Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 79 lat temu odbył się ostatni lot cichociemnych…
2023-12-27, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok./w kry

79 lat temu odbył się ostatni lot cichociemnych do Polski

Załadowany do lotu ze zrzutem Halifax z 148 Dyonu na lotnisku Campo Cassale – 1944 [fot. wikipedia/domena publiczna]
Załadowany do lotu ze zrzutem Halifax z 148 Dyonu na lotnisku Campo Cassale – 1944 [fot. wikipedia/domena publiczna]
79 lat temu, w nocy z 26 na 27 grudnia 1944 roku, odbył się ostatni lot cichociemnych. Żołnierze mieli potajemnie przedostać się na teren okupowanej Polski. Wyruszyli z bazy w Brindisi w południowych Włoszech i po przebyciu samolotami około 1350 kilometrów, zostali zrzuceni w kraju na spadochronach.
Cichociemni byli żołnierzami elitarnej jednostki szkolonej w Wielkiej Brytanii do zadań specjalnych. Nazwano ich "cichociemnymi", ponieważ działali w tajemnicy, po cichu i najczęściej pod osłoną nocy.

Przerzucani drogą lotniczą do kraju, wspierali podziemie w walce z Niemcami. Byli przeznaczeni do służby w szeregach Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Zajmowali się wywiadem, dywersją i sabotażem, przenikali do oddziałów partyzanckich. Wyróżniali się profesjonalizmem, wyszkoleniem i postawą bojową. Wszyscy - 316-tu - byli ochotnikami. 221 z nich otrzymało Order Virtuti Militari - najwyższe odznaczenie czasu wojny, a 595 razy zostali odznaczeni Krzyżem Walecznych.

Jednostkę cichociemnych tworzyli żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, w tym Armii Polskiej generała Władysława Andersa. Początkowo odlatywali z bazy pod Londynem, a od 1944 roku - z włoskiego Brindisi. W 82 zrzutach, które odbywały się od lutego 1941 do grudnia 1944 roku, w sumie uczestniczyło 344 skoczków, wśród nich 28 cywilnych kurierów i 316 żołnierzy.

W czasie wojny, z przerzuconych do kraju żołnierzy, zginęło ponad stu, w tym 9 podczas lotu lub skoku, 53 - w walce lub zostało zamordowanych przez gestapo, 10 zażyło truciznę po aresztowaniu. 91 cichociemnych walczyło w Powstaniu Warszawskim, poległo 18 z nich. Dziewięciu zostało zamordowanych po wojnie przez komunistyczne władze.

Wśród cichociemnych byli między innymi generał dywizji Tadeusz Kossakowski "Krystynek", generał Leopold Okulicki "Niedźwiadek", porucznik Jan Nowak-Jeziorański, pułkownik Jan Piwnik "Ponury" i generał brygady Stefan "Starba" Bałuk. Jedyna kobieta w tym gronie - Elżbieta Zawacka, kurierka Komendy Głównej AK, posługując się fałszywymi dokumentami, przekraczała granicę ponad sto razy, przenosząc wiadomości i meldunki. Została awansowana do stopnia generała brygady przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego w 2006 roku.

Ostatni cichociemny - kapitan Aleksander Tarnawski, pseudonim "Upłaz" i "Wierch", zmarł 4 marca 2022 roku, w wieku 101 lat.

Imię cichociemnych nosi Wojskowa Formacja Specjalna "Grom" im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej. Ponadto są patronami kilkudziesięciu szczepów i drużyn harcerskich.

Uchwałą Sejmu, rok 2016 był obchodzony jako Rok Cichociemnych.

Zobacz także

2023-12-28, godz. 11:00 Muzeum Hutnictwa w Chorzowie przygotowuje wniosek o wpis hutniczych tradycji na listę niematerialnego dziedzictwa W styczniu zostanie złożony wniosek o wpis tradycji hutniczych na listę niematerialnego dziedzictwa. Przygotowuje go Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. Chodzi o… » więcej 2023-12-28, godz. 09:00 42 lata temu w kopalni Piast zakończył się podziemny strajk górników 42 lata temu, 28 grudnia 1981 roku, w kopalni "Piast" w Bieruniu zakończył się ostatni w Polsce strajk protestacyjny przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego… » więcej 2023-12-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 grudnia » więcej 2023-12-27, godz. 12:00 Obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego Główne obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego rozpoczęły się koło południa w Poznaniu. Zostanły złożone kwiaty na mogile pierwszego… » więcej 2023-12-27, godz. 11:45 105 lat temu wybuchło Powstanie Wielkopolskie 27 grudnia mija 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918 roku. Był to zwycięski zryw niepodległościowy Polaków, który doprowadził do wyzwolenia… » więcej 2023-12-27, godz. 11:00 Plany rozbudowy Muzeum Historii Wojska Polskiego W tym roku 13 sierpnia Muzeum Historii Wojska Polskiego otworzyło się w nowej lokalizacji na Cytadeli Warszawskiej. Na razie odwiedzający mogą zwiedzać wystawę… » więcej 2023-12-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 grudnia » więcej 2023-12-26, godz. 11:30 Szopki w Muzeum Górnośląskim W drugi dzień świąt Bożego Narodzenia warto odwiedzić Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gdzie można oglądać wystawę "Boże Narodzenie bez granic. Szopki… » więcej 2023-12-26, godz. 11:00 Święto pierwszego męczennika - Świętego Szczepana 26 grudnia Kościół katolicki wspomina Świętego Szczepana, diakona i pierwszego męczennika. W liturgii ten dzień ma rangę święta. We wspomnienie św… » więcej
99100101102103
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »