Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-02-25, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
25 lutego
1831 - Bitwa pod Grochowem; bohaterski bój polskich wojsk o Olszynkę Grochowską z wojskami rosyjskimi feldmarszałka Iwana Dybicza; w wyniku walk, w których zginęło ponad 9 tys. żołnierzy rosyjskich i około 7 tys. polskich, armia rosyjska została zatrzymana i nie zdołała zająć z marszu Warszawy.

1831 - Pod Grochowem w czasie bitwy z wojskami rosyjskimi poległ gen. Franciszek Żymirski, dowódca 2. Dywizji Piechoty; żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojen napoleońskich.

1862 - W Skolem na Ukrainie urodził się Stanisław Głąbiński, prawnik, ekonomista, jeden z przywódców Narodowej Demokracji; poseł i senator RP; członek Rady Obrony Państwa w 1920 r.; we wrześniu 1939 r. aresztowany przez NKWD, zmarł w więzieniu sowieckim w Charkowie.

1876 - We Lwowie zmarł Seweryn Goszczyński, pisarz, poeta, publicysta, działacz społeczny, uczestnik Powstania Listopadowego.

1885 - W Węglewie koło Gniezna urodził się Józef Kostrzewski, muzeolog, współtwórca uniwersytetu w Poznaniu; kierował m.in. badaniami w Biskupinie.

1901 - W Warszawie zmarł Wojciech Gerson, malarz, historyk sztuki, pedagog; współzałożyciel Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie.

1907 - W Wilnie urodził się Antoni Gołubiew, pisarz, autor cyklu powieściowego "Bolesław Chrobry".

1919 - Polsko-czechosłowacki konflikt graniczny: obie strony podpisały w Cieszynie porozumienie, na mocy którego ustalono tymczasowe strefy wpływów.

1920 - W Chodowie koło Miechowa urodził się Władysław Machejek, pisarz, dziennikarz, polityk, poseł na Sejm PRL, w latach 1952-1989 redaktor naczelny krakowskiego "Życia Literackiego".

1934 - W Czarnkowie urodził się Leszek Bogdanowicz, kompozytor, dyrygent, gitarzysta; w 1959 r. współtwórca pierwszego polskiego zespołu rock-and-rollowego "Rythm and Blues".

1936 - W Połoneczce urodził się Wiesław Dymny, aktor, poeta, prozaik, satyryk, scenarzysta, plastyk, współtwórca krakowskiej "Piwnicy pod Baranami", autor tomu opowiadań "Słońce wschodzi raz na dzień", powieści "Droga na dziki zachód" i scenariuszy do filmów "Pięć i pół bladego Józka", "Chudy i inni".

1937 - W Staniewiczach urodziła się Barbara Piasecka-Johnson, kolekcjonerka sztuki, filantropka.

1941 - W Stanisławowie urodził się Feliks Falk, reżyser, scenarzysta, dramatopisarz; twórca filmów "Wodzirej", "Bohater roku", "Był jazz", "Samowolka" i "Komornik".

1942 - Gen. Stanisław Maczek rozpoczął w Szkocji formowanie 1. Dywizji Pancernej; w składzie 1. Armii Kanadyjskiej odegrała znaczącą rolę w bitwie pod Falaise, zamykając okrążenie wokół niemieckich 7. Armii i 5. Armii Pancernej w tzw. kotle; marsz dywizji wiódł przez północną Francję, Belgię i Holandię aż po bazę niemieckiej marynarki wojennej w Wilhelmshaven.

1942 - Komendant Główny AK powołał Wojskową Służbę Kobiet (WSK).

1947 - Dekret Alianckiej Komisji Kontroli o likwidacji państwa pruskiego.

1948 - Władze komunistyczne powołały Powszechną Organizację "Służba Polsce", która miała charakter paramilitarny i prowadziła wśród młodzieży obowiązkowe przysposobienie zawodowe i wojskowe, a także indoktrynację ideologiczną.

1949 - W Kolonii Krypy w woj. mazowieckim urodziła się Danuta Wałęsa (z domu Gołoś), żona przywódcy Solidarności Lecha Wałęsy, w imieniu którego w 1983 r. odebrała Pokojową Nagrodę Nobla w Oslo; pierwsza dama Polski w latach 1990-1995.

1956 - Na zamkniętym posiedzeniu XX Zjazdu KPZS Nikita Chruszczow odczytał tajny referat "O kulcie jednostki i jego następstwach", ujawniający zbrodnie popełnione w czasach Józefa Stalina i będący krytyką jego rządów.

1958 - Sejm podjął uchwałę w sprawie obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego w latach 1960-1966; państwowe obchody były propagandowo wykorzystywane przeciwko Milenium Chrztu Polski, które organizował Kościół katolicki.

1972 - We Wrocławiu zmarł Hugo Steinhaus, matematyk, jeden z twórców lwowskiej szkoły matematycznej.

1977 - Premiera filmu "Człowiek z marmuru" w reżyserii Andrzeja Wajdy.

1982 - Stan wojenny: W Krakowie Mieczysław Gil i Edward Nowak zostali skazani na cztery oraz trzy i pół roku więzienia za kierowanie w grudniu 1981 r. strajkiem w Hucie im. Lenina.

1989 - W Jastrzębiu odbył się Kongres Opozycji Antyustrojowej, w którym uczestniczyli przeciwnicy negocjacji z władzami komunistycznymi, m.in. przedstawiciele KPN, PPS-Rewolucja Demokratyczna, Solidarności Walczącej, Ruchu "Wolność i Pokój" oraz Grupy Roboczej Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność"; ponad 120 uczestników spotkania zatrzymała SB.

1994 - W Warszawie zmarł Władysław Siła-Nowicki, adwokat, żołnierz ZWZ-AK, członek Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość; więziony przez władze komunistyczne (1947-1956); członek opozycji antykomunistycznej i obrońca w procesach politycznych; prezes Chrześcijańsko-Demokratycznego Stronnictwa Pracy (1990-1992); poseł (1991-1993).

1998 - W Warszawie zmarła Wanda Jakubowska, reżyserka i scenarzystka filmowa; więźniarka niemieckich obozów Auschwitz i Ravensbrueck; autorka filmu "Ostatni etap".

2009 - W Łodzi zmarł Zbigniew Chmielewski, reżyser, scenarzysta; autor seriali "Daleko od szosy" i "Blisko, coraz bliżej".

2011 - Premiera filmu "Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł" w reżyserii Antoniego Krauzego.

2017 - W Warszawie zmarł Zbigniew Pawlicki, muzykolog, publicysta, organizator festiwali muzycznych, powstaniec warszawski.

2018 – W południowokoreańskim Pjongczangu zakończyły się 23. Zimowe Igrzyska Olimpijskie. W ich trakcie Polska zdobyła dwa medale (złoty i brązowy).

Zobacz także

2024-04-21, godz. 09:00 105 lat temu oddziały polskie wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej 105 lat temu - 21 kwietnia 1919 roku, w Poniedziałek Wielkanocny - oddziały polskie dowodzone przez Józefa Piłsudskiego wyzwoliły Wilno spod okupacji bolszewickiej… » więcej 2024-04-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 kwietnia » więcej 2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej 2024-04-19, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych 100 lat temu, 19 kwietnia 1924 roku, urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych. Świadek historii i działacz… » więcej 2024-04-19, godz. 09:00 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim 81 lat temu - 19 kwietnia 1943 roku - w warszawskim getcie wybuchło powstanie kierowane przez żydowskie podziemne formacje zbrojne. Stanowiło odpowiedź na… » więcej 2024-04-19, godz. 02:21 Kalendarium historyczne 19 kwietnia » więcej
9192939495
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »