Stanisław Zalewski, prezes Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych i były więzień obozu Auschwitz-Birkenau, powiedział podczas uroczystości na terenie Muzeum więzienia Pawiak, że pamięć o zbrodniach niemieckich nazistów powinna być dla nas współczesnych ostrzeżeniem, przed tym, do czego zdolni są ludzie opanowani fanatyzmem oraz ci, którzy nie szanują godności drugiego człowieka. "Pod murem okrytego ponurą sławą więzienia Pawiak stoją kamienne tablice, to są księgi pamięci narodowej. Kamienie nie mówią, ale przemawiają do nas wyryte na nich słowach o tych, którzy nie doczekali wolności"- dodał.

Lech Parell, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, powiedział IAR, że historia II wojny światowej pokazała, iż zbrodnie bywają i mogą być rozliczane, a zbrodniarze ponoszą konsekwencje swoich działań. "To wielkie ostrzeżenie, które kierujemy do wszystkich, którzy chcieliby naruszyć pokój, którzy mogliby dopuścić się zbrodni oraz do tych, którzy zbrodnie usprawiedliwiają" - powiedział minister Lech Parell. Uczestnicy uroczystości podkreślali, że choć żyją jeszcze świadkowie tragedii II wojny światowej, to świat, Europa i Polska ponownie znajdują się na krawędzi wybuchu kolejnego dużego konfliktu.

Wiceminister Obrony Narodowej Stanisław Wziątek, mówiąc o aktualnej sytuacji geopolitycznej, zaznaczył, że pamiętając o historii, musimy być gotowi, aby stawić czoło zagrożeniu. "Powinniśmy wyciągać wnioski, które dadzą nam podstawy do tego żebyśmy budowali odporność na zagrożenia. Z drugiej strony powinniśmy robić wszystko aby taka wojna nigdy się nie powtórzyła. Zagrożenia są wokół nas, są coraz bardziej widoczne" - powiedział wiceminister Stanisław Wziątek.

W 2006 roku Sejm ustanowił 14 czerwca świętem upamiętniającym ofiary nazistowskich obozów koncentracyjnych. Data Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady jest nieprzypadkowa. To właśnie tego dnia w 1940 roku do założonego przez Niemców obozu koncentracyjnego Auschwitz dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów.

Więźniami obozu Auschwitz-Birkenau podczas II wojny światowej byli obywatele ponad 20 narodowości, z których 85 procent stanowili Żydzi. Drugą pod względem liczebności grupę więźniów stanowili Polacy. Mordowani byli tam również Romowie oraz jeńcy sowieccy. Całkowita liczba ofiar Niemców nie jest znana. Szacuje się, że w Auschwitz - Birkenau zginęło co najmniej 1,3 milionów osób.