Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-06-04, 07:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
4 czerwca
1102 - W Płocku zmarł książę Władysław I Herman.

1133 - Papież Innocenty II wydał niekorzystną dla Polski bullę "Sacrosanta Romana", która potwierdzała prawa zwierzchnie arcybiskupstwa magdeburskiego nad Kościołem w Polsce.

1413 - Książę mazowiecki Janusz I Starszy potwierdził i rozszerzył prawa miejskie Starej Warszawy.

1764 – Sejm konwokacyjny powołał Komisję Skarbową Koronną. Jej zadaniem była troska o stan skarbu Korony i rozwój gospodarczy.

1811 - W Warszawie przy Teatrze Narodowym z inicjatywy Wojciecha Bogusławskiego - reżysera, aktora, pisarza - otwarto pierwszą w Polsce szkołę teatralną.

1817 - Cesarz austriacki Franciszek II zatwierdził statut Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie.

1872 - W Warszawie zmarł Stanisław Moniuszko, kompozytor, dyrygent, pedagog muzyczny, twórca polskiej opery narodowej, autor m.in. "Strasznego dworu" i "Halki".

1875 - W Paryżu urodził się Paul Landowski, francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia, syn powstańca styczniowego, autor m.in. olbrzymiego posągu Chrystusa Zbawiciela górującego nad Rio de Janeiro.

1917 - Prezydent Francji Raymond Poincare wydał dekret o utworzeniu Armii Polskiej we Francji (od koloru mundurów tzw. Błękitna Armia); główny jej trzon stanowili Polacy z Francji i USA oraz byli polscy jeńcy wojenni z armii zaborczych. Armia Polska powstała z inicjatywy Romana Dmowskiego i kierowanego przez niego Komitetu Narodowego Polskiego.

1920 - W Trianon podpisany został traktat pokojowy pomiędzy państwami Ententy i Węgrami, które uznane zostały za sukcesora pokonanych w I wojnie światowej Austro-Węgier; na mocy traktatu Węgry utraciły ponad 70 proc. terytorium Królestwa Węgierskiego, około 30 proc. Węgrów znalazło się poza obszarem państwa węgierskiego.

1924 - W Poznaniu urodziła się Xymena Zaniewska, scenograf, architekt, projektantka mody.

1926 - Na Zamku Królewskim w Warszawie Ignacy Mościcki złożył przysięgę i objął urząd prezydenta Rzeczypospolitej.

1933 - W Warszawie urodził się Maciej Dubois, w PRL obrońca w procesach politycznych, wieloletni dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie.

1938 - We Francji rozpoczęły się III Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, w których debiutowała reprezentacji Polski.

1939 - W Stanisławowie urodził się Ireneusz Iredyński, prozaik, poeta, dramaturg, scenarzysta.

1942 - W czasie akcji deportacyjnej prowadzonej przez Niemców w krakowskim getcie zastrzelony został Mordechaj Gebirtig, poeta tworzący w języku jidysz, pieśniarz żydowski, aktor.

1944 - W KL Auschwitz zmarł z wycieńczenia Bronisław Czech, najwszechstronniejszy polski narciarz w okresie międzywojennym, trzykrotny olimpijczyk, taternik, ratownik górski.

1945 - Naczelny Wódz gen. Tadeusz Bór-Komorowski nadał miastu Haren, zajętemu przez 1 Dywizję Pancerną gen. Stanisława Maczka, nazwę Maczków.

1948 - Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik Bitwy o Anglię, został aresztowany przez Informację Wojskową i bezpodstawnie oskarżony o szpiegostwo; podczas śledztwa torturowany fizycznie i psychicznie; w kwietniu 1950 r. skazany na karę śmierci; po roku karę śmierci zmieniono mu na karę dożywocia; więzienie komunistyczne opuścił w 1956 r., zrehabilitowany i ponownie przyjęty do służby w WP.

1951 - W Nowem koło Grudziądza urodził się Bronisław Malinowski, lekkoatleta, mistrz olimpijski na 3 km z przeszkodami (1980).

1952 - W Obornikach Śląskich urodził się Bronisław Komorowski, historyk, działacz opozycji antykomunistycznej; współpracownik KOR, od 1977 r. członek ROPCiO; od 1980 r. w NSZZ "Solidarność"; internowany w stanie wojennym; redaktor podziemnego pisma "ABC - Adriatyk, Bałtyk, M. Czarne" (1984-1989); po 1989 r. członek Unii Demokratycznej, Unii Wolności, Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego i Platformy Obywatelskiej; parlamentarzysta, minister obrony narodowej, marszałek Sejmu; w latach 2010-2015 prezydent RP.

1955 - Powołano Instytut Badań Jądrowych.

1960 - W Londynie zmarł gen. Józef Haller; dowódca II Brygady Legionów Polskich i Armii Polskiej we Francji; w wojnie polsko-bolszewickiej członek Rady Obrony Państwa oraz Generalny Inspektor Armii Ochotniczej; podczas zamachu majowego stanął po stronie rządu, kierując działaniami w Wielkopolsce i na Pomorzu; współtwórca antyrządowego "Frontu Morges" (1936); w czasie II wojny światowej minister rządu RP na uchodźstwie.

1962 - W Śremie urodził się Zenon Jaskuła, kolarz szosowy, wielokrotny mistrz Polski, wicemistrz olimpijski i wicemistrz świata w wyścigu drużynowym na 100 km; trzeci w klasyfikacji końcowej Tour de France w 1993 r.

1968 - Otwarto Muzeum Plakatu w Wilanowie.

1970 - W Białymstoku urodziła się Izabella Scorupco, aktorka, modelka, piosenkarka, znana m.in. z filmów: "Golden Eye", w którym zagrała u boku Pierce'a Brosnana - agenta 007, a także w "Ogniem i mieczem" w reżyserii Jerzego Hoffmana, gdzie wcieliła się w postać Heleny Kurcewiczówny.

1971 - Rząd podjął decyzję o budowie Trasy Łazienkowskiej w Warszawie.

1977 - W warszawskim Międzylesiu otwarto Szpital-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka.

1989 - Przeprowadzono pierwszą turę wyborów do Sejmu i Senatu, na zasadach ustalonych podczas obrad Okrągłego Stołu; zakończyła się ona zwycięstwem "Solidarności", którego konsekwencją był upadek komunizmu i przemiany polityczne nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie Środkowo-Wschodniej.

1989 - W Świebodzicach na Dolnym Śląsku urodził się Paweł Fajdek, polski lekkoatleta, mistrz świata w rzucie młotem.

1992 - W nocy z 4 na 5 czerwca Sejm udzielił wotum nieufności rządowi Jana Olszewskiego.

2008 - We Wrocławiu zmarła Agata Mróz-Olszewska, siatkarka, wielokrotna reprezentantka Polski, dwukrotna mistrzyni Europy (2003, 2005).

2021 – W Warszawie zmarł Władysław Ciastoń, wieloletni funkcjonariusz bezpieki, szef Służby Bezpieczeństwa w latach 1981-1986, oskarżony o sprawstwo kierownicze w sprawie zamordowania przez SB ks. Jerzego Popiełuszki. W 2019 r. wyrokiem sądu Ciastoń został uznany za winnego represjonowania opozycjonistów, co stanowiło zbrodnię przeciwko ludzkości i zbrodnię komunistyczną. Został prawomocnie skazany na dwa lata pozbawienia wolności.

Zobacz także

2024-08-06, godz. 14:13 Zdewastowano pomnik poświęcony Rzezi Woli w Warszawie Pomnik upamiętniający ofiary Rzezi Woli w Warszawie został zdewastowany. Burmistrz dzielnicy Krzysztof Strzałkowski poinformował o akcie wandalizmu na portalu… » więcej 2024-08-06, godz. 13:00 Mija 79 lat od zrzucenia bomby atomowej na Hiroszimę Mija 79 lat od zrzucenia amerykańskiej bomby atomowej na Hiroszimę. 6 sierpnia 1945 roku o godzinie 8.15 na japońskie miasto spadła, ważąca cztery tony… » więcej 2024-08-06, godz. 10:30 Obchody 80. rocznicy rzezi Woli [DŹWIĘK] To był największy mord na ludności cywilnej podczas II wojny światowej. Szacuje się, że w ciągu zaledwie jednego tygodnia Niemcy na Woli zamordowali ponad… » więcej 2024-08-06, godz. 11:00 110 lat temu I Kompania Kadrowa rozpoczęła historyczny Marsz ku Wolności 110 lat temu, 6 sierpnia 1914 roku, przed świtem Pierwsza Kompania Kadrowa, utworzona trzy dni wcześniej przez Józefa Piłsudskiego, rozpoczęła historyczny… » więcej 2024-08-06, godz. 09:00 Mija 135. rocznica urodzin Kazimiery Iłłakowiczówny, poetki i sekretarza marszałka Piłsudskiego 135 lat temu, 6 sierpnia 1889 roku, urodziła się Kazimiera Iłłakowiczówna, poetka, autorka utworów dramatycznych i przekładów literackich. Nazywana "Iłłą"… » więcej 2024-08-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 sierpnia » więcej 2024-08-05, godz. 15:00 80 lat temu żołnierze Armii Krajowej uwolnili więźniów KL Warschau 80 lat temu, 5 sierpnia 1944 roku, w piątym dniu Powstania Warszawskiego, żołnierze Batalionu "Zośka" Armii Krajowej w brawurowej akcji zdobyli niemiecki nazistowski… » więcej 2024-08-05, godz. 13:00 80 lat temu rozpoczęła się Rzeź Woli [DŹWIĘK] 80 lat temu rozpoczęła się Rzeź Woli, czyli masakra cywilnej ludności Warszawy, dokonana przez oddziały SS oraz niemieckie siły policyjne. Liczba ofiar… » więcej 2024-08-05, godz. 11:00 Wystawa „Służba członkiń Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Powstaniu Warszawskim” Były łączniczkami, sanitariuszkami, przeprowadzały cywilów kanałami, angażowały się w działania bojowe. W siedzibie głównej Muzeum Niepodległości… » więcej 2024-08-05, godz. 10:58 160. rocznica stracenia Romualda Traugutta i 4 innych przywódców Powstania Styczniowego 160 lat temu, 5 sierpnia 1864 roku, na stokach Cytadeli Warszawskiej władze carskie przeprowadziły egzekucję generała Romualda Traugutta, dyktatora Powstania… » więcej
4344454647
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »