Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Żołnierze wyklęci - Jan Rodowicz 'Anoda'
2024-03-01, 12:00 Autor: /IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

Żołnierze wyklęci - Jan Rodowicz "Anoda"

Jan Rodowicz "Anoda" [fot. źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Rodowicz#/media/Plik:Jan_Rodowicz_(Anoda).jpg]
Jan Rodowicz "Anoda" [fot. źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Rodowicz#/media/Plik:Jan_Rodowicz_(Anoda).jpg]
1 marca w Polsce jest obchodzony Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Upamiętnia tych, którzy po II wojnie światowej zbrojnie przeciwstawiali się sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej Związkowi Radzieckiemu.
Jedną z takich osób był porucznik Jan Rodowicz, pseudonim "Anoda", który zginął podczas brutalnego śledztwa w siedzibie Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie 7 stycznia 1949 roku. Miał 25 lat. Był harcerzem, żołnierzem Szarych Szeregów, oficerem Armii Krajowej, uczestniczył w najważniejszych akcjach bojowych Grup Szturmowych.

W czasie okupacji porucznik Jan Rodowicz "Anoda" brał udział między innymi w akcji pod Arsenałem, odbicia więźniów pod Celestynowem, akcji w Wilanowie. W Powstaniu Warszawskim walczył w batalionie "Zośka" na Woli i Czerniakowie. Był czterokrotnie ranny.

Po wojnie prowadził akcje propagandowe skierowane przeciwko ówczesnym władzom, rozpoznawał urzędy bezpieczeństwa publicznego i więzienia, ochraniał odprawy dowództwa Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Zajmował się też ekshumacjami i pogrzebami poległych towarzyszy, a na Powązkach utworzył kwaterę powstańczą.

Ujawnił się przed Komisją Likwidacyjną byłej AK, rozpoczął studia architektoniczne na Politechnice Warszawskiej. Był inicjatorem utworzenia Archiwum Baonu "Zośka". Zachęcał kolegów do poszukiwań i zabezpieczenia materiałów historycznych dotyczących oddziału oraz pisania wspomnień.

Jan Rodowicz "Anoda" został aresztowany w Wigilię Bożego Narodzenia 24 grudnia 1948 roku przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.

Zginął 7 stycznia 1949 roku, podczas przesłuchania. Według oficjalnej wersji wyskoczył z czwartego piętra budynku UB przy Koszykowej w Warszawie. Prawdziwych okoliczności jego śmierci nie udało się jednak ustalić i do dziś nie wiadomo, czy jego samobójcza śmierć nie została upozorowana.

O śmierci "Anody" komunistyczne władze powiadomiły rodzinę dopiero niespełna dwa miesiące później - 1 marca 1949 roku. Rodzina "Anody" potajemnie przeprowadziła jego ekshumację i trumnę umieszczono w rodzinnym grobie na Cmentarzu Powązkowskim. Symboliczny grób znajduje się także w Kwaterze na Łączce na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Jan Rodowicz jest patronem nagrody, którą od 2011 roku przyznaje Muzeum Powstania Warszawskiego.

W 2021 roku na dziedzińcu Ministerstwa Sprawiedliwości w Warszawie odsłonięto pomnik Jana Rodowicza. Uroczystość zgromadziła przedstawicieli władz państwowych, Instytutu Pamięci Narodowej, organizacji kombatanckich i rodziny "Anody".

Pośmiertnie został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. "Anoda" jest patronem drużyn harcerskich i ulic, bohaterem filmów dokumentalnych, książek oraz spektaklu Teatru Telewizji.

Zobacz także

2024-05-01, godz. 10:30 20 lat temu Polska wstąpiła do Unii Europejskiej 20 lat temu, 1 maja 2004 roku, Polska wraz z dziewięcioma innymi krajami wstąpiła do Unii Europejskiej. Grono członków Wspólnoty powiększyło się wówczas… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Międzynarodowe Święto Pracy Dziś przypada Międzynarodowe Święto Pracy, popularnie nazywane 1 Maja. Data upamiętnia protesty robotników z Chicago w 1886 roku, którzy domagali się wprowadzenia… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 1 maja » więcej 2024-04-30, godz. 15:00 20 lat Polski w UE [DŹWIĘK] To jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Polski - mówili zgodnie uczestnicy konferencji podsumowującej 20 lat naszej obecności w Unii Europejskiej. » więcej 2024-04-30, godz. 13:00 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego obozu Ravensbruck Mija 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu Ravensbruck. Gdy 30 kwietnia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej zajęli obóz, opuszczony… » więcej 2024-04-30, godz. 11:00 95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca kultury antycznej 95 lat temu, 30 kwietnia 1929 roku, urodził się Zygmunt Kubiak, eseista, tłumacz, znawca i propagator kultury oraz literatury antycznej, autor „Mitologii… » więcej 2024-04-30, godz. 09:00 Piknik w Muzeum Wojska Polskiego [DŹWIĘK] Grupy rekonstrukcyjne zajmujące się drugą wojną światową i osiemnastym wiekiem oraz współczesny sprzęt wojskowy - to wszystko można było zobaczyć podczas… » więcej 2024-04-30, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 30 kwietnia » więcej 2024-04-29, godz. 15:00 105 lat temu Sejm Ustawodawczy ogłosił 3 maja świętem narodowym 105 lat temu - 29 kwietnia 1919 roku - Sejm Ustawodawczy ogłosił dzień 3 maja świętem narodowym odrodzonej po zaborach Polski, na pamiątkę uchwalenia w… » więcej 2024-04-29, godz. 13:00 Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego 29 kwietnia, w rocznicę wyzwolenia w 1945 roku niemieckiego obozu koncentracyjnego w Dachau, jest obchodzony Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego. Upamiętnia… » więcej
8687888990
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »