Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu w podbiałostockiej Grabówce Niemcy…
2023-12-08, 13:00 Autor: IAR/komunikat IPN/d vey/w hm

80 lat temu w podbiałostockiej Grabówce Niemcy rozstrzelali ponad 250 Polaków

Karol Usakiewicz, Grabówka 1941–1944. Masowe egzekucje w świetle relacji świadków, Białystok 2016
Karol Usakiewicz, Grabówka 1941–1944. Masowe egzekucje w świetle relacji świadków, Białystok 2016
Mija 80 lat, od kiedy w podbiałostockiej Grabówce Niemcy rozstrzelali ponad 250 Polaków. Miał to być odwet za działalność polskiego podziemia zbrojnego. Była to jedna z najbardziej krwawych egzekucji podczas okupacji niemieckiej na Białostocczyźnie. Obecnie Grabówka jest miejscem pamięci narodowej ofiar niemieckich zbrodni popełnionych na mieszkańcach Białegostoku i regionu.
W lesie w Grabówce doszło do egzekucji dokonanej w odwecie za akcje przeprowadzone przez polskie podziemie niepodległościowe, podczas których zginęli dwaj wysocy rangą niemieccy policjanci narodowości ukraińskiej i konfident gestapo. Rozstrzelano osoby wcześniej zatrzymane na Białostocczyźnie, w tym związane z polskim podziemiem - ale nie tylko - oraz przebywające w białostockim więzieniu. W niemieckim obwieszczeniu o egzekucji, podpisanym 8 grudnia 1943 roku, straceni opisani byli jako "przynależni do warstwy przywódców moralnych polskości" i osądzeni za "dowiedzioną im działalność konspiracyjną na niekorzyść Rzeszy niemieckiej".

Wiosną 1944 roku Niemcy próbowali zniszczyć dowody zbrodni, ale zdołali wydobyć i spalić zwłoki pomordowanych tylko z trzech zbiorowych mogił. Po zakończeniu drugiej wojny światowej w Grabówce przeprowadzono prace ekshumacyjne, w wyniku których odkryto siedemnaście mogił zbiorowych. Tworzą trzy odrębne cmentarze, które znajdują się wokół Pomnika Ofiar Wojny. Na pomniku umieszczono napis "W hołdzie ofiarom hitlerowskiego ludobójstwa. W głębi, za pomnikiem, znajdują się zbiorowe mogiły. Ostatnie egzekucje odbyły się w czerwcu 1944 roku, dlatego w czerwcu organizowane są w Grabówce uroczystości rocznicowe.

W 2016 r. IPN wydał książkę autorstwa Karola Usakiewicza, Grabówka 1941–1944. Masowe egzekucje w świetle relacji świadków. Autor opisuje zbrodnie niemieckie w Grabówce w latach 1941-1943.

Zobacz także

2024-02-12, godz. 10:45 240 lat temu przeprowadzono pierwszy eksperyment balonowy w Warszawie 240 lat temu, 12 lutego 1784 roku, Stanisław Okraszewski, nadworny chemik króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, przeprowadził pierwszy w Warszawie i jeden… » więcej 2024-02-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 12 lutego » więcej 2024-02-11, godz. 23:20 Muzeum Auschwitz: sesja poświęcona obrazowi Auschwitz w kulturze masowej Obrazowi Auschwitz w kulturze masowej poświęcona będzie sesja edukacyjna online, którą przygotowało należące do Muzeum Auschwitz międzynarodowe centrum… » więcej 2024-02-11, godz. 09:00 20 lat temu zmarł pułkownik Ryszard Kukliński 20 lat temu, 11 lutego 2004 roku, w Stanach Zjednoczonych zmarł pułkownik Ryszard Kukliński, były oficer Ludowego Wojska Polskiego, tajny współpracownik… » więcej 2024-02-11, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 11 lutego » więcej 2024-02-10, godz. 15:00 104 lata temu odbyły się zaślubiny Polski z Bałtykiem 104 lata temu, 10 lutego 1920 roku, odbyły się zaślubiny Polski z Bałtykiem. Tego dnia w Pucku generał broni Józef Haller, dowódca Frontu Pomorskiego, wrzucił… » więcej 2024-02-10, godz. 13:45 105 lat temu po raz pierwszy zebrał się Sejm Ustawodawczy 105 lat temu, 10 lutego 1919 roku, Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski otworzył pierwszą sesję Sejmu Ustawodawczego. Ten jednoizbowy Sejm, wybrany… » więcej 2024-02-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 lutego » więcej 2024-02-09, godz. 21:15 Cykl filmowy IPN-u kolejny odcinek Można już oglądać kolejny odcinek cyklu filmowego Instytutu Pamięci Narodowej "Polacy ratujący Żydów - Nie tylko Ulmowie". Tym razem poświęcony jest… » więcej 2024-02-09, godz. 13:00 25 lat temu zmarł profesor Aleksander Gieysztor, wieloletni dyrektor Zamku Królewskiego 25 lat temu, 9 lutego 1999 roku, zmarł profesor Aleksander Gieysztor, historyk, jeden z najbardziej cenionych polskich mediewistów, wykładowca Uniwersytetu… » więcej
113114115116117
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »