiego.

1964 - W Kaliszu urodził się Mieczysław Szcześniak, piosenkarz; jego debiutancki album "Niby nowy" ukazał się w 1990 roku; laureat wielu nagród, m.in. Bursztynowego Słowika na Festiwalu w Sopocie i trzykrotnie Fryderyków.

1974 – Do nowego Portu Północnego w Gdańsku przybił pierwszy statek handlowy "Uniwersytet Gdański" po ładunek 12 tys. ton węgla.

1989 - Początek wizyty w Polsce prezydenta USA Georga Busha.

1997 – Oddano do użytku zaporę na Dunajcu.

2007 - Po ujawnieniu tzw. afery gruntowej Andrzej Lepper został zdymisjonowany z funkcji wicepremiera oraz ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

2016 – W Warszawie zakończył się dwudniowy szczyt państw NATO. Podjęto decyzję o powołaniu czterech batalionowych grup bojowych w państwach bałtyckich i w Polsce.

2022 – W Krakowie zmarł Stefan Wilkanowicz, publicysta „Tygodnika Powszechnego”, w latach 1978-1994 redaktor naczelny miesięcznika „Znak”, współautor preambuły do Konstytucji z 1997 r., założyciel Fundacji Kultury Chrześcijańskiej „Znak”.

Zobacz także

2024-09-11, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 11 września » więcej 2024-09-10, godz. 15:00 Muzeum Niepodległości: II wojna światowa w plakacie filmowym II wojna światowa w plakacie filmowym. W Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej otwarto wystawę „II wojna światowa w filmie - wystawa plakatów ze zbiorów… » więcej 2024-09-10, godz. 13:00 Wystawa z okazji 770. rocznicy lokacji Bytomia Z okazji 770. rocznicy lokacji Bytomia Muzeum Górnośląskie przygotowało wystawę obrazującą efekty badań archeologicznych prowadzonych w mieście od ponad… » więcej 2024-09-10, godz. 11:00 85 lat temu rozpoczęło się oblężenie Warszawy 85 lat temu rozpoczęło się oblężenie Warszawy. Stolica zamieniła się w twierdzę, w której wyjątkowo ważną rolę pełniło Polskie Radio oraz emitowane… » więcej 2024-09-10, godz. 09:00 50 lat temu zmarł Melchior Wańkowicz, mistrz opowieści reportażowej 50 lat temu, 10 września 1974 roku, zmarł pisarz, publicysta i dziennikarz Melchior Wańkowicz. Mistrz opowieści reportażowej, łączącej fakty z elementami… » więcej 2024-09-10, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 10 września » więcej 2024-09-09, godz. 13:00 85 lat temu rozpoczęła się bitwa nad Bzurą, największe starcie we wrześniu 1939 85 lat temu, 9 września 1939 roku, rozpoczęła się bitwa nad Bzurą. Było to największe starcie z Niemcami podczas wojny obronnej Polski 1939 roku i jedyna… » więcej 2024-09-09, godz. 11:00 Nieznani sprawcy zniszczyli w Chajsach na Białorusi miejsce pamięci ofiar represji stalinowskich Nieznani sprawcy zbezcześcili w Chajsach na Białorusi, w obwodzie witebskim, miejsce pamięci ofiar represji stalinowskich. W masowych grobach są tu pochowani… » więcej 2024-09-09, godz. 09:00 EDD 2024. Zwiedzanie ratusza w Brzegu z przewodnikiem Europejskie Dni Dziedzictwa to okazja na poznanie losów brzeskiego ratusza. Bezpłatna wycieczka 10 września. Budynek będzie można zwiedzać o godzinie 11:30… » więcej 2024-09-09, godz. 08:00 IPN o Narodowych Siłach Zbrojnych w Malerzowicach Wielkich Ma nie tylko przypominać o zamordowanych żołnierzach, ale też prezentować historię Narodowych Sił Zbrojnych. Mowa o ścieżce edukacyjnej, która została… » więcej
2324252627
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »