Po wojnie został oskarżony przez bezpiekę o współpracę z okupantem i o wydawanie rozkazów likwidowania przez Kedyw partyzantów Gwardii i Armii Ludowej. Po sfingowanym, jednodniowym procesie otrzymał karę śmierci przez powieszenie, na mocy dekretu PKWN z sierpnia 1944 roku o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy i zdrajców Narodu Polskiego. Komunistyczny sąd uznał za niezbędne całkowite wyeliminowanie oskarżonego ze społeczeństwa. Wyrok wykonano 24 lutego 1953 roku. W 1989 roku został zrehabilitowany, a w 2006 - pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego.

August Fieldorf w czasie okupacji niemieckiej walczył w podziemiu. W sierpniu 1942 roku został mianowany dowódcą Kedywu - Kierownictwa Dywersji - Komendy Głównej AK, którym dowodził do marca 1944 roku, używając pseudonimu "Nil". To on wydał w lutym 1944 roku rozkaz likwidacji generała Franza Kutschery, dowódcy SS i Policji w dystrykcie warszawskim Generalnego Gubernatorstwa. Dowodził organizacją NIE, która stanowiła kadrową strukturę AK, przygotowaną do działań w warunkach sowieckiej okupacji. Pod koniec Powstania Warszawskiego został awansowany do stopnia generała brygady. Po upadku zrywu mianowano go zastępcą ostatniego dowódcy Armii Krajowej - generała Leopolda Okulickiego "Niedźwiadka".

Przypadkowo aresztowany przez NKWD w Milanówku, nie został rozpoznany. W marcu 1945 roku wywieziono go na Ural. Przeżył trzy łagry. Do kraju wrócił w 1947, rok później ujawnił się w odpowiedzi na ogłoszoną amnestię, a w 1950-tym znów został aresztowany.

Wyrok zapadł po procesie, w którym przedstawiono wymuszone torturami zeznania podwładnych generała. W październiku 1952 roku Sąd Najwyższy, na tajnym posiedzeniu i pod nieobecność oskarżonego, wyrok zatwierdził. Prośba rodziny o ułaskawienie została odrzucona. Karę śmierci wykonano 24 lutego 1953, o godzinie 15.00, w więzieniu przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie. Generał Fieldorf był najwyższym stopniem żołnierzem Armii Krajowej, który został skazany na śmierć przez komunistów. Aby go upokorzyć, wyrok wykonano przez powieszenie, a nie - rozstrzelanie.

Miejsce pochówku Augusta Emila Fieldorfa przez wiele lat pozostawało nieznane. W 2009 roku Instytut Pamięci Narodowej poinformował, że udało się ustalić lokalizację grobu. Ciało generała spoczywa prawdopodobnie na tzw. Łączce na Wojskowym Cmentarzu Powązkowskim, blisko symbolicznej mogiły wystawionej dla uczczenia jego pamięci. Osoby odpowiedzialne za zbrodnię na Auguście Fieldorfie nie poniosły żadnej kary.

(więcej)

Śledztwo w sprawie mordu sądowego na generale Fieldorfie wszczęto w 1992 roku przez poprzednika IPN - Główną Komisję Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Spośród osób objętych dochodzeniem tylko dwóm przedstawiono akt oskarżenia - prokurator Helenie Wolińskiej, która w latach 50. wydała nakaz aresztowania generała "Nila", oraz sędzi Marii Gurowskiej, która skazała go na śmierć. Nie stanęły one jednak przed sądem, obie już nie żyją. Prokurator Wolińska została oskarżona przez IPN o zbrodnię komunistyczną, jednak nie doszło do jej ekstradycji z Wielkiej Brytanii, gdzie mieszkała.

O wyjaśnienie wszystkich okoliczności zbrodni komunistycznego sądu oraz odnalezienie grobu generała przez kilkadziesiąt lat walczyła jego córka - Maria Fieldorf-Czarska, podczas wojny - łączniczka Armii Krajowej. Zmarła w 2010 roku. Zgodnie z jej wolą, została pochowana w symbolicznym grobie ojca na warszawskich Wojskowych Powązkach.

August Emil Fieldorf urodził się 20 marca 1895 roku w Krakowie. W 1912 roku związał się z ruchem niepodległościowym Józefa Piłsudskiego. Służył w 1. Brygadzie Legionów i w jej szeregach walczył na froncie rosyjskim. W odrodzonym Wojsku Polskim brał udział w walkach o Lwów i Wilno. Od 1938 roku do końca wojny obronnej 1939 był dowódcą 51. Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Brzeżanach. Walczył też we Francji i w Anglii. Władze emigracyjne mianowały go pierwszym emisariuszem rządu i Naczelnego Wodza w okupowanym kraju.

Pełnił wysokie funkcje w podziemnym wojsku, między innymi w latach 1942-1944 był dowódcą Kedywu Komendy Głównej AK, a później zastępcą Komendanta Głównego AK generała Leopolda Okulickiego. Pseudonim "Nil" przyjął w 1942 roku. Dowodził organizacją NIE, której zadaniem było kontynuowanie walki o niepodległość Polski po wkroczeniu Armii Czerwonej. Dwukrotnie otrzymał Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari - Srebrny w 1923 roku oraz Złoty we wrześniu 1944.

W 2008 roku, w 55. rocznicę śmierci, Sejm uczcił pamięć generała Fieldorfa "Nila". W uchwale posłowie napisali, że jest on "przykładem człowieka, który całe życie poświęcił walce o niepodległość i suwerenny byt Rzeczypospolitej Polskiej”.