Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-24, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
24 marca
1568 - Król Zygmunt II August powołał Komisję Morską.

1651 – W kościele jezuitów w Warszawie odbyła się instalacja i koronacja obrazu Matki Bożej Łaskawej – Patronki Warszawy.

1794 - Na Rynku Głównym w Krakowie Tadeusz Kościuszko złożył uroczystą przysięgę, ogłaszając tym samym akt powstania narodowego, znanego w historii jako Insurekcja Kościuszkowska.

1812 - W Warszawie urodził się Leopold Kronenberg, finansista, przemysłowiec, polityk, jeden z najwybitniejszych działaczy gospodarczych na ziemiach polskich w XIX w.; budowniczy Kolei Warszawsko-Terespolskiej i Kolei Nadwiślańskiej, założyciel Banku Handlowego i Szkoły Handlowej w Warszawie; w 1861 r. współtwórca obozu "białych" i jeden z jego przywódców w Powstaniu Styczniowym.

1839 - W Paryżu uroczyście otwarta została Biblioteka Polska.

1844 - W Kopenhadze zmarł Bertel Thorvaldsen, rzeźbiarz, autor m.in. warszawskich pomników księcia Józefa Poniatowskiego i Mikołaja Kopernika.

1849 - We Lwowie urodził się Tadeusz Barącz, rzeźbiarz, autor m.in. lwowskiego pomnika króla Jana III Sobieskiego.

1900 - W Krakowie w Teatrze Miejskim odbyła się prapremiera "Snu srebrnego Salomei" Juliusza Słowackiego.

1903 - W Białowieży urodził się Igor Newerly, pisarz, autor książek "Chłopiec z Salskich Stepów", "Pamiątka z Celulozy" i "Zostało z uczty bogów", więzień niemieckich obozów Majdanek, Auschwitz, Bergen-Belsen, sygnatariusz Listu 34 z 1964 roku.

1914 - W Mazurkach nad Szczarą na Ziemi Nowogródzkiej urodziła się Krystyna Krahelska, harcerka, poetka, żołnierz ZWZ-AK "Danuta"; autorka jednej z najpopularniejszych piosenek Polski Walczącej "Hej chłopcy, bagnet na broń!".

1915 - W Krakowie zmarł Karol Olszewski, chemik, fizyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; wspólnie z prof. Zygmuntem Wróblewskim jako pierwsi na świecie w 1883 r. dokonali skroplenia tlenu, a następnie azotu.

1918 - W Krakowie urodził się Jacek Stwora, dziennikarz, pisarz, reporter, żołnierz kampanii wrześniowej 1939 roku i francuskiej w roku 1940; autor książek "Dzielnica szwarckopów", "Co jest za tym murem?", "Kataryniarz i złoty tron".

1918 - W Paryżu zmarł Władysław Ślewiński, malarz okresu Młodej Polski.

1922 - Sejm Ustawodawczy przyjął do wiadomości uchwałę Sejmu Wileńskiego o wcieleniu Wileńszczyzny do Polski i wezwał rząd RP, "aby niezwłocznie objął sprawowanie władzy państwowej w Ziemi Wileńskiej".

1924 - Rada Ligi Narodów przyznała Czechosłowacji Jaworzynę Spiską.

1924 - Z inicjatywy Centralnego Wydziału Kobiecego PPS po raz pierwszy w Polsce zorganizowano obchody Dnia Kobiet.

1928 - W Wilnie urodził się Czesław Nowicki, dziennikarz, prezenter pogody programach Telewizji Polskiej, popularny "Wicherek".

1934 - W Gołogórach urodził się Ryszard Zub, szermierz, szablista, trzykrotny medalista igrzysk olimpijskich (1956, 1960, 1964), czterokrotny mistrz świata.

1936 - W Boksyckiej urodził się Władysław Baka, ekonomista, polityk, członek władz PZPR, dwukrotny prezes Narodowego Banku Polskiego, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

1941 - Zarządzenie niemieckiego gubernatora dystryktu lubelskiego Ernsta Zoernera o utworzeniu getta żydowskiego w Lublinie.

1942 - Ze Związku Sowieckiego rozpoczęła się ewakuacja Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa; do listopada 1942 r. wysłano do Iranu ponad 115 tys. osób, w tym około 78,5 tys. żołnierzy oraz 37 tys. cywilów; wśród ewakuowanych były tysiące dzieci.

1944 - Z niemieckiego obozu dla lotników Stalag Luft III w Żaganiu (niem. Sagan) w nocy z 24 na 25 marca uciekło 76 jeńców, m.in. 41 Brytyjczyków i sześciu Polaków; ucieczka zakończyła się tragicznie, tylko trzej jeńcy odzyskali wolność - dwóch Norwegów i Holender, pozostałych 73 schwytano; pięćdziesięciu z nich, w tym sześciu Polaków, na specjalny rozkaz Adolfa Hitlera zostało rozstrzelanych.

1944 - W Markowej k. Łańcuta na Podkarpaciu niemieccy żandarmi zamordowali ośmioro Żydów z rodzin Didnerów, Grunfeldów i Goldmanów oraz ukrywających ich Józefa Ulmę oraz będącą w ostatnim miesiącu ciąży jego żonę Wiktorię; zabili też szóstkę dzieci Ulmów; najstarsza z rodzeństwa Stasia miała osiem lat.

1945 - W Krakowie ukazał się pierwszy numer "Tygodnika Powszechnego".

1946 - W Warszawie urodził się Andrzej Titkow, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych i fabularnych, autor filmów "Z pamięci", "Mniej niż zero", "Turniej", "Walterowcy" i "serialu Układ krążenia".

1948 - W Katowicach urodził się Jerzy Kukuczka, himalaista, drugi człowiek na świecie, po Reinholdzie Messnerze, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum; zginął w 1989 r. podczas wejścia na Lhotse (8516 m) nową drogą, przez niezdobytą wówczas południową ścianę.

1956 - W Warszawie urodził się Wiesław Weiss, dziennikarz muzyczny, redaktor naczelny miesięczników "Tylko Rock" i "Teraz Rock", autor "Rock. Encyklopedii" i książek o tematyce muzycznej m.in. "Pink Floyd. Szyderczy śmiech i krzyk rozpaczy".

1959 - W Warszawie urodził się Filip Łobodziński, dziennikarz, tłumacz, muzyk Zespołu Reprezentacyjnego; w latach 70. aktor dziecięcy, znany m.in. z filmów "Stawiam na Tolka Banana" i "Podróż za jeden uśmiech".

1959 - W Żorach urodził się Marek Probosz, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmów "Niech cię odleci mara", "Czas dojrzewania", "Śmierć rotmistrza Pileckiego".

1962 - W gdańskim klubie "Żak" odbył się pierwszy koncert zespołu Niebiesko-Czarni.

1964 - W Gdańsku urodził się Marek Kamiński, polarnik, podróżnik, żeglarz, pisarz, fotograf; jako pierwszy człowiek na świecie zdobył w jednym roku (1995) dwa bieguny Ziemi.

1969 - W Raciborzu urodził się Ryszard Wolny, zapaśnik, trener; pięciokrotny olimpijczyk, mistrz olimpijski z Atlanty (1996), medalista mistrzostw świata i Europy.

1973 - W Royal Tunbridge Wells w Anglii zmarł Marian Januszajtis-Żegota, generał, dowódca Legionu Wschodniego i I Brygady Legionów Polskich; współautor nieudanego zamachu stanu, mającego na celu obalenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego (1919); wojewoda nowogródzki w latach 1924-26.

1976 - W Londynie zmarł mjr Eugeniusz Kaszyński "Nurt", cichociemny, w latach 1943-44 zastępca dowódcy, a następnie dowódca Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" na Kielecczyźnie.

1980 - Premiera filmu "Dyrygent" w reżyserii Andrzeja Wajdy.

1980 - Premiera filmu "Paciorki jednego różańca" w reżyserii Kazimierza Kutza.

1992 - W Neuquen w Argentynie zmarł Ryszard Białous, ps. Jerzy, kapitan Armii Krajowej, harcmistrz, żołnierz kampanii polskiej 1939 r., powstaniec warszawski, dowódca Oddziału Specjalnego "Jerzy", batalionu "Zośka" i brygady dywersji "Broda 53" zgrupowania "Radosław", więzień obozów Bergen-Belsen i Sandbostel żołnierz 1 Brygady Spadochronowej; od 1946 roku przebywał na emigracji w Argentynie.

2003 - W Warszawie zmarł Zdzisław Krzyszkowiak, lekkoatleta, mistrz olimpijski z Rzymu w biegu na 3000 m z przeszkodami (1960), mistrz Europy i rekordzista świata.

2012 - W Warszawie otwarto Most Marii Skłodowskiej-Curie.

2012 – Założono partię polityczną Solidarna Polska, której prezesem został Zbigniew Ziobro. W 2023 r. partia została przemianowana na Suwerenną Polskę.

Zobacz także

2024-04-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 kwietnia » więcej 2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej 2024-04-19, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych 100 lat temu, 19 kwietnia 1924 roku, urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych. Świadek historii i działacz… » więcej 2024-04-19, godz. 09:00 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim 81 lat temu - 19 kwietnia 1943 roku - w warszawskim getcie wybuchło powstanie kierowane przez żydowskie podziemne formacje zbrojne. Stanowiło odpowiedź na… » więcej 2024-04-19, godz. 02:21 Kalendarium historyczne 19 kwietnia » więcej 2024-04-18, godz. 16:15 Na Zamku Królewskim obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków Spotkania i debaty w kręgu osób zaangażowanych w prace na rzecz ratowania dziedzictwa kulturowe. Na Zamku Królewskim w Warszawie odbywają się obchody Międzynarodowego… » więcej
9192939495
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »