Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-07-05, 07:08 Autor: PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
5 lipca
1600 - Kanclerz wielki koronny i hetman Jan Zamoyski wystawił akt fundacyjny Akademii Zamojskiej, ustalający jej organizację, uposażenie i program nauczania.


1607 - Pod Guzowem wojska wierne królowi Zygmuntowi III Wazie, dowodzone przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, pokonały rokoszan.


1626 - Początek kolejnej wojny polsko-szwedzkiej, tzw. wojny o ujście Wisły.


1634 – Papież Urban VIII wydał bullę zatwierdzającą fundację ufundowanie przez króla Władysława IV Orderu Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, który miał być pierwszym polskim odznaczeniem państwowym, lecz na skutek nacisków szlachty, został zlikwidowany w 1638 roku, nie doczekawszy się żadnego odznaczonego.


1881 - W Brzęczkowicach, dzielnica Mysłowic, urodził się August Hlond, kardynał, prymas Polski w latach 1926-1948.


1920 - W Rzeszowie urodził się Ignacy Machowski, aktor, występował m.in. na scenach Teatru Narodowego w Warszawie, Teatru Ateneum i Teatru Polskiego; zagrał w filmach "Eroica", "Orzeł", "Popiół i diament", "Pociąg", "Marysia i Napoleon", "Ojciec królowej", a także w serialu "Stawka większa niż życie".


1935 - W Borysławiu urodził się Szewach Weiss, izraelski polityk, dyplomata, profesor nauk politycznych, przewodniczący Rady Instytutu Pamięci Yad Vashem; w latach 1992-1996 przewodniczący Knesetu, ambasador Izraela w Polsce (2000-2003).


1935 - W Warszawie urodził się Krzysztof Szmagier, reżyser filmowy, twórca seriali "Przygody psa Cywila" i "07 zgłoś się".


1943 - Po śmierci gen. Władysława Sikorskiego funkcję premiera rządu RP na uchodźstwie objął Stanisław Mikołajczyk; Naczelnym Wodzem mianowany został gen. Kazimierz Sosnkowski.


1943 - Początek bitwy na Łuku Kurskim, największego starcia wojsk pancernych w historii, zakończonego klęską i odwrotem armii niemieckich.


1943 - Komendant Główny Armii Krajowej i Delegat Rządu RP na Kraj utworzyli Kierownictwo Walki Podziemnej.


1943 - W Warszawie przy ul. Poznańskiej śmiertelnie postrzelony został znany aktor Kazimierz Junosza-Stępowski; do zdarzenia doszło w trakcie wykonywania wyroku śmierci na jego żonie, skazanej przez sąd podziemny za współpracę z Niemcami.


1945 - Stany Zjednoczone uznały Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, cofając uznanie rządowi RP na uchodźstwie; następnego dnia to samo uczynił rząd Wielkiej Brytanii.


1945 - Polska administracja oficjalnie przejęła z rąk sowieckiego komendanta wojennego władzę nad Szczecinem.


1945 - W Łodzi urodził się Jerzy Kropiwnicki, ekonomista; członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "S" i Komisji Krajowej, wiceprzewodniczący Zarządu Regionu NSZZ "S" Ziemia Łódzka; po wprowadzeniu stanu wojennego skazany na sześć lat więzienia za kierowanie akcją protestacyjną; w 1984 r. zwolniony na mocy amnestii; w 1989 r. był współzałożycielem ZChN (2002-2006 prezes); poseł na Sejm (1991-1993, 1997-2001); w rządzie Jana Olszewskiego minister pracy i polityki socjalnej, w rządzie Hanny Suchockiej kierował Centralnym Urzędem Planowania, a w gabinecie Jerzego Buzka - Centrum Studiów Strategicznych; prezydent Łodzi w latach 2002-2010.


1946 - Krajowa Rada Narodowa wydała dekret o utworzeniu cenzury - Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk.


1953 – Siły UB i MO rozbiły oddział porucznika Wacława Grabowskiego "Puszczyka", ostatniej formacji Narodowego Zjednoczenia Wojskowego działającej na Mazowszu Północnym.


1965 - W Warszawie urodziła się Małgorzata Walewska, śpiewaczka operowa, mezzosopranistka; dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Sztuki Wokalnej im. Ady Sari.


1978 - W rejonie miasta Arkałyk w Kazachstanie wylądował Mirosław Hermaszewski - jedyny w Polak, który odbył lot w kosmos na pokładzie statku kosmicznego "Sojuz 30".


1986 - W Monachium zmarł Jarosław Stećko - jeden z przywódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów.


1993 - W Polsce wszedł w życie podatek od towarów i usług VAT.


2002 - W Warszawie zmarł Zdzisław Mrożewski, aktor, związany z Teatrem Polskim w Warszawie, Teatrem Narodowym oraz Teatrem Współczesnym; wystąpił m.in. w filmach "Śmierć prezydenta" i "Polonia Restituta".


2013 - W Watykanie papież Franciszek zaprezentował swoją pierwszą encyklikę "Lumen fidei", w której podkreślił indywidualny i społeczny wymiar wiary.


2014 - W Warszawie zmarł Kazimierz Winkler, poeta, autor tekstów popularnych piosenek, m.in. "Czerwony autobus", "Gdy mi ciebie zabraknie", "Pierwszy siwy włos" i "O mnie się nie martw".


2017 – W Rzymie zmarł Joaquin Navarro-Valls, były wieloletni bliski współpracownik Jana Pawła II, rzecznik prasowy Watykanu w latach 1984-2006.


2020 – Zmarł Eugeniusz Szumiejko, działacz opozycji antykomunistycznej, współtwórca struktur NSZZ „Solidarność” na Dolnym Śląsku, po wprowadzeniu stanu wojennego działacz jej struktur podziemnych.

Zobacz także

2024-08-14, godz. 15:00 83. rocznica męczeńskiej śmierci św. Maksymiliana Marii Kolbego Przed południem przy bloku 11 na terenie byłego niemieckiego obozu Auschwitz upamiętniono św. Maksymiliana Kolbego w 83. rocznicę jego męczeńskiej śmierci… » więcej 2024-08-14, godz. 11:00 44 lata temu rozpoczął się strajk w Stoczni Gdańskiej 44 lata temu, 14 sierpnia 1980 roku, rozpoczął się strajk w Stoczni Gdańskiej, który kilkanaście dni później zakończył się podpisaniem historycznych… » więcej 2024-08-14, godz. 10:00 75. rocznica uchwalenia czterech Konwencji Genewskich z 1949 roku 75 lat temu państwa zjednoczyły się wokół humanitarnego nakazu, aby kontrolować zachowania stron walczących i wspólnie ustalić granice przemocy w konfliktach… » więcej 2024-08-14, godz. 09:00 Radzymin: obchody 104. Rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Muzeum Bitwy Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Radzyminie włącza się w uroczyste obchody 104. rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Wydarzenia z sierpnia 1920 roku… » więcej 2024-08-14, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 14 sierpnia » więcej 2024-08-13, godz. 15:00 W Pompejach odkryto dwa ciała ofiar erupcji sprzed 2000 lat Szczątki kobiety i mężczyzny zostały odnalezione przez archeologów w Pompejach. Wraz z nimi w małej starożytnej sypialni odnaleziono biżuterię, w tym… » więcej 2024-08-13, godz. 13:00 Muzeum J. Piłsudskiego podsumowało 3 lata działalności Prawie 170 tysięcy osób przez ostatnie trzy lata odwiedziło Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Muzeum zorganizowało też setki lekcji historycznych… » więcej 2024-08-13, godz. 11:00 80 lat temu na warszawskiej Starówce wybuchł tzw. czołg pułapka 80 lat temu, 13 sierpnia 1944 roku, powstańcy warszawscy przechwycili na Starym Mieście niemiecki pojazd opancerzony, który po przejechaniu barykady eksplodował… » więcej 2024-08-13, godz. 09:00 104 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska 04 lata temu, 13 sierpnia 1920 roku, rozpoczęła się Bitwa Warszawska, w której Wojsko Polskie odniosło spektakularne zwycięstwo nad Armią Czerwoną. Zapewniło… » więcej 2024-08-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 sierpnia » więcej
1213141516
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »