Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-01, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
1 marca
1456 - W Krakowie urodził się Władysław II Jagiellończyk, król Czech i Węgier.

1794 - W Warszawie w Teatrze Narodowym odbyła się premiera pierwszej polskiej opery Wojciecha Bogusławskiego i Jana Stefaniego "Cud mniemany, czyli krakowiacy i górale"; dzieło zaginęło i zostało odnalezione dopiero w 1929 r. przez Leona Schillera, który okrzyknął je "polską operą narodową".

1810 - W Żelazowej Woli urodził się Fryderyk Chopin - jeden z najwybitniejszych artystów wszech czasów, którego koncerty, nokturny czy polonezy na trwałe weszły do kanonu światowej muzyki. W metryce jego chrztu, sporządzonej w kościele w Brochowie, datą urodzin jest 22 lutego, jednak sam kompozytor podając dzień swoich urodzin wskazywał na 1 marca.

1819 - W Jabłonnie koło Lublina urodził się Władysław Taczanowski, ornitolog, autor prac opisujących ptaki Królestwa Polskiego, Syberii i Peru.

1826 - W Bergamo urodził się Francesco Nullo, pułkownik armii włoskiej, przyjaciel Giuseppe Garibaldiego, powstaniec styczniowy; poległ w bitwie z Rosjanami pod Krzykawką 5 maja 1863 r.

1877 - W Genewie zmarł Antoni Patek, uczestnik Powstania Listopadowego, zegarmistrz, wspólnie z Adrienem Philippem założył istniejącą do dziś firmę produkującą ekskluzywne zegarki.

1899 - W Lęborku urodził się Erich von dem Bach-Zelewski, generał SS, dowódca niemieckich oddziałów tłumiących Powstanie Warszawskie; zbrodniarz wojenny.

1902 - W Wilnie urodził się Antoni Szacki, "Bohun", "Dąbrowski", pułkownik NSZ, dowódca Brygady Świętokrzyskiej (1944-1945).

1903 - W Łodzi urodził się Ludwik Starski, scenarzysta, autor tekstów piosenek, autor scenariusza m.in. do filmów "Pieśniarz Warszawy", "Piętro wyżej", "Zapomniana melodia", "Zakazane piosenki", "Skarb", "Hallo, Szpicbródka".

1916 - We Lwowie urodziła się Krystyna Feldman, aktorka, uznawana za mistrzynię drugiego planu; w tytułowej roli wystąpiła w filmie Krzysztofa Krauzego "Mój Nikifor", otrzymała za nią wiele prestiżowych nagród, m.in. na festiwalu w Gdyni i w Karlovych Varach.

1917 - W Górkach koło Klimontowa urodził się Stanisław Szwarc-Bronikowski, podróżnik, publicysta, filmowiec.

1932 - W Nowym Targu urodził się Józef Fryźlewicz, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. dzięki rolom w filmach: "Dyrygent", "Polonia Restituta", "Tumor Witkacego".

1933 – Otwarto ostatni fragment magistrali kolejowej łączącej górnośląskie kopalnie z portem w Gdyni.

1935 - W Warszawie urodził się Ernest Bryll, poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz, krytyk filmowy.

1936 - W Warszawie urodził się Andrzej Urbańczyk, żeglarz, podróżnik, pisarz, autor m.in. "Tratwą przez Atlantyk", "Wyprawa Nord III" i "Myszołów, kot wspaniały".

1937 - Polskie Radio rozpoczęło stałą emisję II programu warszawskiego (Warszawa II).

1938 - W Warszawie zmarł Władysław Grabski, polityk, ekonomista, poseł na Sejm, minister, premier RP w latach 1920 i 1923-1925; autor reformy walutowej i gospodarczej, rektor SGGW.

1942 - W ramach "Akcji Reinhard", której celem była zagłada ludności żydowskiej, Niemcy rozpoczęli budowę obozu zagłady w Sobiborze.

1943 - W Związku Sowieckim polscy komuniści powołali Związek Patriotów Polskich.

1945 - Pod Borujskiem, podczas walk o przełamanie Wału Pomorskiego, 1 Warszawska Samodzielna Brygada Kawalerii przeprowadziła udaną szarżę na niemieckie pozycje.

1948 - List papieża Piusa XII do niemieckich biskupów, dotyczący m.in. polskich granic zachodnich i wysiedleń niemieckiej ludności z Polski.

1951 - W więzieniu mokotowskim w Warszawie władze komunistyczne wykonały wyroki śmierci na siedmiu żołnierzach powojennego podziemia niepodległościowego z IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Straceni zostali: ppłk Łukasz Ciepliński, mjr Adam Lazarowicz, mjr Mieczysław Kawalec, kpt. Franciszek Błażej, kpt. Józef Rzepka, por. Karol Chmiel i por. Józef Batory. Rocznica tej komunistycznej zbrodni obchodzona jest od 2011 r. jako Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych".

1952 - Protest komunistycznych władz polskich przeciw działaniom powołanej w USA Komisji Śledczej Kongresu do Zbadania Zbrodni Katyńskiej; pod przewodnictwem prawnika i kongresmena Raya Johna Maddena opublikowała ona raport, który jednoznacznie wskazał na odpowiedzialność władz sowieckiej Rosji za zbrodnię katyńską.

1961 - W Gorlicach urodził się Mirosław Czyżykiewicz, poeta, kompozytor, bard, przedstawiciel nurtu tzw. poezji śpiewanej, autor m.in. piosenek "Jednym szeptem" i "Ave".

1971 - Po strajku w Łodzi władze wycofały się z grudniowej podwyżki cen.

1973 - W warszawskiej FSO zakończono produkcję samochodu "Warszawa".

1973 - Na antenie Programu I Polskiego Radia ukazało się pierwsze wydanie audycji "Sygnały Dnia".

1977 - W Wodzisławiu Śląskim urodził się Leszek Blanik, gimnastyk sportowy, mistrz olimpijski z Pekinu (2008), brązowy medalista igrzysk w Sydney (2000), medalista mistrzostw świata i Europy.

1982 - Stan wojenny: Początek dwudniowej wizyty w Moskwie gen. Wojciecha Jaruzelskiego.

1982 - Stan wojenny: Zniesiono ograniczenia w poruszaniu się obywateli polskich po obszarze państwa.

1982 - Stan wojenny: Szef MSW gen. Czesław Kiszczak poinformował, że od 13 grudnia 1981 r. do 26 lutego 1982 r. internowano 6647 osób.

1982 - Premiera filmu "Vabank" w reżyserii Juliusza Machulskiego.

1993 - Weszło w życie porozumienie o wolnym handlu między Polską, Czechami, Słowacją i Węgrami (CEFTA).

1995 - Premier Waldemar Pawlak złożył na ręce prezydenta Lecha Wałęsy dymisję swojego rządu.

2000 - Powołano Instytut Adama Mickiewicza, którego celem jest promowanie kultury polskiej za granicą i inicjowanie międzynarodowej współpracy kulturalnej.

2011 - Po raz pierwszy obchodzono Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych".

2011 - W Warszawie w niewyjaśnionych okolicznościach zginęła Jolanta Brzeska, działaczka społeczna zaangażowana w obronę lokatorów eksmitowanych na skutek dzikiej reprywatyzacji.

Zobacz także

2024-03-27, godz. 20:16 Zmarł Jerzy Mindziukiewicz, pseudonim "Jur", wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich W wieku 96 lat zmarł Jerzy Mindziukiewicz pseudonim "Jur" - uczestnik Powstania Warszawskiego, a w ostatnich latach wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich… » więcej 2024-03-27, godz. 19:01 5 lat temu zmarł Stanisław Dąbrowa-Kostka, żołnierz AK, uczestnik akcji rozbicia niemieckiego więzienia w Jaśle Pięć lat emu, 27 marca 2019 roku, zmarł Stanisław Dąbrowa-Kostka, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik brawurowej akcji rozbicia niemieckiego więzienia w… » więcej 2024-03-27, godz. 09:00 Mija 79 lat od aresztowania przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego Aresztowanie przywódców Polskiego państwa Podziemnego - 79. roczn. dokumentacja 79 lat temu, 27 i 28 marca 1945 roku, w Pruszkowie pod Warszawą NKWD podstępnie… » więcej 2024-03-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 marca » więcej 2024-03-26, godz. 11:00 15 lat temu zmarł opozycjonista Piotr Bednarz 15 lat temu - 26 marca 2009 roku - zmarł Piotr Bednarz, działacz opozycji antykomunistycznej na Dolnym Śląsku. W grudniu 1981 roku był w grupie, która tuż… » więcej 2024-03-26, godz. 09:00 Mija 81 lat od akcji pod Arsenałem Mija 81 lat od słynnej akcji pod Arsenałem. 26 marca 1943 roku harcerze z konspiracyjnych Szarych Szeregów odbili harcmistrza Jana Bytnara "Rudego" i 20 innych… » więcej 2024-03-26, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 26 marca » więcej 2024-03-26, godz. 01:18 Wystawa My Europianie w Muzeum Niepodległości Z okazji 455. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej i 20. rocznicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, Muzeum Niepodległości zaprasza na wystawę „My Europianie”… » więcej 2024-03-25, godz. 13:00 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia "To słowo" nagrodzone przez BBC za najlepsze słuchowisko europejskie Słuchowisko Teatru Polskiego Radia "To słowo" Marty Rebzdy w reżyserii Waldemara Modestowicza otrzymało nagrodę BBC Audio Drama Awards za najlepsze słuchowisko… » więcej 2024-03-25, godz. 11:00 80 lat temu miała miejsce wielka ucieczka z niemieckiego obozu jenieckiego dla lotników alianckich W nocy 25 marca 1944 r. doszło do jednej z najsłynniejszych ucieczek jenieckich w czasie II wojny światowej. 80 alianckich lotników, w tym również Polacy… » więcej
102103104105106
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »