Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali…
2024-03-12, 13:00 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełłdok.

80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali w Palikrowach ponad 360 Polaków

Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. [fot. Krystian/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. [fot. Krystian/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
80 lat temu, 12 marca 1944 roku, Ukraińcy z 4. Pułku Policji SS i współpracujący z nimi nacjonaliści z Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordowali 365 Polaków w Palikrowach, obecnie na obszarze Ukrainy. Ocalało zaledwie kilka rannych osób. Wieś w dawnym województwie tarnopolskim, zamieszkana w większości przez Polaków, została spalona.
W 1944 roku Palikrowy liczyły prawie 1900 mieszkańców, z tej liczby Polacy stanowili 70 procent. Ponadto we wsi schroniło się kilkanaście rodzin, które ratując życie, uciekły z innych miejscowości.

W niedzielę 12 marca pododdział 4. pułku policyjnego SS wraz z bojówkami UPA i samoobrony ukraińskiej - SKW dotarł do miejscowości Podkamień, która była siedzibą gminy. Część napastników wzięła szturmem klasztor w Podkamieniu, mordując ukrywające się tam osoby, w tym mieszkańców Palikrów. Pozostała grupa Ukraińców otoczyła Palikrowy, a mieszkańców, którzy przeżyli ostrzał, zapędziła na łąkę nad rzeką. Po identyfikacji narodowościowej, mieszkańcy narodowości ukraińskiej zostali puszczeni wolno, a Polacy - rozstrzelani z ciężkich karabinów maszynowych. Rannych dobijano bagnetami. Ocalało kilka osób.

Ukraińscy napastnicy ograbili polskie gospodarstwa, a następnie je spalili. Polaków odnalezionych w kryjówkach zamordowali. Z 365 zabitych udało się ustalić nazwiska 265 ofiar. Na miejscu zbiorowej mogiły na łące postawiono pomnik w kształcie krzyża.

Tragedia w Palikrowach była jednym z wydarzeń podczas rzezi wołyńskiej - masowych akcji nacjonalistów ukraińskich przeciwko ludności polskiej, przeprowadzanych w latach 1943-1945. Według szacunków Instytutu Pamięci Narodowej, na Wołyniu, w Galicji Wschodniej i na Lubelszczyźnie zginęło wówczas około 100 tysięcy obywateli II Rzeczpospolitej. Po stronie ukraińskiej liczba ofiar wyniosła od 10 do 12 tysięcy. Ludzie ci zginęli z rąk Polaków w akcjach odwetowych i samoobrony lub zostali zamordowani przez samych Ukraińców za udzielenie pomocy polskim sąsiadom.

Instytut Pamięci Narodowej prowadził szereg odrębnych śledztw w sprawie zbrodni ludobójstwa popełnionych przez nacjonalistów ukraińskich w latach 1939 - 1945 na obywatelach polskich, zamieszkałych na terenach wówczas w granicach Rzeczpospolitej Polskiej. W toku działań Głównej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu nie zdołano jednak ustalić konkretnych sprawców masowych zabójstw ludności polskiej. W archiwach polskich i zagranicznych odnaleziono jednak wiele cennych materiałów dotyczących kolejnych wcześniej nieodnotowanych zbrodni. W latach 2015-2017 zapadły decyzje o umorzeniu tych postępowań, wobec niemożności wykrycia sprawców. W uzasadnieniach podkreślano jednak, że bezsprzecznie zbrodnie popełniane na polskich mieszkańcach wschodnich województw II Rzeczpospolitej miały charakter ludobójstwa.

"Zbrodnie popełnione przez nacjonalistów ukraińskich miały na celu wyniszczenie polskiej grupy narodowej. (...) rozmiary popełnionych zbrodni oraz brak możliwości uniknięcia kolejnych pacyfikacji, powodowały iż ludność polska opuszczała zajmowane tereny, w obawie przed kolejnymi napadami. Zachowania sprawców wyczerpują zatem znamiona zbrodni ludobójstwa z art. 118 par. 1 k.k." - czytamy w przykładowym postanowieniu prokuratorów IPN z 29 września 2017 roku.

Zobacz także

2024-04-17, godz. 13:00 Zabytkowym autobusem szlakiem polskiego pieniądza Wycieczki zabytkowym autobusem szlakiem miejsc związanych z polską walutą narodową. To propozycja na najbliższy weekend dla mieszkańców Warszawy i turystów… » więcej 2024-04-17, godz. 11:10 Pamiętnik Aliny Janowskiej trafił do Muzeum Powstania Warszawskiego [DŹWIĘK] Oryginał pamiętnika Aliny Janowskiej z sierpnia 1944 roku został przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego. To dwudziestostronicowy rękopis, opisujący… » więcej 2024-04-17, godz. 09:00 230 lat temu wybuchła insurekcja warszawska 230 lat temu, 17 kwietnia 1794 roku, wybuchła insurekcja warszawska, zwycięskie powstanie żołnierzy wojska polskiego i mieszkańców stolicy przeciwko okupacyjnemu… » więcej 2024-04-17, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 17 kwietnia » więcej 2024-04-16, godz. 16:30 Hejnał mariacki. Najstarsza na świecie cykliczna audycja radiowa 16 kwietnia 1927 roku Polskie Radio po raz pierwszy transmitowało w południe hejnał wprost z wieży kościoła Mariackiego w Krakowie. Od tego czasu rozbrzmiewa… » więcej 2024-04-16, godz. 15:57 Do Muzeum Powstania Warszawskiego zostanie przekazany dziennik Aliny Janowskiej Zbiory Muzeum Powstania Warszawskiego wzbogacą się dzisiaj o dziennik Aliny Janowskiej, uczestniczki Powstania Warszawskiego, aktorki teatralnej, filmowej i… » więcej 2024-04-16, godz. 11:00 Rusza nabór do konkursu Do hymnu Ruszył nabór do konkursu Do hymnu. Narodowe Centrum Kultury zaprasza do udziału w nim szkoły podstawowe działające w Polsce i przy placówkach dyplomatycznych… » więcej 2024-04-16, godz. 09:00 95 lat temu urodziła się Elżbieta Dziębowska "Dewajtis" 95 lat temu, 16 kwietnia 1929 roku, urodziła się Elżbieta Dziębowska "Dewajtis", żołnierz Szarych Szeregów i oddziału dywersji bojowej Kedywu "Agat", później… » więcej 2024-04-16, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 16 kwietnia » więcej 2024-04-15, godz. 15:00 80 lat temu doszło do niemiecko-ukraińskiej zbrodni na Polakach w Chodaczkowie Wielkim 80 lat temu, w nocy z 15 na 16 kwietnia 1944 roku, policjanci z 4. Pułku Policji SS, sformowanego z ukraińskich ochotników z Galicji pod dowództwem niemieckim… » więcej
6970717273
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »