Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-27, 07:30 Autor: szuk/ aszw/

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
27 grudnia
1355 – W Kaliszu książę mazowiecki Siemowit III złożył hołd lenny królowi Kazimierzowi Wielkiemu.

1459 - W Krakowie urodził się Jan Olbracht, król Polski w latach 1492-1501.

1529 - Po wygaśnięciu męskiej linii książąt mazowieckich Zygmunt I Stary przyłączył Mazowsze do Polski.

1587 - W katedrze wawelskiej na króla Polski koronowany został Zygmunt III Waza (1587-1632).

1614 - We Lwowie zmarł Bartosz Paprocki, heraldyk, historyk, autor "Herbów rycerstwa polskiego".

1817 - W Berezowicy Małej urodził się Florian Ziemiałkowski, prawnik, polityk, prezydent Lwowa, poseł do Sejmu Krajowego i wiedeńskiej Rady Państwa, w latach 1873-1888 minister do spraw Galicji.

1836 - W Żołudku na Białorusi urodził się Antoni Walery Wróblewski, jeden z dowódców Powstania Styczniowego, związany z "czerwonymi"; działacz Zjednoczenia Emigracji Polskiej; generał Komuny Paryskiej; członek władz I Międzynarodówki; od 1895 r. w PPS.

1856 - Uruchomione zostały pierwsze w Warszawie uliczne latarnie gazowe: wzdłuż Ludnej, Książęcej, Nowego Światu i Krakowskiego Przedmieścia, a także na Placu Zamkowym.

1891 - W Noisy-le-Sec we Francji zmarł Aleksander Chodźko, slawista, orientalista, poeta, profesor College de France.

1894 - W Warszawie urodził się Mieczysław Grydzewski, publicysta, krytyk literacki, współzałożyciel i członek redakcji miesięcznika "Skamander", twórca i redaktor tygodnika "Wiadomości Literackie" (1924-1939); w czasie II wojny światowej wspólnie z Zygmuntem Nowakowskim doprowadził do powstania "Wiadomości Polskich"; w latach 1946-1966 redaktor naczelny londyńskich "Wiadomości".

1898 - W Warszawie urodził się Stanisław Nakoniecznikoff-Klukowski, pułkownik, komendant główny Narodowych Sił Zbrojnych (1944).

1903 - W Sosnowcu urodził się Bogdan Suchodolski, pedagog, filozof, historyk kultury.

1909 - W Waliszewie koło Łowicza urodził się Henryk Jabłoński, polityk, historyk; działacz PPS; żołnierz kampanii polskiej 1939 r., uczestnik walk pod Narwikiem (1940), członek polskiego ruchu oporu we Francji; po wojnie członek PZPR, minister oświaty i szkolnictwa wyższego (1966-1972); przewodniczący Rady Państwa (1972-1985); członek Biura Politycznego KC PZPR (1971-1981).

1913 - W Słupiu urodził się Szczepan Pieniążek, sadownik, profesor SGGW, twórca i dyrektor Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach, członek Polskiej Akademii Nauk.

1918 - Wybuchło Powstanie Wielkopolskie, które miało na celu wyparcie Niemców z Wielkopolski i przyłączenie jej do odradzającej się Rzeczypospolitej; impulsem do wybuchu walk stał się przyjazd do Poznania Ignacego Jana Paderewskiego, którego powitanie przerodziło się w manifestację patriotyczną; powstanie zakończyło się zwycięstwem Polaków.

1928 - Powstało państwowe przedsiębiorstwo Linie Lotnicze LOT.

1936 - W Warszawie zmarł Leon Wyczółkowski, malarz, grafik, rysownik, autor m.in. obrazów "Rybacy", "Ujrzałem raz" i "Sarkofag św. Stanisława biskupa".

1939 - W Wawrze pod Warszawą Niemcy rozstrzelali 106 mężczyzn, wyciągniętych z mieszkań w trakcie nocnej obławy. Zbrodni dokonał oddział 31 pułku policji porządkowej w odwecie za zabicie dwóch niemieckich podoficerów, do których w wawerskiej restauracji strzelali kryminaliści.

1941 - Z Moskwy do okupowanej Polski odleciała tzw. pierwsza Grupa Inicjatywna, której zadaniem było odtworzenie partii komunistycznej na terenach znajdujących się pod okupacją niemiecką; w jej składzie znaleźli się Marceli Nowotko, Paweł Finder, Bolesław Mołojec, Pinkus Kartin, Czesław Skoniecki i Maria Rutkiewicz.

1945 - Powołano Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

1947 - Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał na śmierć ppłk. Wacława Lipińskiego, historyka, żołnierza Legionów Polskich, działacza piłsudczykowskiego, współorganizatora Konwentu Organizacji Niepodległościowych (1942), założyciela i przewodniczącego podziemnego Stronnictwa Niezawisłości Narodowej (1946), członka Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej (1946-1947); Wacław Lipiński zmarł w komunistycznym więzieniu w 1949 r.

1949 - W Warszawie zmarł Antoni Ponikowski, inżynier, profesor i rektor Politechniki Warszawskiej; premier RP oraz minister oświaty, kultury i sztuki w latach 1921-1922; od 1928 r. w Chrześcijańskiej Demokracji; poseł na Sejm (1930-1935); w czasie II wojny światowej w Delegaturze Rządu RP na Kraj.

1953 - W Zakopanem zmarł Julian Tuwim, poeta, tłumacz, satyryk, współtwórca grupy poetyckiej "Skamander", kierownik literacki wielu kabaretów warszawskich m.in. sławnego "Qui Pro Quo", autor "Balu w operze", "Kwiatów polskich", a także piosenek, wśród nich "Miłość ci wszystko wybaczy" czy "Na pierwszy znak" oraz popularnych wierszy dla dzieci.

1966 - W Zduńskiej Woli urodził się Rafał Królikowski, aktor, zgrał główna rolę. w filmie "Pierścionek z orłem w koronie" w reżyserii Andrzeja Wajdy.

1982 - Stan wojenny: Służba Bezpieczeństwa aresztowała Janusza Pałubickiego, przewodniczącego konspiracyjnego Tymczasowego Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Wielkopolska oraz członka Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej, kierującej podziemną Solidarnością.

1983 - W Lod (Izrael) zmarł Seweryn Steinwurzel, operator filmowy, autor zdjęć do wielu filmów z okresu dwudziestolecia międzywojennego, m.in. "Córki generała Pankratowa", "Barbary Radziwiłłówny", "Trędowatej" i "Dziewcząt z Nowolipek".

1984 - W Toruniu przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oskarżonych o uprowadzenie i zamordowanie księdza Jerzego Popiełuszki.

1995 - Marek Kamiński zdobył Biegun Południowy. Był pierwszym człowiekiem, który zdobył oba bieguny Ziemi w ciągu jednego roku.

2002 – Amerykański koncern Lockheed Martin, oferujący samolot F-16, wygrał przetarg na dostawę samolotu wielozadaniowego dla Sił Powietrznych.

2002 – W „Gazecie wyborczej” ukazał się artykuł opisujący złożenie przez producenta filmowego Lwa Rywina propozycji korupcyjnej Adamowi Michnikowi. Afera doprowadziła do ogromnego spadku poparcia dla lewicy postkomunistycznej i premiera Leszka Millera, wzrostu znaczenia PO i PiS oraz narodzin idei budowy IV Rzeczypospolitej.

2004 - W Gdyni zmarł Janusz Popławski, muzyk, kompozytor, popularyzator muzyki, gitarzysta zespołu Niebiesko-Czarni.

2007 - W Warszawie zmarł Jerzy Kawalerowicz, reżyser filmowy, scenarzysta; autor filmów "Pociąg", "Matka Joanna od Aniołów", "Austeria", "Faraon" i "Quo vadis"; współzałożyciel i pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich (1966-1978).

2018 - W Krakowie zmarł bp Tadeusz Pieronek, biskup pomocniczy sosnowiecki w latach 1992-1998, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski w latach 1993-1998, rektor Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie w latach 1998-2004.

2022 – W Krakowie zmarł Andrzej Iwan, były znakomity piłkarz m.in. Wisły Kraków, Górnika Zabrze i reprezentacji Polski, z którą w 1982 roku zajął trzecie miejsce w mistrzostwach świata w Hiszpanii.

Zobacz także

2024-01-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 stycznia » więcej 2024-01-22, godz. 14:00 15 lat temu zmarł gen. Stanisław Karolkiewicz "Szczęsny", żołnierz AK i Zrzeszenia WiN 15 lat temu, 22 stycznia 2009 roku, zmarł Stanisław Karolkiewicz, pseudonim "Szczęsny", generał, żołnierz Armii Krajowej. Po wojnie działał w antykomunistycznym… » więcej 2024-01-22, godz. 12:32 Uroczystości z okazji 161. rocznicy wybuchu powstania styczniowego Dziś 161. rocznica wybuchu powstania styczniowego - skierowane przeciwko Rosji największego i najdłuższego zrywu narodowowyzwoleńczego Polaków. » więcej 2024-01-22, godz. 12:00 81 lat temu utworzono Kedyw - Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii 81 lat temu - 22 stycznia 1943 roku - w okupowanej Polsce utworzono Kedyw, czyli Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Oficjalny rozkaz o utworzeniu… » więcej 2024-01-22, godz. 10:00 Prezydenci Polski i Litwy upamiętnili 161. rocznicę Powstania Styczniowego (21.01) Prezydent Andrzej Duda powiedział, że Polaków i Litwinów łączy żywa pamięć o wielkim wspólnym dziedzictwie wolności i wspaniała tradycja walk o samostanowienie… » więcej 2024-01-22, godz. 09:00 161 lat temu wybuchło Powstanie Styczniowe 161 lat temu, 22 stycznia 1863 roku, wybuchło Powstanie Styczniowe, skierowane przeciwko Rosji, największy zryw narodowowyzwoleńczy Polaków XIX wieku i najdłużej… » więcej 2024-01-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 stycznia » więcej 2024-01-21, godz. 11:00 35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun Rodzin Katyńskich 35 lat temu, w nocy z 20 na 21 stycznia 1989 roku, zginął ksiądz Stefan Niedzielak, proboszcz parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach, współzałożyciel… » więcej 2024-01-21, godz. 09:00 150. rocznica urodzin Wincentego Witosa 150 lat temu - 21 stycznia 1874 roku - urodził się Wincenty Witos, działacz ludowy, przywódca ruchu chłopskiego, jeden z najaktywniejszych polityków w 20-leciu… » więcej 2024-01-21, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 21 stycznia » więcej
133134135136137
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »