Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-04-04, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
4 kwietnia
986 - W Kwedlinburgu odbył się zjazd, na którym Mieszko I złożył hołd cesarzowi Ottonowi III i podarował młodemu władcy wielbłąda.

1350 - W Budzie Kazimierz III Wielki zawarł porozumienie z królem węgierskim Ludwikiem Andegaweńskim dotyczące Rusi Halicko-Włodzimierskiej oraz węgierskiej pomocy w walce z Litwą.

1557 - W Ostrownie na Białorusi urodził się Lew Sapieha, hetman wielki litewski, twórca potęgi rodu Sapiehów.

1682 - W majątku Waka, obecnie w granicach Wilna, zmarł Michał Kazimierz Pac, hetman wielki litewski, wojewoda wileński, fundator wielu świątyń, m.in. kościoła świętych Piotra i Pawła w Wilnie, w którym został pochowany.

1782 - Zmarł August Czartoryski, architekt politycznej potęgi tzw. Familii, ojciec Adama Kazimierza Czartoryskiego.

1794 - W bitwie pod Racławicami powstańcy dowodzeni przez Tadeusza Kościuszkę pokonali wojska rosyjskie gen. Aleksandra Tormasowa; w bitwie wsławili się kosynierzy, a do narodowej legendy przeszedł Bartosz Głowacki.

1849 – Armia Sycylijska pod dowództwem gen. Ludwika Mierosławskiego została rozbita przez wojska neapolitańskie w bitwie o Katanię.

1865 - W Niżnym Nowogrodzie urodził się Zdzisław Lubomirski, ziemianin, działacz społeczno-polityczny, prezydent Warszawy (1916-17), członek Rady Regencyjnej (1917-18); w latach 1928-38 senator II RP, w czasie okupacji niemieckiej aresztowany przez Niemców (1942), więziony na Pawiaku.

1875 - W Warszawie urodził się Kazimierz Prószyński, wynalazca, konstruktor, pionier polskiej kinematografii; zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen w marcu 1945 r.

1877 - W Krakowie urodził się Mordechaj Gebirtig, poeta żydowski, autor m.in. wiersza "Bleibt gesund mir, Kroke" ("Bądź mi zdrów, Krakowie"); zamordowany przez Niemców w czerwcu 1942 roku.

1883 - W Wieliczce urodził się Władysław Skoczylas, grafik, drzeworytnik, malarz, rzeźbiarz, autor m.in. "Pochodu zbójników", "Teki zbójnickiej" i "Teki podhalańskiej".

1912 - W Ostrowcu Świętokrzyskim urodził się Jan Rybkowski, reżyser, scenarzysta, pedagog, scenograf; twórca seriali filmowych "Chłopi", "Kariera Nikodema Dyzmy" i "Rodzina Połanieckich".

1914 - W Warszawie urodził się Ryszard Białous, ps. Jerzy, kapitan Armii Krajowej, harcmistrz, żołnierz kampanii obronnej 1939 r., powstaniec warszawski, dowódca Oddziału Specjalnego "Jerzy", batalionu "Zośka" i brygady dywersji "Broda 53" zgrupowania "Radosław"; więzień niemieckich obozów Bergen-Belsen i Sandbostel, od 1946 roku na emigracji w Argentynie.

1915 - Urodził się Ludwik Bazylow, historyk, badacz dziejów Europy Wschodniej, autor wielu książek poświęconych historii Rosji.

1918 - Rada Regencyjna powołała rząd Jana Kantego Steczkowskiego.

1919 - W Warszawie, w podziemiach Galerii Luxenburga przy ulicy Senatorskiej, założono teatrzyk literacko-artystyczny Qui Pro Quo.

1919 - Powołano do życia Wydział Filozoficzny Wszechnicy Piastowskiej w Poznaniu, przemianowanej w 1955 r. na Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.

1926 - W Częstochowie ukazało się pierwsze wydanie tygodnika katolickiego "Niedziela".

1932 - W Warszawie urodził się Jerzy Gruza, reżyser filmowy, teatralny i telewizyjny, scenarzysta, twórca m.in. seriali "Wojna domowa" i "Czterdziestolatek"; dyrektor Teatru Muzycznego w Gdyni w latach 1983-91.

1939 - Początek kilkudniowej wizyty ministra spraw zagranicznych RP Józefa Becka w Londynie, zakończonej wydaniem dwustronnego komunikatu oznaczającego zawarcie wstępnego porozumienia między Polską a Wielką Brytanią o wzajemnej pomocy na wypadek wojny.

1940 - W Warcie koło Sieradza Niemcy zamordowali około 500 pacjentów Publicznego Szpitala Psychiatrycznego.

1940 - Na Firleju pod Radomiem Niemcy dokonali publicznej egzekucji, zabijając 145 mieszkańców wsi Gałki, Gielniów i Mechlin za udzielanie pomocy oddziałowi mjr. Henryka Dobrzańskiego "Hubala"; w czasie II wojny światowej na Firleju w masowych egzekucjach Niemcy zamordowali od 12-15 tys. osób.

1946 - W Olkuszu urodziła się Halina Wyrodek, aktorka, piosenkarka, gwiazda "Piwnicy pod Baranami", przez wiele lat związana z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, aktorka filmowa, znana m.in. z ról w filmach "Party przy świecach", "Grzeszny żywot Franciszka Buły".

1946 - Sejm przyjął ustawę o nacjonalizacji banków.

1949 - W Waszyngtonie przedstawiciele 12 państw podpisali sojusz wojskowy - Pakt Północnoatlantycki (NATO); w skład sojuszu weszły: Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Kanada, Francja, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg, Dania, Norwegia, Islandia i Portugalia.

1949 - W więzieniu we Wronkach zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach,
najprawdopodobniej zamordowany na polecenie władz komunistycznych, ppłk dr Wacław Lipiński, historyk, żołnierz Legionów Polskich, członek Komendy Głównej POW, działacz piłsudczykowski; w czasie II wojny światowej współorganizator Konwentu Organizacji Niepodległościowych (1942); po wojnie założyciel i przewodniczący podziemnego Stronnictwa Niezawisłości Narodowej (1946), członek Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej (1946-1947); aresztowany przez władze komunistyczne w 1947 r. i skazany na karę śmierci, zamienioną na dożywocie.

1960 - Premiera filmu "Zezowate szczęście" w reżyserii Andrzeja Munka.

1961 - Premiera komedii "Mąż swojej żony" w reżyserii Stanisława Barei.

1962 - W Warszawie urodził się Piotr Siwkiewicz, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Yesterday", "Pociąg do Hollywood", "Marcowe migdały".

1965 - W Warszawie urodził się Janusz Olech, szermierz, szablista, srebrny medalista igrzysk olimpijskich w Seulu (1988).

1966 - W Hamburgu zmarł Alfred Naujocks, SS-Sturmbannfuehrer. Dowódca niemieckiej grupy dywersyjnej odpowiedzialnej za prowokację gliwicką 31 sierpnia 1939 roku.

1977 - W Royan we Francji miało miejsce prawykonanie "Symfonii Pieśni Żałosnych" Henryka Mikołaja Góreckiego, który przyniósł mu międzynarodową sławę; tematem utworu jest tęsknota i cierpienie matki i jej dzieci.

1980 - W Warszawie zmarł prof. Władysław Tatarkiewicz - historyk filozofii i sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; jego najważniejsze dzieła to "Historia filozofii", "Historia estetyki", traktat "O szczęściu".

1980 - W Nowym Jorku zmarł Aleksander Ford, reżyser, autor filmów "Ulica Graniczna", "Krzyżacy", "Pierwszy dzień wolności", "Młodość Chopina" i "Ósmy dzień tygodnia".

2004 - W Warszawie zmarł Marian Jonkajtys, aktor, reżyser, poeta, wykładowca warszawskiej PWST, twórca Teatru Na Targówku (późniejszego Teatru Rampa).

2016 – W Warszawie zmarła Elżbieta Dziębowska "Dewajtis", harcerka Szarych Szeregów, żołnierz Armii Krajowej, uczestniczka akcji "Kutschera" oraz Powstania Warszawskiego, muzykolog, wykładowca uniwersytecki, wieloletnia redaktor Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.

Zobacz także

2024-05-01, godz. 11:00 125 lat temu urodził się lotnik Stanisław Skarżyński 125 lat temu, 1 maja 1899 roku, urodził się Stanisław Skarżyński, pilot, który w 1933 roku, jako pierwszy Polak, pokonał Atlantyk. Wsławił się też lotem… » więcej 2024-05-01, godz. 10:30 20 lat temu Polska wstąpiła do Unii Europejskiej 20 lat temu, 1 maja 2004 roku, Polska wraz z dziewięcioma innymi krajami wstąpiła do Unii Europejskiej. Grono członków Wspólnoty powiększyło się wówczas… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Międzynarodowe Święto Pracy Dziś przypada Międzynarodowe Święto Pracy, popularnie nazywane 1 Maja. Data upamiętnia protesty robotników z Chicago w 1886 roku, którzy domagali się wprowadzenia… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 1 maja » więcej 2024-04-30, godz. 15:00 20 lat Polski w UE [DŹWIĘK] To jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Polski - mówili zgodnie uczestnicy konferencji podsumowującej 20 lat naszej obecności w Unii Europejskiej. » więcej 2024-04-30, godz. 13:00 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego obozu Ravensbruck Mija 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu Ravensbruck. Gdy 30 kwietnia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej zajęli obóz, opuszczony… » więcej 2024-04-30, godz. 11:00 95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca kultury antycznej 95 lat temu, 30 kwietnia 1929 roku, urodził się Zygmunt Kubiak, eseista, tłumacz, znawca i propagator kultury oraz literatury antycznej, autor „Mitologii… » więcej 2024-04-30, godz. 09:00 Piknik w Muzeum Wojska Polskiego [DŹWIĘK] Grupy rekonstrukcyjne zajmujące się drugą wojną światową i osiemnastym wiekiem oraz współczesny sprzęt wojskowy - to wszystko można było zobaczyć podczas… » więcej 2024-04-30, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 30 kwietnia » więcej 2024-04-29, godz. 15:00 105 lat temu Sejm Ustawodawczy ogłosił 3 maja świętem narodowym 105 lat temu - 29 kwietnia 1919 roku - Sejm Ustawodawczy ogłosił dzień 3 maja świętem narodowym odrodzonej po zaborach Polski, na pamiątkę uchwalenia w… » więcej
8687888990
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »