Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-24, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
24 marca
1568 - Król Zygmunt II August powołał Komisję Morską.

1651 – W kościele jezuitów w Warszawie odbyła się instalacja i koronacja obrazu Matki Bożej Łaskawej – Patronki Warszawy.

1794 - Na Rynku Głównym w Krakowie Tadeusz Kościuszko złożył uroczystą przysięgę, ogłaszając tym samym akt powstania narodowego, znanego w historii jako Insurekcja Kościuszkowska.

1812 - W Warszawie urodził się Leopold Kronenberg, finansista, przemysłowiec, polityk, jeden z najwybitniejszych działaczy gospodarczych na ziemiach polskich w XIX w.; budowniczy Kolei Warszawsko-Terespolskiej i Kolei Nadwiślańskiej, założyciel Banku Handlowego i Szkoły Handlowej w Warszawie; w 1861 r. współtwórca obozu "białych" i jeden z jego przywódców w Powstaniu Styczniowym.

1839 - W Paryżu uroczyście otwarta została Biblioteka Polska.

1844 - W Kopenhadze zmarł Bertel Thorvaldsen, rzeźbiarz, autor m.in. warszawskich pomników księcia Józefa Poniatowskiego i Mikołaja Kopernika.

1849 - We Lwowie urodził się Tadeusz Barącz, rzeźbiarz, autor m.in. lwowskiego pomnika króla Jana III Sobieskiego.

1900 - W Krakowie w Teatrze Miejskim odbyła się prapremiera "Snu srebrnego Salomei" Juliusza Słowackiego.

1903 - W Białowieży urodził się Igor Newerly, pisarz, autor książek "Chłopiec z Salskich Stepów", "Pamiątka z Celulozy" i "Zostało z uczty bogów", więzień niemieckich obozów Majdanek, Auschwitz, Bergen-Belsen, sygnatariusz Listu 34 z 1964 roku.

1914 - W Mazurkach nad Szczarą na Ziemi Nowogródzkiej urodziła się Krystyna Krahelska, harcerka, poetka, żołnierz ZWZ-AK "Danuta"; autorka jednej z najpopularniejszych piosenek Polski Walczącej "Hej chłopcy, bagnet na broń!".

1915 - W Krakowie zmarł Karol Olszewski, chemik, fizyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; wspólnie z prof. Zygmuntem Wróblewskim jako pierwsi na świecie w 1883 r. dokonali skroplenia tlenu, a następnie azotu.

1918 - W Krakowie urodził się Jacek Stwora, dziennikarz, pisarz, reporter, żołnierz kampanii wrześniowej 1939 roku i francuskiej w roku 1940; autor książek "Dzielnica szwarckopów", "Co jest za tym murem?", "Kataryniarz i złoty tron".

1918 - W Paryżu zmarł Władysław Ślewiński, malarz okresu Młodej Polski.

1922 - Sejm Ustawodawczy przyjął do wiadomości uchwałę Sejmu Wileńskiego o wcieleniu Wileńszczyzny do Polski i wezwał rząd RP, "aby niezwłocznie objął sprawowanie władzy państwowej w Ziemi Wileńskiej".

1924 - Rada Ligi Narodów przyznała Czechosłowacji Jaworzynę Spiską.

1924 - Z inicjatywy Centralnego Wydziału Kobiecego PPS po raz pierwszy w Polsce zorganizowano obchody Dnia Kobiet.

1928 - W Wilnie urodził się Czesław Nowicki, dziennikarz, prezenter pogody programach Telewizji Polskiej, popularny "Wicherek".

1934 - W Gołogórach urodził się Ryszard Zub, szermierz, szablista, trzykrotny medalista igrzysk olimpijskich (1956, 1960, 1964), czterokrotny mistrz świata.

1936 - W Boksyckiej urodził się Władysław Baka, ekonomista, polityk, członek władz PZPR, dwukrotny prezes Narodowego Banku Polskiego, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

1941 - Zarządzenie niemieckiego gubernatora dystryktu lubelskiego Ernsta Zoernera o utworzeniu getta żydowskiego w Lublinie.

1942 - Ze Związku Sowieckiego rozpoczęła się ewakuacja Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa; do listopada 1942 r. wysłano do Iranu ponad 115 tys. osób, w tym około 78,5 tys. żołnierzy oraz 37 tys. cywilów; wśród ewakuowanych były tysiące dzieci.

1944 - Z niemieckiego obozu dla lotników Stalag Luft III w Żaganiu (niem. Sagan) w nocy z 24 na 25 marca uciekło 76 jeńców, m.in. 41 Brytyjczyków i sześciu Polaków; ucieczka zakończyła się tragicznie, tylko trzej jeńcy odzyskali wolność - dwóch Norwegów i Holender, pozostałych 73 schwytano; pięćdziesięciu z nich, w tym sześciu Polaków, na specjalny rozkaz Adolfa Hitlera zostało rozstrzelanych.

1944 - W Markowej k. Łańcuta na Podkarpaciu niemieccy żandarmi zamordowali ośmioro Żydów z rodzin Didnerów, Grunfeldów i Goldmanów oraz ukrywających ich Józefa Ulmę oraz będącą w ostatnim miesiącu ciąży jego żonę Wiktorię; zabili też szóstkę dzieci Ulmów; najstarsza z rodzeństwa Stasia miała osiem lat.

1945 - W Krakowie ukazał się pierwszy numer "Tygodnika Powszechnego".

1946 - W Warszawie urodził się Andrzej Titkow, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych i fabularnych, autor filmów "Z pamięci", "Mniej niż zero", "Turniej", "Walterowcy" i "serialu Układ krążenia".

1948 - W Katowicach urodził się Jerzy Kukuczka, himalaista, drugi człowiek na świecie, po Reinholdzie Messnerze, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum; zginął w 1989 r. podczas wejścia na Lhotse (8516 m) nową drogą, przez niezdobytą wówczas południową ścianę.

1956 - W Warszawie urodził się Wiesław Weiss, dziennikarz muzyczny, redaktor naczelny miesięczników "Tylko Rock" i "Teraz Rock", autor "Rock. Encyklopedii" i książek o tematyce muzycznej m.in. "Pink Floyd. Szyderczy śmiech i krzyk rozpaczy".

1959 - W Warszawie urodził się Filip Łobodziński, dziennikarz, tłumacz, muzyk Zespołu Reprezentacyjnego; w latach 70. aktor dziecięcy, znany m.in. z filmów "Stawiam na Tolka Banana" i "Podróż za jeden uśmiech".

1959 - W Żorach urodził się Marek Probosz, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmów "Niech cię odleci mara", "Czas dojrzewania", "Śmierć rotmistrza Pileckiego".

1962 - W gdańskim klubie "Żak" odbył się pierwszy koncert zespołu Niebiesko-Czarni.

1964 - W Gdańsku urodził się Marek Kamiński, polarnik, podróżnik, żeglarz, pisarz, fotograf; jako pierwszy człowiek na świecie zdobył w jednym roku (1995) dwa bieguny Ziemi.

1969 - W Raciborzu urodził się Ryszard Wolny, zapaśnik, trener; pięciokrotny olimpijczyk, mistrz olimpijski z Atlanty (1996), medalista mistrzostw świata i Europy.

1973 - W Royal Tunbridge Wells w Anglii zmarł Marian Januszajtis-Żegota, generał, dowódca Legionu Wschodniego i I Brygady Legionów Polskich; współautor nieudanego zamachu stanu, mającego na celu obalenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego (1919); wojewoda nowogródzki w latach 1924-26.

1976 - W Londynie zmarł mjr Eugeniusz Kaszyński "Nurt", cichociemny, w latach 1943-44 zastępca dowódcy, a następnie dowódca Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" na Kielecczyźnie.

1980 - Premiera filmu "Dyrygent" w reżyserii Andrzeja Wajdy.

1980 - Premiera filmu "Paciorki jednego różańca" w reżyserii Kazimierza Kutza.

1992 - W Neuquen w Argentynie zmarł Ryszard Białous, ps. Jerzy, kapitan Armii Krajowej, harcmistrz, żołnierz kampanii polskiej 1939 r., powstaniec warszawski, dowódca Oddziału Specjalnego "Jerzy", batalionu "Zośka" i brygady dywersji "Broda 53" zgrupowania "Radosław", więzień obozów Bergen-Belsen i Sandbostel żołnierz 1 Brygady Spadochronowej; od 1946 roku przebywał na emigracji w Argentynie.

2003 - W Warszawie zmarł Zdzisław Krzyszkowiak, lekkoatleta, mistrz olimpijski z Rzymu w biegu na 3000 m z przeszkodami (1960), mistrz Europy i rekordzista świata.

2012 - W Warszawie otwarto Most Marii Skłodowskiej-Curie.

2012 – Założono partię polityczną Solidarna Polska, której prezesem został Zbigniew Ziobro. W 2023 r. partia została przemianowana na Suwerenną Polskę.

Zobacz także

2024-05-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 maja » więcej 2024-05-20, godz. 22:30 Włochy - Acquafondata uroczystość w hołdzie poległym polskim żołnierzom w bitwie o Monte Cassino We włoskiej Acquafondacie uczczeni zostali polscy żołnierze polegli w bitwie pod Monte Cassino. Uroczystość jest częścią obchodów z okazji 80. rocznicy… » więcej 2024-05-20, godz. 11:00 Uroczystość żałobna ostatniej "dziewczyny z Parasola" - Danuty Krauze ps. Niuśka Dziś w Domu Przedpogrzebowym na Powązkach Wojskowych o 11.00 rozpoczęła się uroczystość żałobna ostatniej "dziewczyny z Parasola" - Danuty Krauze pseudonim… » więcej 2024-05-20, godz. 11:00 105 lat temu urodził się Gustaw Herling-Grudziński, pisarz, więzień łagrów 105 lat temu, 20 maja 1919 roku, urodził się Gustaw Herling-Grudziński, pisarz i eseista, współtwórca paryskiej "Kultury", podczas wojny więzień sowieckich… » więcej 2024-05-20, godz. 09:00 89 lat kończy Hanna Krall, nazywana kronikarką losów polskich Żydów 89 lat kończy Hanna Krall, pisarka i dziennikarka żydowskiego pochodzenia, nazywana „kronikarką losów polskich Żydów”. Mistrzyni reportażu. Jedna z… » więcej 2024-05-20, godz. 00:17 Kalendarium historyczne 20 maja » więcej 2024-05-19, godz. 12:29 Włochy: kpt. Władysław Dąbrowski o Monte Cassino [DŹWIĘK] Na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino uczczeni zostali bohaterowie zwycięskiej bitwy z Niemcami. Uroczystość z udziałem weteranów 2. Korpusu Polskiego… » więcej 2024-05-19, godz. 09:00 96 lat kończy kapitan Juliusz Kulesza, uczestnik Powstania Warszawskiego 96 lat temu, 19 maja 1928 roku, urodził się w Warszawie Juliusz Kulesza, kapitan Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-05-19, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 19 maja » więcej 2024-04-30, godz. 22:27 Noc Muzeów 2024. Pod gwiazdami Europy w CMJW i innych placówkach - patrz plakat. Tegoroczna Noc Muzeów przebiegnie pod hasłem „Pod gwiazdami Europy” w 20. rocznicę przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Obozy w Lamsdorf były miejscem… » więcej
7778798081
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »