W swojej twórczości nawiązywał do walki społeczeństwa z systemem totalitarnym i do przeżyć zwykłych ludzi zderzających się z rzeczywistością takiego systemu. Należał do popularnego trio z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim. W pamięci Polaków pozostał bardem z gitarą, śpiewającym - "Mury", "Obławę" i "Naszą klasę".
Jacek Kaczmarski napisał około 600 wierszy, pięć powieści i dwa libretta, wydał ponad 20 płyt. W autorskich piosenkach odwoływał się do tradycyjnych wartości i symboli narodowych, krytykował komunistyczne władze. Był zafascynowany twórczością Włodzimierza Wysockiego i Bułata Okudżawy.
Swoje kompozycje artysta wykonywał zarówno w mieszkaniach przyjaciół, jak i w wielkich salach koncertowych. W latach 80. ogromną popularność - zwłaszcza w podziemiu antykomunistycznym - przyniosła mu pieśń "Mury" z 1978 roku, nawiązująca do utworu katalońskiego barda Lluísa Llacha. Utwór ten, śpiewany przez trio na zakończenie programu poetyckiego o tej samej nazwie, stał się hymnem "Solidarności", a Jacek Kaczmarski został okrzyknięty "bardem opozycji".
Od 1981 roku pieśniarz przebywał na emigracji, dużo koncertował w Europie i Ameryce. Po upadku PRL wrócił do kraju. Od 1995 roku przez kilka lat mieszkał w Australii, skąd przyjeżdżał do Polski na koncerty i promocje kolejnych płyt.
W latach 90. pisał również książki, często zawierające obszerne wątki autobiograficzne, między innymi - "Autoportret z kanalią", "Plaża dla psów" oraz "O aniołach innym razem". W 2000 roku został wydany "Napój Ananków", jego powieść o pracy w Radiu Wolna Europa.
Artysta zmarł 10 kwietnia 2004 roku, w wieku 47 lat. Jego pogrzeb odbył się na warszawskich Powązkach 24 kwietnia. Na początku uroczystości zaśpiewał Chór Filharmonii Narodowej. "Nie godzimy się na tę śmierć. Ona zawsze przychodzi za wcześnie" - powiedział ojciec Wacław Oszajca, który odprawiał mszę świętą. "Jacek Kaczmarski mówił, że życie to tylko metafora" - dodał duchowny i przypomniał słowa "Modlitwy o wschodzie słońca" wykonywanej przez Kaczmarskiego: "Ale zbaw mnie od nienawiści/Ocal mnie od pogardy Panie".
(więcej)
Urodził się 22 marca 1957 roku w Warszawie. W latach 70. studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Wtedy również miał miejsce jego debiut artystyczny - na Warszawskim Jarmarku Piosenki w 1976 roku. Trzykrotnie zdobywał nagrody Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie. Był także laureatem wielu innych wyróżnień.
Twórczość Jacka Kaczmarskiego znalazła się na wielu płytach. Są wśród nich - "Mury", "Raj", "Wojna postu z karnawałem", "Mimochodem". Jego wczesne programy poetycko-muzyczne powstały we współpracy z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim. Z tym ostatnim nagrał także album "Sarmatia".
Większość tekstów poetyckich pieśniarza została wydana w licznych śpiewnikach i zbiorach.
Jacek Kaczmarski zmagał się z chorobą nowotworową. Zmarł 10 kwietnia 2004 roku, w gdańskim szpitalu na Zaspie. Kilka godzin przed śmiercią przyjął chrzest w wyznaniu rzymskokatolickim. Spoczął w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Po zakończeniu oficjalnej ceremonii żałobnej, uczestnicy pogrzebu zaśpiewali nad grobem artysty utwór "Mury" jego autorstwa.
Krótko przed śmiercią Jacek Kaczmarski otrzymał nagrodę muzyczną Fryderyka za całokształt twórczości artystycznej. Pośmiertnie został uhonorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, nadanym "za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej".
Utwory Jacka Kaczmarskiego do dziś są inspiracją dla autorów piosenki poetyckiej. Organizowane są festiwale i koncerty poświęcone jego twórczości. Powstają książki i filmy dokumentalne na temat jego życia i działalności artystycznej.