Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 105 lat temu Sejm Ustawodawczy uchwalił Małą …
2024-02-20, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/D.Panek/K.Koziełł/dok.

105 lat temu Sejm Ustawodawczy uchwalił Małą Konstytucję

Mała Konstytucja [gov.pl]
Mała Konstytucja [gov.pl]
105 lat temu, 20 lutego 1919 roku, Sejm Ustawodawczy II RP uchwalił Małą Konstytucję. Uchwała oddawała władzę ustawodawczą w ręce jednoizbowego Sejmu, zaś wykonawczą Naczelnikowi Państwa, którym został Józef Piłsudski. Weszła w życie jeszcze tego samego dnia.
Mała Konstytucja została zapisana na jednej stronie i składała się z dwóch punktów. W pierwszym posłowie dziękowali Józefowi Piłsudskiemu za dotychczasowe "pełne trudów sprawowanie urzędu" Naczelnika Państwa. Jednocześnie ponownie powierzono mu tę funkcję. Punkt drugi, składający się z pięciu podpunktów, określał tymczasową organizację władz RP - ustawodawczą oddawał w ręce jednoizbowego Sejmu, wykonawczą - zarówno cywilna, jak i wojskową - Józefowi Piłsudskiemu. Naczelnik Państwa powoływał rząd. Według dokumentu - Naczelnik Państwa oraz Rząd byli odpowiedzialni przed Sejmem za sprawowanie swego urzędu.

25 lutego 1920 roku do Małej Konstytucji dodano zakaz wprowadzania do obiegu środków płatniczych oraz zaciągania pożyczek państwowych lub przyjmowania przez Państwo gwarancji finansowych bez uprzedniej zgody Sejmu.

Mała Konstytucja była rozwiązaniem tymczasowym i przestała obowiązywać w marcu 1921 roku, kiedy uchwalono nową, pełną już konstytucję, nazywaną Konstytucją Marcową. Józef Piłsudski władzę złożył 14 grudnia 1922 roku na ręce wybranego przez Zgromadzenie Narodowe, na mocy Konstytucji Marcowej, prezydenta Gabriela Narutowicza.

(więcej)

Sejm Ustawodawczy został wybrany 26 stycznia 1919 roku w pierwszych w odrodzonej Polsce wyborach parlamentarnych. Głosowanie, zorganizowane niespełna trzy miesiące po odzyskaniu niepodległości, przeprowadzono na podstawie prawa przyjętego w prowizorycznym trybie, który był konieczny właśnie z uwagi na brak parlamentu. Stosowny dekret uchwali rząd, zatwierdził zaś Naczelnik Państwa Józef Piłsudski. Wybierano jednoizbowy Sejm Ustawodawczy, który miał uchwalić konstytucję II Rzeczypospolitej. Wybory były pięcioprzymiotnikowe: powszechne - z udziałem kobiet, co było wówczas nowością - a ponadto: równe, tajne, bezpośrednie i proporcjonalne.

Gdy Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę zasadniczą - Konstytucję Marcową, nazwaną tak od daty uchwalenia 17 marca 1921 roku, jego misja została spełniona. Izba funkcjonowała do momentu ukonstytuowania się nowego Sejmu i Senatu, co nastąpiło 1 grudnia 1922 roku. Dokonano wówczas wyboru marszałków obu izb.

Zobacz także

2024-04-18, godz. 09:00 170 lat temu zmarł Józef Elsner, kompozytor, nauczyciel Fryderyka Chopin 170 lat temu, 18 kwietnia 1854 roku, zmarł Józef Elsner, kompozytor, pedagog i teoretyk muzyki, nauczyciel Fryderyka Chopina. Zasłużył się jako organizator… » więcej 2024-04-18, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 18 kwietnia » więcej 2024-04-17, godz. 15:00 Fotografie z getta w Muzeum Warszawy W Muzeum Warszawy będzie można oglądać wystawę "Świadectwa z getta warszawskiego". Gabinet pod tą samą nazwą stanie się częścią wystawy głównej… » więcej 2024-04-17, godz. 13:00 Zabytkowym autobusem szlakiem polskiego pieniądza Wycieczki zabytkowym autobusem szlakiem miejsc związanych z polską walutą narodową. To propozycja na najbliższy weekend dla mieszkańców Warszawy i turystów… » więcej 2024-04-17, godz. 11:10 Pamiętnik Aliny Janowskiej trafił do Muzeum Powstania Warszawskiego [DŹWIĘK] Oryginał pamiętnika Aliny Janowskiej z sierpnia 1944 roku został przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego. To dwudziestostronicowy rękopis, opisujący… » więcej 2024-04-17, godz. 09:00 230 lat temu wybuchła insurekcja warszawska 230 lat temu, 17 kwietnia 1794 roku, wybuchła insurekcja warszawska, zwycięskie powstanie żołnierzy wojska polskiego i mieszkańców stolicy przeciwko okupacyjnemu… » więcej 2024-04-17, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 17 kwietnia » więcej 2024-04-16, godz. 16:30 Hejnał mariacki. Najstarsza na świecie cykliczna audycja radiowa 16 kwietnia 1927 roku Polskie Radio po raz pierwszy transmitowało w południe hejnał wprost z wieży kościoła Mariackiego w Krakowie. Od tego czasu rozbrzmiewa… » więcej 2024-04-16, godz. 15:57 Do Muzeum Powstania Warszawskiego zostanie przekazany dziennik Aliny Janowskiej Zbiory Muzeum Powstania Warszawskiego wzbogacą się dzisiaj o dziennik Aliny Janowskiej, uczestniczki Powstania Warszawskiego, aktorki teatralnej, filmowej i… » więcej 2024-04-16, godz. 11:00 Rusza nabór do konkursu Do hymnu Ruszył nabór do konkursu Do hymnu. Narodowe Centrum Kultury zaprasza do udziału w nim szkoły podstawowe działające w Polsce i przy placówkach dyplomatycznych… » więcej
9293949596
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »