Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Pols…
2023-12-19, 08:30 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł/dok.

109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Polskich

Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
109 lat temu, 19 grudnia 1914 roku, utworzono I Brygadę Legionów Polskich, nad którą dowództwo objął Józef Piłsudski. Jednostkę tworzyły głównie polskie kompanie uczestniczące w I wojnie światowej, walczące w Armii Austro-Węgierskiej przeciwko Rosjanom. Najstarszą z nich była I Kompania Kadrowa - pododdział piechoty sformowany przez Piłsudskiego 3 sierpnia 1914 roku. 19 grudnia 1914 powołano również II Brygadę
Jej dowódcą do lipca 1916 był pułkownik Ferdynand Küttner, a następnie - pułkownik Józef Haller. III Brygada powstała pół roku później. Dowodzili nią kolejno: Wiktor Grzesicki, Stanisław Szeptycki, Zygmunt Zieliński i Bolesław Roja.

Legiony Polskie były pierwszą polską formacją wojskową w XX wieku. Skupiły między innymi oddziały Związku Strzeleckiego, Polskie Drużyny Strzeleckie, a także sekcje Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" oraz inne polskie organizacje paramilitarne działające przed I wojną światową. Swoim wysiłkiem zbrojnym podczas wojny, przyczyniły się do odzyskania niepodległości w 1918 roku.

W szczytowym okresie - jesienią 1915 roku - w Legionach Polskich służyło ponad 16 tysięcy żołnierzy. Według różnych szacunków, przez cały okres istnienia formacji przeszło przez nią od 35 do 40 tysięcy żołnierzy. Poległo około 3 tysięcy.

Żołnierze Legionów rekrutowali się z różnych stanów społecznych. Byli wśród nich studenci, robotnicy, inteligenci, chłopi, rzemieślnicy różnych zawodów. W I Brygadzie istniał Żeński Oddział Wywiadowczy, choć oficjalnie przyjmowanie kobiet było zabronione.

I Brygada Legionów Polskich została utworzona po bitwie pod Krzywopłotami. Walczyła w wielu krwawych starciach I wojny światowej, w tym w bitwie pod Łowczówkiem, pod Konarami, prowadziła pościg za armią rosyjską, biorąc udział między innymi w starciu pod Raśną, a także obsadzała front wołyński. W czasie najcięższej ofensywy armii rosyjskiej przeciwko wojskom państw centralnych - ofensywy Brusiłowa, I Brygada toczyła krwawe walki obronne pod Kostiuchnówką, gdzie w lipcu 1916 roku pięć i pół tysiąca polskich żołnierzy, w tym kilkuset ułanów, przez trzy dni stawiało czoła 13 tysiącom Rosjan.

Od września 1916 roku I Brygada wchodziła w skład Polskiego Korpusu Posiłkowego, utworzonego przez Austro-Węgry z Legionów Polskich, stając się tym samym podstawą tworzenia Wojska Polskiego.

I Brygada Legionów Polskich została rozwiązana w następstwie kryzysu przysięgowego. Powstał on, gdy Józef Piłsudski zakazał legionistom składania przysięgi na wierność armii niemieckiej, czego zażądały władze pruskie, gdy Austria przekazała Prusom zwierzchnictwo nad polskimi jednostkami. W lipcu 1917 roku I Brygadę rozwiązano, żołnierzy internowano, a Piłsudski został aresztowany i osadzony w Magdeburgu. Taki sam los spotkał III Brygadę Legionów Polskich. Natomiast większość żołnierzy II Brygady Józefa Hallera złożyła przysięgę i uniknęła internowania.

Zobacz także

2024-01-28, godz. 09:00 205 lat temu zmarł Jan Kiliński 205 lat temu - 28 stycznia 1819 roku - zmarł Jan Kiliński, z zawodu szewc, jeden z przywódców insurekcji warszawskiej. » więcej 2024-01-28, godz. 08:00 Upamiętniono 79. rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau Marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska powiedziała, że historia byłego niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau zobowiązuje nas do refleksji… » więcej 2024-01-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 stycznia » więcej 2024-01-27, godz. 10:00 Z Katowic wyruszy w południe marsz upamiętniający ofiary Tragedii Górnośląskiej Z Katowic wyruszy w południe marsz upamiętniający ofiary Tragedii Górnośląskiej. Uczestnicy zbiorą się na placu Wolności, skąd, pokonując około dziesięciokilometrową… » więcej 2024-01-27, godz. 09:30 W Radzionkowie Dzień Pamięci o Tragedii Górnośląskiej Dzień Pamięci o Tragedii Górnośląskiej w jej 79. rocznicę obchodzony będzie w Radzionkowie. Obchody organizuje Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków… » więcej 2024-01-27, godz. 11:00 Oświęcim: dziś obchody rocznicy wyzwolenia Auschwitz-Birkenau W Auschwitz-Birkenau odbędzie się dziś uroczystość 79. rocznicy wyzwolenia byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego. Weźmie w niej udział około dwudziestu… » więcej 2024-01-27, godz. 07:30 Mija 79 lat od wyzwolenia Auschwitz-Birkenau Mija 79 lat od wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. 27 stycznia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej uwolnili ponad siedem tysięcy… » więcej 2024-01-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 stycznia » więcej 2024-01-26, godz. 15:48 Obchody Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu W przeddzień Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Warszawie odbyły się uroczystości przed Pomnikiem Ofiar Getta. Po raz 19. zorganizowała… » więcej 2024-01-26, godz. 13:00 Na wieczną wartę odszedł kapitan Jan Kowalczys ps. "Śmiały", weteran AK Gazeta regionalna "Dziennik Bałtycki" informuje, że w wieku 96 lat na wieczną wartę odszedł wczoraj kapitan Jan Kowalczys pseudonim "Śmiały", jeden z ostatnich… » więcej
104105106107108
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »