Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-25, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
25 stycznia
1347 - W Gross-Montau (dziś Mątowy Wielkie) pod Malborkiem urodziła się Dorota Schwartze, zakonnica, stygmatyczka, błogosławiona kościoła katolickiego, znana jako Dorota z Mątowów.

1831 - Powstanie Listopadowe: Sejm uchwalił detronizację cara Mikołaja I jako króla Polski.

1857 - Urodził się Józef Neumann, drukarz, polityk, Członek Naczelnego Komitetu Narodowego, uczestnik walk o polskość Lwowa w 1918 roku, prezydent Lwowa w latach 1911-1915 - 1918-1927.

1870 - We Lwowie urodził się Zygmunt Rozwadowski, malarz, scenograf, współautor Panoramy Racławickiej, autor Panoramy Siedmiogrodzkiej, żołnierz Legionów Polskich, autor projektu rogatywki 1 Pułku Ułanów.

1886 - W Niemirowie urodził się Emil Przedrzymirski-Krukowicz, generał WP, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowódca Armii "Modlin", a następnie tzw. armii gen. Przedrzymirskiego, którą dowodził w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim.

1910 - W Płocku urodził się Stefan Themerson, pisarz, fotografik, filmowiec, artysta awangardowy, autor książek "Pan Tom buduje dom", "Wykład profesora Mma". "Euklides był osłem".

1912 - W Wiesbaden (według innych źródeł - w Łodzi) urodził się Marian Brandys, dziennikarz, reportażysta i pisarz, autor m.in. książek "Kozietulski i inni" oraz "Koniec świata szwoleżerów".

1913 - W Warszawie urodził się Witold Lutosławski, jeden z najwybitniejszych kompozytorów XX wieku, dyrygent; międzynarodową sławę przyniosły mu takie dzieła jak "Muzyka żałobna", "Gry weneckie", "Kwartet smyczkowy", "Preludia i fuga".

1922 – Metropolita Mediolanu kardynał Achille Ratti, były nuncjusz apostolski w Polsce i późniejszy papież Pius XI, został odznaczony Orderem Orła Białego przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.

1928 - W Warszawie urodził się Robert Stiller, pisarz, poliglota, wybitny tłumacz literatury anglojęzycznej, m.in. dzieł Vladimira Nabokova, Anthony Burgessa, Lewisa Carolla, Iana Fleminga.

1930 - W Parczewie urodził się Jan Weber, dziennikarz, muzykolog, popularyzator muzyki klasycznej, autor wielu programów muzycznych Polskiego Radia.

1932 - W Komorowicach Bielskich urodził się Mieczysław Wilczek, przedsiębiorca, działacz gospodarczy, polityk, w latach 1988-89 minister przemysłu w rządzie Mieczysława Rakowskiego, autor "ustawy o działalności gospodarczej" z 23 grudnia 1988 r.

1939 - Początek wizyty ministra spraw zagranicznych III Rzeszy Joachima von Ribbentropa w Warszawie.

1943 - W KL Auschwitz Niemcy rozstrzelali 52 polskich więźniów podejrzanych o prowadzenie działalności konspiracyjnej w obozie; wśród rozstrzelanych był płk Jan Karcz, dowódca Mazowieckiej Brygady Kawalerii w kampanii polskiej 1939 r., jeden z przywódców tajnej organizacji obozowej.

1945 - W Katowicach urodził się Sławomir Idziak, operator i reżyser filmowy; autor zdjęć m.in. do filmów: "Dyrygent" Andrzeja Wajdy, "Constans" Krzysztofa Zanussiego, "Krótki film o zabijaniu", "Podwójne życie Weroniki" i "Trzy kolory. Niebieski" Krzysztofa Kieślowskiego, "Helikopter w ogniu" Ridleya Scotta -za zdjęcia do tego filmu Idziak otrzymał nominację do Oscara.

1949 - W Moskwie opublikowano komunikat o utworzeniu Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej; w skład RWPG weszły: Bułgaria, Czechosłowacja, Polska, Rumunia, Węgry i Związek Sowiecki.

1950 - Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie i Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod zawarły porozumienie, na mocy którego w Polsce miała rozpocząć się produkcja samochodu GAZ-M20 „Pobieda”. Samochód został wprowadzony na rynek pod nazwą "Warszawa".

1954 - Premiera pierwszego pełnometrażowego kolorowego filmu polskiego "Przygoda na Mariensztacie" w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

1956 - Premiera filmu historycznego "Podhale w ogniu" w reżyserii Jana Batorego i Henryka Hechtkopfa, opowiadającego o XVII-wiecznym powstaniu ludowym pod wodzą Aleksandra Kostki-Napierskiego.

1967 - Z portu w Casablance w samotny rejs dookoła świata na jachcie "Opty" wypłynął kapitan Leonid Teliga. Podróż zakończył 30 kwietnia 1969 r.

1971 - Kilkugodzinne spotkanie ze stoczniowcami z Gdańska I sekretarz KC PZPR Edward Gierek zakończył słynnym pytaniem: "Pomożecie?".

1977 - W Siedlcach urodziła się Lidia Chojecka, lekkoatletka, wielokrotna medalista halowych mistrzostw Europy, trzykrotna uczestniczka Igrzysk Olimpijskich.

1982 - Sejm uchwalił ustawę "o szczególnej regulacji prawnej w okresie stanu wojennego" i zatwierdził dekret o stanie wojennym.

2011 - W Warszawie zmarł Andrzej Szypulski, pisarz i scenarzysta, współautor scenariusza popularnych seriali "Stawka większa niż życie", "Dyrektorzy", "Ślad na ziemi", "Życie na gorąco".

2013 – Ukazało się pierwsze wydanie tygodnika "Do Rzeczy".

2014 - W Warszawie zmarł Bohdan Poręba, reżyser, publicysta, polityk; twórca filmów "Hubal", "Jarosław Dąbrowski", "Katastrofa w Gibraltarze" i "Polonia Restituta"; członek PZPR, Patriotycznego Ruchu Ocalenia Narodowego, współzałożyciel Zjednoczenia Patriotycznego "Grunwald".

2022 – W Warszawie zmarł Przemysław Górny, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny PRL.

Zobacz także

2024-01-26, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 26 stycznia » więcej 2024-01-25, godz. 15:00 W Rydze odsłonięto tablicę z nazwą ulicy imienia Ity Kozakiewicz W Rydze w ubiegły piątek uroczyście odsłonięto tablicę z nazwą ulicy imienia Ity Kozakiewicz. Ita Kozakiewicz była działaczką polskiej mniejszości na… » więcej 2024-01-25, godz. 13:00 105 lat temu powstała Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych ma już 105 lat. Przedsiębiorstwo zostało powołane 25 stycznia 1919 roku przez rząd Ignacego Jana Paderewskiego… » więcej 2024-01-25, godz. 11:00 Rocznica oswobodzenia niemieckiego KL Auschwitz w TVP Polonia W rocznicę oswobodzenia KL Auschwitz TVP Polonia pokaże trzy filmy dokumentalne poświęcone byłym więźniom niemieckiego obozu - będą to: „Położna”… » więcej 2024-01-25, godz. 09:00 81 lat temu Niemcy rozstrzelali przed Ścianą Straceń w Auschwitz 53. Polaków 81 lat temu, 25 stycznia 1943 roku, Niemcy rozstrzelali przed Ścianą Straceń w Auschwitz 53 Polaków, podejrzanych o działalność przeciw SS i przygotowywanie… » więcej 2024-01-24, godz. 16:45 Uroczystości upamiętniające strajk w Stoczni Szczecińskiej To był pierwszy przypadek w bloku komunistycznym, gdy pierwszy sekretarz partii przyjeżdża do strajkujących robotników negocjować porozumienie. W styczniu… » więcej 2024-01-24, godz. 15:00 „Papierowa amunicja” – wystawa wydawnictw drugiego obiegu PRL Blisko sto tytułów prasy i książek wydanych w PRL poza cenzurą pokazano na wystawie „Papierowa amunicja”, otwartej we wtorek w bibliotece Uniwersytetu… » więcej 2024-01-24, godz. 13:00 Polska koprodukcja "Strefa interesów" z szansą na Oscara dla najlepszego filmu Brytyjsko-polsko-amerykańska koprodukcja "Strefa interesów" ma szansę na Oscara dla najlepszego filmu. Obraz w reżyserii Jonathana Glazera to opowieść o… » więcej 2024-01-24, godz. 12:00 W Londynie premiera gry edukacyjne IPN "Lotnicy - Wojna w przestworzach" Gra "Lotnicy - Wojna w przestworzach" to kolejna produkcja Instytutu Pamięci Narodowej, która dzięki wirtualnym narzędziom pozwoli wcielić się w bohaterów… » więcej
134135136137138
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »