Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-06-14, 07:00 Autor:

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 czerwca
1634 - W Polanowie podpisany został polsko-rosyjski "pokój wieczysty"; król Władysław IV zrzekł się tytułu cara i praw do tronu rosyjskiego, Rzeczpospolita zachowała ziemię smoleńską, siewierską i czernichowską.

1807 - Armia Imperium Rosyjskiego przegrała bitwę pod Frydlandem niedaleko Królewca; zwycięzcami były oddziały francuskie dowodzone przez Napoleona; po bitwie car Aleksander I podpisał traktat pokojowy w Tylży, którego skutkiem było utworzenie Księstwa Warszawskiego.

1812 - W Piaskach na Lubelszczyźnie urodził się Antoni Patek, uczestnik Powstania Listopadowego, zegarmistrz; wspólnie z Adrienem Philippe'em założył istniejącą do dziś firmę produkującą luksusowe zegarki.

1845 - Otwarto pierwszy odcinek Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej pomiędzy Warszawą a Grodziskiem Mazowieckim.

1909 - W Warszawie zmarł Witold Wojtkiewicz, malarz, rysownik, ilustrator, jeden z czołowych twórców Młodej Polski.

1927 - W Paryżu na Cmentarzu Montmartre przeprowadzono ekshumację szczątków Juliusza Słowackiego, które na polecenie marszałka Józefa Piłsudskiego sprowadzono do Polski i uroczyście złożono na Wawelu.

1927 - Uchwałą warszawskiego magistratu powołano Miejski Ogród Zoologiczny na Pradze.

1930 - W Poznaniu urodził się Włodzimierz Odojewski, prozaik, publicysta, wieloletni kierownik literacki Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

1932 - Do gdańskiego portu wpłynął niszczyciel ORP "Wicher" rozpoczynając tzw. kryzys gdański; działania podjęte przez władze polskie były reakcją na wzrost nastrojów nacjonalistycznych wśród niemieckich mieszkańców Wolnego Miasta Gdańska, które przekładały się na działania gdańskiego senatu, zmierzające do ograniczenia uprawnień przysługujących w tym mieście Polsce.

1933 - W Łodzi urodził się Jerzy Kosiński, pisarz, autor książek "Malowany ptak", "Kroki", "Wystarczy być", "Pustelnik z 69 Ulicy".

1939 - W Warszawie urodził się Marek Gaszyński, dziennikarz, prezenter muzyczny, autor tekstów piosenek "Nie zadzieraj nosa", "Sen o Warszawie", "Gdzie się podziały tamte prywatki", a także książek, m.in. o Czesławie Niemenie i Czerwonych Gitarach.

1939 - W Łodzi urodził się Czesław Majewski, kompozytor, pianista, aktor kabaretowy.

1940 - Niemcy skierowali z Tarnowa do KL Auschwitz pierwszy transport więźniów politycznych złożony z 728 Polaków; wśród nich była niewielka grupa polskich Żydów. Dzień ten uznawany jest za początek funkcjonowania obozu.

1945 - W Bytomiu rozpoczęła działalność Opera Śląska.

1947 - Na terenie b. niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz-Birkenau odbyła się uroczystość otwarcia Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka; w uroczystości wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy osób, głównie byłych więźniów.

1955 - W Katowicach urodził się Piotr Szmitke, malarz, rzeźbiarz, scenograf, reżyser, kompozytor i dramaturg.

1956 - Do Polski powrócił z emigracji Stanisław Cat-Mackiewicz; publicysta, pisarz, polityk konserwatywny; założyciel i redaktor naczelny wileńskiego "Słowa", poseł z list BBWR (1928-1930); następnie działacz opozycji, więzień Berezy Kartuskiej; na emigracji członek Rady Narodowej (1940-1941); przeciwnik polityki gen. Władysława Sikorskiego; premier rządu RP na emigracji (1954-1955); w 1956 r. wrócił do Polski; negocjując swój powrót nawiązał współpracę ze służbami specjalnymi PRL.

1958 - W Świerku uruchomiony został pierwszy polskie reaktor jądrowy "Ewa".

1959 - W Łodzi urodził się Władysław Pasikowski, reżyser, scenarzysta, autor filmów "Kroll", "Psy", "Psy 2. Ostatnia krew", "Demony wojny wg Goi", "Operacja Samum", "Pokłosie", "Jack Strong", a także serialu "Glina".

1969 - W Wiesbaden zmarł Marek Hłasko, pisarz, scenarzysta filmowy; autor powieści "Sonata marymoncka", "Następny do raju", "Sowa, córka piekarza", opowiadań "Pierwszy krok w chmurach", "Ósmy dzień tygodnia", "Pętla", a także książki "Piękni dwudziestoletni".

1970 - W Krakowie zmarł Roman Ingarden - filozof, uczeń Edmunda Husserla, twórca krakowskiej szkoły filozoficznej, fenomenolog, badacz podstaw teorii literatury i estetyki opisowej, członek PAN, wieloletni wykładowca i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1985 - W Gdańsku zakończył się proces działaczy opozycji demokratycznej: Władysława Frasyniuka, Bogdana Lisa i Adama Michnika; zapadły wyroki skazujące na kary od 2,5 roku do 3,5 roku więzienia.

1985 - We Wrocławiu po raz pierwszy od czasu II wojny światowej udostępniona została publiczności "Panorama Racławicka" Wojciecha Kossaka i Jana Styki.

1987 - W Essen w Niemczech zmarł Stanisław Bareja, reżyser filmowy, autor komedii "Miś", "Co mi zrobisz jak mnie złapiesz", "Poszukiwana, poszukiwany" oraz seriali "Alternatywy 4" i "Zmiennicy".

2014 - Tygodnik „Wprost” ujawnił zapisy nagrań rozmów polityków Platformy Obywatelskiej, wysokich urzędników państwowych oraz biznesmenów prowadzone w restauracjach Sowa & Przyjaciele, Amber Room oraz Osteria. Publikacja rozpoczęła tzw. aferę podsłuchową.

2017 - Zmarł mjr Andrzej Kiszka, żołnierz Armii Krajowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Na mocy amnestii z 1947 r. ujawnił się, ale powrócił do walki z komunistami, którą kontynuował do grudnia 1961 r., gdy został aresztowany przez milicję. Został skazany na 10 lat więzienia.

Zobacz także

2024-09-22, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 22 września » więcej 2024-09-21, godz. 11:58 Dziś Międzynarodowy Dzień Pokoju Dziś Międzynarodowy Dzień Pokoju. Pracownicy Polskiej Misji Medycznej podkreślają, że w wyniku konfliktów zbrojnych na przestrzeni lat zginęły miliony… » więcej 2024-09-21, godz. 09:00 82 lata temu Niemcy zakończyli wielką akcję likwidacyjną w warszawskim getcie 2 lata temu, 21 września 1942 roku, Niemcy zakończyli wielką akcję likwidacyjną w warszawskim getcie. Tego dnia z Umschlagplatz - rampy kolejowej przy ulicy… » więcej 2024-09-21, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 21 września » więcej 2024-09-20, godz. 21:30 „Łączka i inne miejsca poszukiwań” – zgłoszenia do projektu do 7 października. Trwa VIII edycja projektu edukacyjnego „Łączka i inne miejsca poszukiwań”. Projekt został przygotowany przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji, Centralny… » więcej 2024-09-20, godz. 20:51 Przegląd filmów o księdzu Popiełuszce rozpoczyna obchody 40. rocznicy jego śmierci Przegląd filmowy "Popiełuszko. Kazania na dziś" rozpoczyna obchody 40. rocznicy śmierci kapłana męczennika, kapelana Solidarności. Pokazy filmów o błogosławionym… » więcej 2024-09-20, godz. 11:00 Cykl "Kulisy historii" - gen. Jan Kruszewski – dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza. 12 września 2024 roku na warszawskich Powązkach spoczęły doczesne szczątki generała Jana Kazimierza Kruszewskiego. Zostały przeniesione z pod paryskiego… » więcej 2024-09-20, godz. 09:00 85 lat temu zmarł Tadeusz Dołęga-Mostowicz 85 lat temu, 20 września 1939 roku, zmarł Tadeusz Dołęga-Mostowicz, jeden z najpoczytniejszych polskich pisarzy XX wieku, autor powieści "Kariera Nikodema… » więcej 2024-09-20, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 20 września » więcej 2024-09-19, godz. 18:00 Konkurs na Najlepszy Debiut Historyczny Roku w zakresie historii najnowszej IPN oraz Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk ogłosiły siedemnastą edycję Konkursu im. Władysława Pobóg-Malinowskiego na Najlepszy… » więcej
2122232425
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »