Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-06-18, 07:00 Autor: PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
18 czerwca
1574 - Król Henryk Walezy na wieść o śmierci brata - Karola IX, króla Francji - potajemnie opuścił Polskę, aby objąć tron francuski.


1792 - Pod Zieleńcami wojska polskie dowodzone przez ks. Józefa Poniatowskiego pokonały wojska rosyjskie; dla uczczenia zwycięstwa król Stanisław August Poniatowski ustanowił Order Wojenny Virtuti Militari - najwyższe polskie odznaczenie wojskowe.


1861 – Car Aleksander II wydał ukaz ustanawiający w Królestwie Polskim Radę Stanu oraz samorząd gubernialny i powiatowy.


1896 - W Jaworowie w województwie lwowskim urodził się Władysław Langner, generał WP, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowodził odcinkiem "Węgry" w Armii "Karpaty", a następnie obroną Lwowa.


1905 - Początek kilkudniowych walk robotników z rosyjskim wojskiem i kozakami w Łodzi; łącznie w wyniku starć trwających do 23 czerwca w mieście zginęło około 160 osób, a kilkakrotnie więcej zostało rannych.


1913 - W Zakopanem urodził się Stanisław Marusarz, wszechstronny narciarz, czterokrotny uczestnik igrzysk olimpijskich, wicemistrz świata w skokach narciarskich w 1938 r.; w czasie II wojny światowej kurier tatrzański, aresztowany przez gestapo w 1940 r., uciekł z więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie i przedostał się na Węgry.


1923 - W Łucku urodził się Szymon Szurmiej, aktor, reżyser, scenarzysta, działacz organizacji żydowskich; dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Żydowskiego w Warszawie (1969-2014).


1930 - W Chybiu koło Cieszyna urodził się Henryk Machalica, aktor, występował w Teatrze Narodowym, a także na innych warszawskich scenach: w Teatrze Dramatycznym, Powszechnym, Polskim, Ochoty i Ateneum; znany m.in. z serialu "Złotopolscy", zagrał również w filmach "Pensja pani Latter", "Wilczyca", "Wierna rzeka".


1938 - W Warszawie zmarł Stanisław Car, prawnik, polityk obozu piłsudczykowskiego, jeden z przywódców BBWR, współtwórca konstytucji kwietniowej, marszałek Sejmu (1935-1938).


1938 - W Warszawie prezydent Ignacy Mościcki otworzył nowy gmach Muzeum Narodowego, zaprojektowany przez Tadeusza Tołwińskiego i Antoniego Dygata.


1940 – Generalny gubernator Hans Frank wydał rozporządzenie o wznowieniu działalności szkół podstawowych i zawodowych z bardzo ograniczonym programem nauczania.


1940 – W wyniku niemieckiego bombardowania stacji kolejowej w Thouars we francuskiej Akwitanii zginęło i zmarło z ran 36 polskich żołnierzy, w tym 28 oficerów.


1941 - W Zaklikowie na Lubelszczyźnie urodził się Leszek Długosz, aktor, literat, kompozytor.


1945 - W Moskwie rozpoczął się proces przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, podstępnie aresztowanych przez NKWD.


1949 - W Warszawie urodził się Lech Kaczyński, prawnik, działacz opozycji demokratycznej, I wiceprzewodniczący NSZZ "Solidarność" (1990-1991), parlamentarzysta, minister stanu ds. bezpieczeństwa narodowego w Kancelarii Prezydenta RP (1991), prezes NIK (1992-1995), minister sprawiedliwości (2000-2001); współzałożyciel i prezes partii Prawo i Sprawiedliwość (2001-2003); prezydent Warszawy (2002-2005), współtwórca Muzeum Powstania Warszawskiego; w 2005 r. wybrany na urząd Prezydenta RP. Zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem, którym udawał się na uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej; wraz z nim zginęła jego żona i 94 pasażerów, w tym wielu przedstawicieli polskich elit politycznych, wojskowych i kościelnych oraz środowisk pielęgnujących pamięć o zbrodni katyńskiej.


1949 - W Warszawie urodził się Jarosław Kaczyński, prawnik, działacz opozycji antykomunistycznej, redaktor naczelny "Tygodnika Solidarność" (1989-1991), parlamentarzysta, szef Kancelarii Prezydenta RP (1990-1991), premier RP w latach 2006-2007; prezes Porozumienia Centrum (1990-1998); współzałożyciel i od 2003 r. prezes partii Prawo i Sprawiedliwość, która w 2015 r. zwyciężyła w wyborach parlamentarnych.


1951 - Premier Józef Cyrankiewicz ogłosił zasady Narodowej Pożyczki Rozwoju Sił Polski.


1955 - W Warszawie zmarł Aleksander Zelwerowicz, aktor, reżyser teatralny, pedagog; związany przez wiele lat z Teatrem Polskim w Warszawie; zagrał m.in. w filmach "Rok 1863", "Księżna Łowicka", "Serce matki"; dyrektor teatrów w Łodzi, Warszawie i w Wilnie.


1959 - W Krakowie urodził się Jan Rokita, działacz opozycji antykomunistycznej, przewodniczący NZS na UJ (1980-1982), członek NSZZ "S"; w stanie wojennym internowany; uczestnik Ruchu "Wolność i Pokój"; od 1988 r. w Komitecie Obywatelskim; uczestnik obrad Okrągłego Stołu; poseł na Sejm w latach 1989-2007; wiceprzewodniczący OKP (1989-1991) i przewodniczący sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do Zbadania Działalności MSW; w rządzie Hanny Suchockiej minister szef Urzędu Rady Ministrów; członek Unii Demokratycznej i Unii Wolności, następnie Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego (prezes SKL 2000-2001) i Platformy Obywatelskiej; przewodniczący klubu parlamentarnego PO (2003-2005).


1969 - W Warszawie tragiczną śmiercią zmarł Jerzy Zawieyski, pisarz, dramaturg, publicysta i działacz katolicki związany ze środowiskiem "Tygodnika Powszechnego", współzałożyciel i prezes Klubu Inteligencji Katolickiej, poseł na Sejm oraz wieloletni członek Rady Państwa.


1989 - Odbyła się druga tura wyborów parlamentarnych; do urn wyborczych udało się 25 proc. uprawnionych do głosowania; ostatecznie kandydaci Komitetu Obywatelskiego "Solidarność" zdobyli w czerwcowych wyborach wszystkie spośród 161 mandatów, które mogli uzyskać w Sejmie oraz 99 mandatów na 100 w Senacie; łącznie 260 miejsc w 560 osobowym Zgromadzeniu Narodowym.


1990 - W Warszawie zmarł Henryk Leliwa-Roycewicz, pułkownik WP, jeździec, wicemistrz olimpijski w WKKW z Berlina (1936); uczestnik kampanii 1939 r.; żołnierz Armii Krajowej, w czasie Powstania Warszawskiego dowódca batalionu "Kiliński".


1992 – Rozpoczęła działalność pierwsza polska sieć analogowej telefonii komórkowej PTK Centertel.


1997 - Prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał ustawę lustracyjną uchwaloną przez Sejm w kwietniu 1997 roku; ustawa weszła w życie 1 sierpnia 1997 roku.


1998 - Sejm RP przyjął uchwałę potępiającą totalitarny system komunistyczny.


2010 - W Krakowie zmarła Halina Gryglaszewska, aktorka teatralna i filmowa, reżyser teatralny, profesor PWST w Krakowie.

Zobacz także

2024-08-20, godz. 09:00 104 lata temu wybuchło II powstanie śląskie 104 lata temu, w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku, wybuchło II powstanie śląskie, które miało na celu przywrócenie Górnego Śląska Polsce. Trwało do… » więcej 2024-08-20, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 20 sierpnia » więcej 2024-08-19, godz. 15:30 Odkryto szczątki niemieckich żołnierzy w zbiorowych mogiłach Pracownia Badań Historycznych i Archeologicznych Pomost zakończyła badania dwóch mogił zbiorowych w Kaniowie w gminie Popielów. » więcej 2024-08-19, godz. 13:00 82. rocznica zagłady Żydów z getta w Otwocku i innych gett na wschód od Warszawy 82 lata temu, 19 sierpnia 1942 roku, Niemcy zlikwidowali getto w Otwocku, dzień później w Falenicy i Rembertowie, a 21 sierpnia - w Mińsku Mazowieckim. Z zamkniętej… » więcej 2024-08-19, godz. 11:21 115 lat temu urodził się Jerzy Andrzejewski, prozaik, współzałożyciel KOR 115 lat temu, 19 sierpnia 1909 roku urodził się Jerzy Andrzejewski, prozaik i publicysta, autor scenariuszy filmowych, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników… » więcej 2024-08-19, godz. 09:00 Płock uczcił pamięć obrońców miasta przed armią bolszewicką z sierpnia 1920 r. Pamiętamy o ich bohaterstwie, ofierze, poświęceniu własnego życia w imię wolności ojczyzny - powiedział w niedzielę o obrońcach Płocka przed armią… » więcej 2024-08-19, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 19 sierpnia » więcej 2024-08-18, godz. 11:00 99 lat temu spółka Polskie Radio dostała koncesję na nadawanie ogólnopolskiego programu radiowego 99 lat temu, 18 sierpnia 1925 roku, spółka Polskie Radio dostała koncesję na nadawanie ogólnopolskiego programu radiowego. Pozwolenie, wydane na 20 lat, przyznawało… » więcej 2024-08-18, godz. 09:00 115 lat temu urodził się Władysław Jasiński, legendarny dowódca Jędrusiów 115 lat temu, 18 sierpnia 1909 roku, urodził się Władysław Jasiński, legendarny dowódca grupy dywersyjno-bojowej "Jędrusie" w czasie II wojny światowej… » więcej 2024-08-18, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 18 sierpnia » więcej
3738394041
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »