Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-08, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
8 marca
1223 - W Jędrzejowie zmarł Wincenty Kadłubek, kronikarz, biskup krakowski; autor spisanej po łacinie "Kroniki polskiej", obejmującej okres od czasów pradawnych do 1202 roku; beatyfikowany w 1764 r.

1761 - W Pikowie na Podolu urodził się Jan Potocki, podróżnik, pisarz, archeolog, historyk, poseł na Sejm Czteroletni; autor m.in. "Rękopisu znalezionego w Saragossie" i "Parad".

1769 - Konfederacja barska: Rosjanie zdobyli Okopy Świętej Trójcy, twierdzę nad Dniestrem, bronioną przez Kazimierza Pułaskiego.

1791 - W Królówce koło Bochni urodził się Kazimierz Brodziński, poeta, krytyk literacki, historyk literatury filozof, autor m.in. "Wiesława. Sielanki krakowskiej".

1811 - W Tarnowie urodził się Jan Tyssowski, działacz polityczny, żołnierz Powstania Listopadowego, przywódca powstania krakowskiego w 1846 roku.

1822 - W Zadusznikach koło Tarnowa urodził się Ignacy Łukasiewicz, farmaceuta, pionier przemysłu naftowego w Europie, wynalazca lampy naftowej; część źródeł jako datę jego urodzenia podaje 23 marca 1822 r.

1865 - W Warszawie urodził się Leo Belmont, założyciel Polskiego Towarzystwa Esperantystów, adwokat, obrońca polityczny, publicysta, krytyk literacki, poeta, autor powieści; zmarł w 1941 r. w warszawskim getcie.

1878 - W Stanisławowie urodził się Jan Szczepkowski, rzeźbiarz, malarz, członek Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka" i towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, autor projektu elewacji Sejmu RP oraz pomników Stanisława Moniuszki i Wojciecha Bogusławskiego na warszawskim Placu Teatralnym.

1890 - W Tarnopolu urodził się Eugeniusz Baziak, arcybiskup lwowski.

1891 - W Białymstoku urodził się Witold Budryk, inżynier, profesor i rektor krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej, członek Polskiej Akademii Nauk, więzień niemieckiego obozu Sachsenhausen.

1899 - W Warszawie urodził się Jan Ciecierski, aktor, reżyser, autor pamiętników, znany m.in. z ról w filmach "Pierwsze dni", "Aktorzy prowincjonalni", "Dyrygent" oraz roli Józefa Matysiaka w popularnej powieści radiowej "Matysiakowie".

1917 - W Mińsku urodziła się Hanna Skarżanka, aktorka, piosenkarka, żołnierz Kedywu Wileńskiego Okręgu AK, znana m.in. z ról w filmach "Młodość Chopina", "Prawo i pięść", "Wezwanie", "Polowanie na muchy".

1918 - W Warszawie zmarł Tadeusz Korzon, historyk; przedstawiciel tzw. warszawskiej szkoły historycznej.

1927 - Rada Ministrów podjęła uchwałę o sprowadzeniu do Polski prochów Juliusza Słowackiego i złożeniu ich na Wawelu.

1927 - We wsi Wrocanka koło Jasła urodził się Stanisław Kania, działacz komunistyczny, członek Biura Politycznego KC PZPR (1975-1981), I sekretarz KC PZPR (1980-1981), członek Rady Państwa (1982-1985).

1936 - W Przededworzu na Kielecczyźnie urodził się Janusz Zakrzeński, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Nad Niemnem", "Tajemnica Enigmy", "Polonia Restituta", a także w serialu "Czarne chmury"; członek Związku Piłsudczyków, wielokrotnie wcielający się w rolę Józefa Piłsudskiego; zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem.

1936 - W Kole urodził się Józef Duriasz, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Popioły", "Lokis. Rękopis profesora Wittembacha" oraz "Soból i panna".

1941 - W Warszawie urodził się Maciej Łukasiewicz, dziennikarz, w latach 2000-2004 redaktor naczelny "Rzeczpospolitej", w PRL redaktor i wydawca pism podziemnych, twórca wydawnictwa MOST.

1941 - W Berlinie urodziła się Krystyna Konarska, piosenkarka i aktorka, wystąpiła m.in. w filmie Jerzego Stefana Stawińskiego "Pingwin".

1944 - W Warszawie urodził się Waldemar Łysiak, pisarz, publicysta, autor m.in. książek poświęconych epoce napoleońskiej, a także historii sztuki.

1946 - Dekret Rady Ministrów, zatwierdzony przez Prezydium Krajowej Rady Narodowej, "o majątkach opuszczonych i poniemieckich".

1948 - W Łodzi utworzono Państwową Wyższą Szkołę Filmową, popularną "Filmówkę".
1953 - W reakcji na odmowę wydrukowania wielkiego nekrologu Józefa Stalina, władze PRL zawiesiły wydawanie "Tygodnika Powszechnego".

1953 - W Katowicach urodziła się Ewa Ziętek, aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z ról w filmach "Nadzór", "Party przy świecach", "Milioner" oraz w serialach "Alternatywy 4" i "Złotopolscy".

1958 - W Skolimowie pod Warszawą zmarła Irena Solska, aktorka teatralna, reżyserka.

1960 - W Warszawie urodził się Maciej Kuroń, dziennikarz, autor programów o tematyce kulinarnej, w czasach PRL działacz opozycji demokratycznej, członek NZS, internowany w stanie wojennym.

1964 - W Katedrze Wawelskiej w Krakowie odbył się ingres arcybiskupi Karola Wojtyły.

1968 - Na Uniwersytecie Warszawskim odbył się wiec protestacyjny "przeciwko haniebnej decyzji zakazującej wystawienia „Dziadów” w Teatrze Narodowym" oraz relegowaniu z uczelni Adama Michnika i Henryka Szlajfera; w przyjętej rezolucji studenci stwierdzali: "Nie pozwolimy odebrać sobie prawa do obrony demokratycznych i niepodległościowych tradycji Narodu Polskiego. Nie umilkniemy wobec represji"; wiec został brutalnie zaatakowany przez oddziały milicji oraz "aktyw robotniczy".

1968 - W Crawley (Wlk. Brytania) zmarł Jerzy Braun, wioślarz, trzynastokrotny mistrz Polski, srebrny i brązowy medalista igrzysk olimpijskich w 1932 roku, żołnierz Brygady Strzelców Karpackich, obrońca Tobruku, uczestnik bitwy o Monte Cassino.

1981 - W Poznaniu rozpoczął się krajowy zjazd, na którym powołano Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych "Solidarność"; jego przewodniczącym został Jan Kułaj.

1981 - Powstało Zjednoczenie Patriotyczne "Grunwald", posiadające zgodę kierownictwa PZPR na używanie haseł nacjonalistycznych, ksenofobicznych i antysemickich; organizacja, na czele której stał reżyser Bogdan Poręba, działała do 1990 r.

1988 - W 20. rocznicę Marca '68 w Warszawie, Krakowie, Lublinie i Gliwicach odbyły się manifestacje zorganizowane przez NZS, które brutalnie zaatakowała milicja.

1990 - Sejm przyjął ustawę o samorządzie terytorialnym.

1998 - W Ancaster (Kanada) zmarł Andrzej Brycht, pisarz, autor m.in. "Suchych traw", "Dancingu w kwaterze Hitlera", "Raportu z Monachium" i scenariusza do filmu Jerzego Ziarnika "Wycieczka w nieznane".

2006 - W Bydgoszczy zmarła Teresa Ciepły, lekkoatletka, trzykrotna medalistka olimpijska, dwukrotna mistrzyni Europy, rekordzistka świata i Europy.

2008 - Rozpoczęło działalność Narodowe Archiwum Cyfrowe.

2009 - W Warszawie zmarł prof. Zbigniew Religa, kardiochirurg, twórca oddziału kardiochirurgii w Zabrzu, gdzie w 1985 r. dokonał pierwszego w Polsce udanego przeszczepu serca; w latach 2005-2007 minister zdrowia w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego.

2014 - W Warszawie zmarła Joanna Szczerbic, aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z ról w filmach "Agnieszka 46", "Ręce do góry", "Bariera", "Jutro Meksyk".

2015 – Otwarto pierwszy odcinek II linii warszawskiego metra pomiędzy Dworcem Wileńskim a Rondem Daszyńskiego.

Zobacz także

2024-05-04, godz. 11:00 45 lat temu Margaret Thatcher została pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii 45 lat temu, 4 maja 1979 roku, Margaret Thatcher, nazywana "Żelazną Damą", została pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii. Była również… » więcej 2024-05-04, godz. 09:00 Ulicami Wilna przejdzie "Parada Polskości" "Parada Polskości" przejdzie po południu czasu lokalnego (początek o godzinie 11.00 czasu obowiązującego w Polsce) ulicami Wilna. Pochód organizuje społeczność… » więcej 2024-05-04, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 4 maja » więcej 2024-05-03, godz. 13:00 80 lat temu żołnierze Kedywu przeprowadzili atak na niemieckie lotnisko w Warszawie 80 lat temu, w nocy z 3 na 4 maja 1944 roku, Oddział Specjalny "Osjan" Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej zniszczył na wojskowym lotnisku na warszawskich… » więcej 2024-05-03, godz. 11:00 Mija 103. rocznica wybuchu III powstania śląskiego 103 lata temu, w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, wybuchło III powstanie śląskie. Tak jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego Śląska… » więcej 2024-05-03, godz. 08:15 Centralne obchody Święta Konstytucji Koncerty, pikniki, wystawy plenerowe i oficjalne uroczystości z udziałem przedstawicieli władz państwowych. Polska uczci dziś (3.05) 233. rocznicę uchwalenia… » więcej 2024-05-03, godz. 08:00 233 lata temu została uchwalona Konstytucja 3 maja Dziś przypada Narodowe Święto Trzeciego Maja, obchodzone w rocznicę uchwalenia przez Sejm Czteroletni w 1791 roku Konstytucji 3 maja. Pierwsza polska ustawa… » więcej 2024-05-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 maja » więcej 2024-05-02, godz. 13:00 79 lat temu został zdobyty Berlin 79 lat temu, 2 maja 1945 roku, wojska radzieckie wraz z oddziałami 1. i 2. Armii Wojska Polskiego zdobyły Berlin. Polacy zawiesili biało-czerwoną flagę na… » więcej 2024-05-02, godz. 11:00 Dzień Polonii i Polaków za Granicą 2 maja obchodzimy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. To święto około 20 milionów osób mieszkających poza granicami kraju i przyznających się do polskich… » więcej
8586878889
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »