Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989…
2024-06-04, 13:00 Autor: IAR/ #Jędrzejczyk /w kry

Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989 roku

Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Sejm RP [fot. Agnieszka Stefaniak]
Mija 35. rocznica częściowo wolnych wyborów. 4 czerwca 1989 roku odbyły się pierwsze po II wojnie, częściowo wolne wybory do Sejmu oraz całkowicie wolne do Senatu. Zwycięstwo odniosła w nich „Solidarność”, kierowana przez Lecha Wałęsę.
Po rozmowach Okrągłego Stołu i nieoficjalnych rozmowach w Magdalence przedstawicieli PZPR i „Solidarności” do głosowania dopuszczono opozycję.

Jak mówi Tomasz Kozłowski z Instytutu Pamięci Narodowej ustalono wówczas podział władzy. Komuniści mieli mieć zagwarantowaną większość w parlamencie, gwarancję wyboru Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta, którego wybierał wówczas parlament - sejm i senat, a dodatkowo, dzięki prezydentowi i rządowi komuniści mieliby kontrolą nad aparatem władzy, jak wojsko, służby specjalne, milicja.

Wobec ustaleń Okrągłego Stołu wygrana Solidarności 4 czerwca 1989 roku była dla wszystkich zaskoczeniem - dodaje historyk. „Nikt nie spodziewał się, że społeczeństwo tak gremialnie zagłosuje za Solidarnością, nie spodziewali się tego komuniści, ani ludzie z Solidarności”- podkreśla Tomasz Kozłowski. Jak mówi już w lipcu okazało się, że w parlamencie generał Jaruzelski nie ma wystarczającego poparcia, by zostać prezydentem. Jak przypomina Tomasz Kozłowski był to początek upadku komunizmu. Komunistom nie udało się utworzyć rządu po wyborach. Powołano rząd Tadeusza Mazowieckiego z wpływami starego systemu. „W rządzie Tadeusza Mazowieckiego Czesław Kiszczak został ministrem spraw wewnętrznych, a generał Siwicki - ministrem obrony narodowej, ale stopniowo władza komunistów słabła i na przełomie 89-90 roku partia zaczęła się rozpadać, później doszło do samorozwiązania” - mówi historyk.

W wyborach 4 czerwca opozycja demokratyczna w pierwszej turze uzyskała 160 ze 161 miejsc w Sejmie przeznaczonych dla kandydatów bezpartyjnych. W wyborach do Senatu kandydaci wspierani przez opozycję uzyskali 99 na 100 możliwych mandatów. Polska stała się pierwszym krajem bloku wschodniego, w którym przedstawiciele opozycji uzyskali realny wpływ na sprawowanie władzy, co uznawane jest za początek "Jesieni Ludów", która ostatecznie doprowadziła do upadku żelaznej kurtyny.

O 17.00 w Centralnym Przystanku Historia IPN im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Warszawie odbędzie się dyskusja panelowa „Transformacja ustrojowa w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - bilans doświadczeń”. Transmisja dyskusji na kanale IPNtv. Także Polskie Radio przygotowało specjalny historyczny serwis internetowy dotyczący 35. rocznicy częściowo wolnych wyborów, w którym prezentuje nagrania pochodzące z przełomowych dni 1989 roku, które stanowią dźwiękowe tło upadku komunizmu w Polsce oraz w Europie.
Serwis jest dostępny pod internetowym: www.polskieradio.pl/408/7917/


Zobacz także

2024-07-17, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 17 lipca » więcej 2024-07-16, godz. 15:00 Litwa: w Kownie odsłonięto pomnik króla Aleksandra Jagiellończyka W Kownie odsłonięty został pomnik Aleksandra Jagiellończyka. Był on wielkim księciem litewskim, ale później został też królem Polski. Pomnik stworzyli… » więcej 2024-07-16, godz. 13:00 55. rocznica lądowania na Księżycu 16 lipca 1969 r. rozpoczęła się misja Apollo 11, dzięki której 21 lipca o godz. 2:56 czasu uniwersalnego człowiek po raz pierwszy stanął na powierzchni… » więcej 2024-07-16, godz. 11:00 40 lat temu sąd ogłosił wyrok w sprawie zabójstwa maturzysty Grzegorza Przemyka 40 lat temu, 16 lipca 1984 roku, sąd ogłosił wyrok w sprawie zabójstwa maturzysty Grzegorza Przemyka, syna poetki i działaczki opozycyjnej w PRL Barbary Sadowskiej… » więcej 2024-07-16, godz. 09:00 Mija 91 lat od pierwszej audycji Wesoła Lwowska Fala 91 lat temu, 16 lipca 1933 roku, Polskie Radio Lwów wyemitowało premierową audycję "Wesoła Lwowska Fala". Nadawana na całą Polskę, cieszyła się niezwykłą… » więcej 2024-07-16, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 16 lipca » więcej 2024-07-15, godz. 13:00 Powstanie w kolorze. Ukazał się album ze zdjęciami walczącej Warszawy Każde zdjęcie z czasów Powstania Warszawskiego jest ikoniczne. Chciałem pokazać jak najwięcej życia codziennego powstańczej Warszawy. Mimo strasznych warunków… » więcej 2024-07-15, godz. 11:00 35 lat temu umarła Maria Kuncewiczowa - nie tylko autorka „Cudzoziemki” 15 lipca 1989 roku zmarła Maria Kuncewiczowa, pisarka - najbardziej chyba znana jako autorka powieści „Cudzoziemka” - śpiewaczka, działaczka społeczna… » więcej 2024-07-15, godz. 10:15 Opolscy rycerze walczyli pod Grunwaldem. Kolejny raz wojska polsko-litewskie pobiły Krzyżaków pod Grunwaldem. W rekonstrukcji jednej z największych bitew średniowiecznej Europy uczestniczyła kilkunastoosobowa… » więcej 2024-07-15, godz. 10:00 Mity dotyczące bitwy pod Grunwaldem [DŹWIĘK] Współcześnie w powszechnej świadomości funkcjonuje wiele mitów związanych z bitwą pod Grunwaldem, której dziś obchodzimy 614. rocznicę. Mity te związane… » więcej
1819202122
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »