Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-25, 07:30 Autor: szuk/ aszw/

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
25 grudnia
1025 - W Gnieźnie odbyła się koronacja królewska Mieszka II.

1076 - W Gnieźnie odbyła się koronacja królewska Bolesława II Śmiałego.

1787 - W Klęczkowie koło Chełmna urodził się Szczepan Józef Gółkowski, drukarz i wydawca, założyciel pierwszej polskiej drukarni na Pomorzu, wydawca "Szkółki narodowej" i "Nadwiślanina", represjonowany przez władze pruskie.

1815 - Namiestnikiem Królestwa Polskiego mianowany został gen. Józef Zajączek.

1876 - W Warszawie zmarła Narcyza Żmichowska, poetka, powieściopisarka, autorka prac pedagogicznych oraz podręczników, aktywnie działająca w ruchu emancypacyjnym.

1883 - We Lwowie zmarł Józef Alojzy Retzenhein, żołnierz, publicysta i pamiętnikarz, uczestnik Powstania Listopadowego, Wiosny Ludów i Powstania Styczniowego, przyjaciel i biograf Juliusza Słowackiego, współzałożyciel Biblioteki Polskiej w Paryżu.

1893 - W Kaliszu urodził się Mieczysław Smorawiński, żołnierz Legionów Polskich, generał WP; we wrześniu 1939 r. dostał się do sowieckiej niewoli; przetrzymywany w obozie w Kozielsku; w kwietniu 1940 r. zamordowany przez NKWD w Katyniu.

1895 - W Piotrkowie Trybunalskim urodził się Stefan Rowecki "Grot", żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, gen. WP; w kampanii 1939 r. dowodził Warszawską Brygadą Pancerno-Motorową; komendant Główny ZWZ-AK; aresztowany 30 czerwca 1943 r. przez Niemców i umieszczony w KL Sachsenhausen; zamordowany po wybuchu Powstania Warszawskiego na rozkaz szefa SS Heinricha Himmlera.

1900 - We Lwowie urodził się Karol Schayer, architekt, autor projektu gmachu Muzeum Śląskiego w Katowicach, od 1946 roku mieszkał i pracował w Libanie.

1900 - W Warszawie urodził się Antoni Zygmund, matematyk, Uniwersytetu Stefana Batorego we Lwowie, od 1940 roku na emigracji w USA, pracownik Massachusetts Institute of Technology, członek PAN i Amerykańskiej Akademii Nauk.

1913 - W Łodzi urodził się Mieczysław Moczar, wł. Mikołaj Demko, działacz komunistyczny, generał LWP, członek KPP, PPR i PZPR; w latach 1964-1968 minister spraw wewnętrznych.

1916 - W Krakowie zmarł Adam Chmielowski (Brat Albert), zakonnik, malarz, założyciel zgromadzeń zakonnych albertynów i albertynek oraz przytulisk dla bezdomnych; kanonizowany w 1989 r.

1916 - Car Mikołaj II w specjalnym rozkazie do armii i floty zapowiedział utworzenie "wolnej Polski z wszystkich trzech jej rozdzielonych terytoriów".

1925 - W Warszawie zmarła Ester Rachel Kamińska, aktorka, założycielka Teatru Żydowskiego w Warszawie.

1929 - We Włodzimierzu Wołyńskim urodził się Jerzy Antczak, reżyser, jeden z twórców Teatru Telewizji, autor nominowanej do Oscara ekranizacji "Nocy i dni", a także filmów "Hrabina Cosel" oraz "Chopin. Pragnienie miłości".

1930 - Premiera filmu Kazimierza Czyńskiego "Wiatr od morza".

1933 - W Poznaniu urodził się Andrzej Hulanicki, matematyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, twórca wrocławskiej szkoły analizy harmonicznej.

1939 – Niemcy spalili Nową Synagogę w Częstochowie.

1942 - W miejscowości Mala Hradna na Słowacji urodził się Laco Adamik, reżyser filmowy i teatralny; autor spektakli telewizyjnych.

1943 – Ponad 40 Polaków zostało zamordowanych przez oddział UPA w Janówce na Wołyniu.

1946 - W Chorzowie urodził się Jerzy Sztwiertnia, reżyser seriali "Komediantka", "Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy", "Plebania".

1947 - Premiera filmu "Jasne łany" w reżyserii Eugeniusza Cękalskiego, uznawanego za pierwszy polski film socrealistyczny.

1956 - W Krakowie ponownie zaczął ukazywać się "Tygodnik Powszechny" pod redakcją Jerzego Turowicza.

1965 - Premiera pierwszego telewizyjnego serialu kryminalnego "Kapitan Sowa na tropie" z Wiesławem Gołasem w roli głównej.

1966 - Premiera filmu Wojciecha Jerzego Hasa "Szyfry".

1970 - Na antenie Programu Trzeciego Polskiego Radia wyemitowano pierwszy odcinek "Ilustrowanego Tygodnika Rozrywkowego", audycji satyrycznej, wg pomysłu Jacka Janczarskiego i Adama Kreczmara, w reżyserii Jerzego Markuszewskiego.

1973 - W Białymstoku urodził się Adam Woronowicz, aktor teatralny i filmowy.

1974 - Premiera filmu "Nie ma róży bez ognia" w reżyserii Stanisława Barei.

1976 - W Zrębinie pod Połańcem doszło do jednej z najbardziej wstrząsających zbrodni w okresie PRL. Czterech mieszkańców wsi na oczach kilkudziesięciu sąsiadów zamordowało młode małżeństwo i towarzyszącego im 12-letniego chłopca. Po dokonaniu zbrodni, sprawcy odebrali od świadków przysięgę milczenia.

1984 - W Warszawie zmarł Janusz Odrowąż, literat i satyryk, autor tekstów popularnych przebojów, m.in. "Serduszko puka w rytmie cha-cha", "Pikulina", "Staropolskim obyczajem".

1988 - W Warszawie zmarł Jan Białostocki, historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autor prac "Sztuka cenniejsza niż złoto", "Pięć wieków myśli o sztuce".

1997 - W Warszawie zmarł arcybiskup Bronisław Dąbrowski, sekretarz Konferencji Episkopatu Polski (1969-1993); przez wiele lat przewodniczył delegacji Konferencji Episkopatu ds. Stosunków z Rządem PRL; uczestnik rozmów przygotowujących Okrągły Stół.

2009 - W Gawrych Rudzie zmarł Tytus Karpowicz, pisarz, autor książek dla dzieci i młodzieży.

2010 - TVP 2 wyemitowała 1121, ostatni odcinek popularnej telenoweli "Złotopolscy".

2012 - W Krakowie zmarł Jerzy Bereś, rzeźbiarz i performer, uczeń Xawerego Dunikowskiego, autor wielu manifestacji artystycznych.

2019 – W Elblągu zmarł ksiądz Mieczysław Józefczyk „Miecz”, żołnierz Armii Krajowej i podziemia niepodległościowego, powstaniec warszawski, współtwórca Warmińsko-Mazurskiej Chorągwi Harcerstwa Polskiego w Olsztynie, honorowy członek NSZZ „Solidarność”.(PAP)

Zobacz także

2023-12-27, godz. 11:45 105 lat temu wybuchło Powstanie Wielkopolskie 27 grudnia mija 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918 roku. Był to zwycięski zryw niepodległościowy Polaków, który doprowadził do wyzwolenia… » więcej 2023-12-27, godz. 11:00 Plany rozbudowy Muzeum Historii Wojska Polskiego W tym roku 13 sierpnia Muzeum Historii Wojska Polskiego otworzyło się w nowej lokalizacji na Cytadeli Warszawskiej. Na razie odwiedzający mogą zwiedzać wystawę… » więcej 2023-12-27, godz. 09:00 79 lat temu odbył się ostatni lot cichociemnych do Polski 79 lat temu, w nocy z 26 na 27 grudnia 1944 roku, odbył się ostatni lot cichociemnych. Żołnierze mieli potajemnie przedostać się na teren okupowanej Polski… » więcej 2023-12-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 grudnia » więcej 2023-12-26, godz. 11:30 Szopki w Muzeum Górnośląskim W drugi dzień świąt Bożego Narodzenia warto odwiedzić Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gdzie można oglądać wystawę "Boże Narodzenie bez granic. Szopki… » więcej 2023-12-26, godz. 11:00 Święto pierwszego męczennika - Świętego Szczepana 26 grudnia Kościół katolicki wspomina Świętego Szczepana, diakona i pierwszego męczennika. W liturgii ten dzień ma rangę święta. We wspomnienie św… » więcej 2023-12-26, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 26 grudnia » więcej 2023-12-25, godz. 18:15 128 lat temu urodził się Stefan Rowecki "Grot", organizator i pierwszy dowódca AK 128 lat temu, 25 grudnia 1895 roku, urodził się Stefan Rowecki "Grot", organizator i pierwszy dowódca Armii Krajowej. Był głównym architektem polskiego podziemia… » więcej 2023-12-25, godz. 10:15 Święta Bożego Narodzenia 25 grudnia przypada uroczystość Narodzenia Pańskiego, powszechnie nazywana świętami Bożego Narodzenia. Poprzedza je Wigilia 24 grudnia. » więcej
8788899091
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »