Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-14, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 marca
1440 - W Kwidzynie przedstawiciele miast i rycerstwa państwa zakonnego założyli tajny Związek Pruski, opozycyjny wobec Zakonu Krzyżackiego.

1503 - W Krakowie zmarł Fryderyk Jagiellończyk, biskup krakowski, arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski.

1771 - W Kapustynie na Wołyniu urodził się Józef Chłopicki, generał, wódz naczelny wojsk polskich i dyktator w czasie Powstania Listopadowego.

1794 - W Tarnowie urodził się Józef Bem, uczestnik wojny 1812-1813 i Powstania Listopadowego; w czasie Wiosny Ludów dowódca rewolucyjnego Wiednia; podczas powstania węgierskiego (1848-1849) stał na czele wojsk w Siedmiogrodzie, a następnie był naczelnym wodzem armii węgierskiej; po upadku powstania służył w armii tureckiej jako Murat Pasza.

1801 - W Berlinie zmarł Ignacy Krasicki, biskup warmiński i arcybiskup gnieźnieński, poeta, prozaik, autor satyrycznych poematów "Monachomachia", "Myszeis" oraz powieści "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki".

1801 - W Warszawie urodził się Franciszek Salezy Dmochowski, pisarz, poeta, tłumacz, krytyk literacki, wydawca, autor książek: "Nauczycielka. Powieść z tegoczesnych obrazów społecznych", "Dawne obyczaje i zwyczaje szlachty i ludu wiejskiego w Polsce i w ościennych prowincjach", "Opowiadania starego nauczyciela".

1845 - W Łabędach zmarł Jan Gałeczka, duchowny katolicki, działacz społeczny, założyciel pierwszej polskiej drukarni na Górnym Śląsku.

1862 - W Warszawie urodził się Józef Wolff, księgarz, wydawca, współudziałowiec wydawnictwa "Gebethner i Wolff", animator życia kulturalnego.

1882 - W Warszawie urodził się Wacław Sierpiński, matematyk, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Uniwersytetu Warszawskiego, wieloletni prezes Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

1887 - W Krakowie urodził się Leon Schiller, reżyser, krytyk i teoretyk teatru, wybitny interpretator twórczości klasyków literatury romantycznej.

1891 - W Rzeszowie urodził się Józef Zając, generał WP, w czasie kampanii polskiej w 1939 r. naczelny dowódca lotnictwa i obrony przeciwlotniczej.

1907 - W Warszawie urodził się Stanisław Ryszard Dobrowolski, poeta, prozaik, tłumacz, autor słów pieśni "Warszawskie dzieci pójdziemy w bój", uczestnik Powstania Warszawskiego, w latach 1949-1968 prezes ZAiKS-u.

1919 - W Nieświeżu wybuchło antybolszewickie powstanie. Z powodu zbyt wolnych postępów polskiej ofensywy powstanie upadło po pięciu dniach.

1920 - W Warszawie urodził się Stefan Mirowski, harcmistrz, instruktor ZHP, porucznik Armii Krajowej, komendant Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów (Ul "Wisła").

1924 - Rada Ligi Narodów przyznała Polsce Westerplatte, na którym powstała wojskowa składnica tranzytowa.

1938 - W Warszawie urodził się Tadeusz Ross, aktor, satyryk, znany m.in. z filmu "Milion za Laurę" i radiowej audycji satyrycznej "Ross-mówki".

1939 - W Warszawie urodził się Jerzy Surdykowski, dziennikarz, pisarz, dyplomata, scenarzysta, autor m.in. "Błękitnego kontynentu", "Powracającego z morza", "Wołania o sens".

1942 - W Leńczach w pow. wadowickim urodził się Jerzy Trela, aktor, przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie; wykładowca krakowskiej PWST, w latach 1984-1990 jej rektor; wystąpił m.in. w filmach "Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny", "Śmierć jak kromka chleba", "Pan Tadeusz", "Quo vadis", "Anioł w Krakowie" i "Ziarno prawdy", a także w serialach "Kolumbowie" i "Królowa Bona".

1946 - W Lublińcu urodził się Zygmunt Anczok, piłkarz, zawodnik Polonii Bytom i Górnika Zabrze, z którym zdobył tytuł mistrza Polski; srebrny medalista olimpijski z 1972 roku.

1952 - Premiera filmu "Młodość Chopina" w reżyserii Aleksandra Forda.

1952 - W Kwidzynie urodził się Wojciech Belon, poeta, pieśniarz, kompozytor, założyciel, lider i autor repertuaru zespołu Wolna Grupa Bukowina, m.in. "Majstra Biedy".

1957 - W Waliłach koło Białegostoku urodził się Leon Tarasiewicz, malarz; laureat m.in. Nagrody im. Jana Cybisa, Nagrody Fundacji Zofii i Jerzego Nowosielskich.

1964 - Antoni Słonimski doręczył kancelarii premiera Józefa Cyrankiewicza tzw. List 34, będący sprzeciwem wobec polityki kulturalnej prowadzonej przez władze PRL, m.in. ograniczaniu wolności słowa, a także swobód obywatelskich.

1968 - Marzec '68: Podczas wiecu w Katowicach I sekretarz KW PZPR Edward Gierek stwierdził: "owi Zambrowscy, Staszewscy, Słonimscy i spółka, ludzie w rodzaju Kisielewskiego, Jasienicy dowiedli niezbicie, że służą obcym interesom. Brudna piana, która wypłynęła na fali wydarzeń październikowych przed 11 laty, nie została w pełni usunięta z naszego życia".

1978 - Premiera filmu "Pasja" w reżyserii Stanisława Różewicza.

1980 - W pobliżu lotniska Okęcie rozbił się lecący z Nowego Jorku samolot PLL LOT IŁ-62 "Kopernik"; zginęli wszyscy znajdujący się na pokładzie: 77 pasażerów i 10 członków załogi; wśród nich piosenkarka Anna Jantar oraz bokserska reprezentacja USA, lecąca na mecz z polskimi pięściarzami.

1983 - Premiera filmu "Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny" w reżyserii Janusza Majewskiego.

1990 – Główny Urząd Statystyczny ogłosił, że inflacja w ciągu minionych dwunastu miesięcy wyniosła 1360 %. Była to najwyższa wartość tego wskaźnika w historii Polski.

2007 - W Warszawie zmarł Zygmunt Kęstowicz, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Cień" i "Baza ludzi umarłych", popularność przyniosły mu programy dla dzieci "Piątek z Pankracym" i "Pora na Telesfora"; w ostatnich latach życia znany z roli Władysława Lubicza w telenoweli "Klan".

2013 - W Jastrzębiu Zdroju zmarł Andrzej Biegalski, polski pięściarz, mistrz Europy w wadze ciężkiej z 1975 r.

2020 – Pandemia koronawirusa: w Polsce zaczął obowiązywać stan zagrożenia epidemicznego w związku z szerzeniem się zakażeń wirusem SARS-CoV-2. Wprowadzono m.in. zakaz zgromadzeń powyżej 50 osób, nakaz zamknięcia barów i restauracji, kin, teatrów, klubów, basenów, bibliotek, muzeów, a także ograniczenia w handlu w centrach handlowych oraz obrzędów religijnych w świątyniach.

2022 – W Pałówku na Pomorzu Zachodnim zmarł porucznik Józef Caban, przedwojenny działacz ruchu narodowego, ostatni żyjący uczestnik bitwy pod Mławą, obrońca Warszawy we wrześniu 1939 r., żołnierz Armii Krajowej.

Zobacz także

2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej 2024-04-19, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych 100 lat temu, 19 kwietnia 1924 roku, urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych. Świadek historii i działacz… » więcej 2024-04-19, godz. 09:00 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim 81 lat temu - 19 kwietnia 1943 roku - w warszawskim getcie wybuchło powstanie kierowane przez żydowskie podziemne formacje zbrojne. Stanowiło odpowiedź na… » więcej 2024-04-19, godz. 02:21 Kalendarium historyczne 19 kwietnia » więcej 2024-04-18, godz. 16:15 Na Zamku Królewskim obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków Spotkania i debaty w kręgu osób zaangażowanych w prace na rzecz ratowania dziedzictwa kulturowe. Na Zamku Królewskim w Warszawie odbywają się obchody Międzynarodowego… » więcej 2024-04-18, godz. 16:00 Sylwia Chutnik o bojowniczkach z warszawskiego getta 19 kwietnia minie 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim - największego zbrojnego zrywu Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszego… » więcej
6768697071
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »